D Vitamini Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi

D vitaminine fiziksel ve mental sağlık için ihtiyaç duyulur. Diğer vitaminlerin aksine gıdalardan alınmaz. D vitamini kendi vücudumuzda üretilir. Güneş ışığının deriye teması ile D vitamini oluşur. Bu iyi bir şeydir, çünkü çoğu yiyecek hiç D vitamini içermez ya da çok az içerir.

Sağlık 07.04.2020, 20:09 10.04.2020, 00:39 Emre
D Vitamini Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi

D Vitamini Nedir?

Nadir sayıdaki D vitamini içeren yiyecekler şunlardır:

  • Balık yağı (sardunya, somon gibi)
  • Kuvvetlendirilmiş gıdalar (bu içine D vitamini eklendiği anlamına gelir, bazı margarinler, kahvaltılık gevrekler ve bebek mamaları gibi)

Ayrıca yumurta sarısında, karaciğerde ve yabani mantarlarda küçük miktarlarda D vitamini bulunur.

D Vitamini Eksikliği Nedir?

D vitamini çoğunlukla güneş ışığının deriye teması sonucu oluşur. Gıdalar genelde çok az D vitamini içerirler.

Orta seviyede bir D vitamini eksikliği ciddi belirtiler oluşturmaz ama yorgunluğa ve genel ağrı ve sızıya neden olabilir. Yüksek seviyede bir D vitamini eksikliği ise çocuklarda raşitizm hastalığına, yaşlılarda ise kemik erimesine sebep olur.

Tedavi D vitamini takviyeleri ile yapılır. Bazı insanlar D vitamini eksikliği açısından risk altındadır, bu kişilerin sürekli D vitamini alması önerilir. Bunlar hamile ve emziren kadınlar, 6 ay – 5 yaş arası çocuklar, 65 yaş ve üstü insanlar ve güneş ışığında çıkmayan insanlardır. Karaciğer veya böbrek rahatsızlığı olan bazı kişilere de D vitamini önerilir.

D vitamini ve Güneş Işığı

Güneşteki ultraviyole B ışınları (UVB) derideki kolesterolü D vitaminine çevirir. Bir insan günde 20-30 dakika, yüzü ve kolları açık olacak şekilde, öğle vakti ve haftada 2-3 kez güneş ışığına çıkarsa D vitamini ihtiyacını karşılamış olur. Ama esmer kişilerde ve yaşlı insanlarda D vitamini ihtiyacı bundan fazladır.

Not 1: Camdan geçen güneş ışığı D vitamini üretimini sağlamaz.

Not 2: Güneş ışığına çok fazla maruz kalmak zarar verici olabilir. Güneş yanıklarından her zaman kaçınılmalıdır. Çünkü deri kanseri riskini artırır.

D vitamine Neden İhtiyacımız Var?

D vitamininin asıl fonksiyonu kalsiyum ve fosforun emilimine yardım etmektir. Kalsiyum ve fosfora kemikleri güçlü ve sağlıklı tutmak için ihtiyaç duyulur. D vitamini kaslar ve genel sağlık için de önemlidir. Ayrıca kanser, diyabet ve kalp hastalıkları riskini azalttığına dair veriler de bulunmaktadır.

Kimlerde D Vitamini Eksikliği Oluşur?

D vitamini vücutta yeterince D vitamini olmaması anlamına gelir ve şu durumlarda oluşur:

  • Vücudun D vitamini ihtiyacı arttığında: Büyümekte olan çocuklar, hamile ve emziren kadınlar bu gruba girer.
  • Vücut Yeterince D vitamini yapamadığında: İlk sebep güneş ışığında yeterince kalmamaktır. Deri rengi ne kadar siyahsa güneş ışığından faydalanma oranı da o kadar düşer. Çölyak hastalığı ve Crohn hastalığı gibi bazı durumlarda da D vitamini eksikliği oluşur. Ayrıca bazı ilaçlar da D vitamini emilimini engellediği için D vitamini eksikliğine neden olur (prospektüsleri okuyunuz).
  • Diyetle yeterince D vitamini alınmadığında: Vejeteryanlarda ve balık yemeyen insanlarda D vitamini eksikliği riski artar.

D Vitamini Eksikliği Belirtileri

Çoğu insanda belirtiler görülebilir değildir, sadece D vitamininden kaynaklandığı anlaşılmayacak olanlar (yorgunluk ve genel ağrı) hissedilir. D vitamini eksikliği belirtileri spesifik olmadığından ve anlaşılması güç olması sebebiyle genelde gözden kaçar. Teşhis kemiklerde oluşan bir deformasyon sonucu genelde konulur.

Bebeklerde ve Çocuklardaki Belirtiler

  • Ciddi D vitamini eksikliği olan bebeklerde kas spazmları (kramplar), hastalık nöbetleri ve nefes zorluğu görülebilir. Bu problemler kalsiyum seviyesinin sürekli düşük olması ile ilişkilidir.
  • Ciddi D vitamini eksikliği olan çocuklarda yumuşak kafatası ve kemiklere rastlanır. Kemikleri eğri olabilir. Kemik ağrılarından (özellikle bacaklarda), kas ağrılarından ve kas zayıflığından şikayet ederler. Bu durum raşitizm olarak adlandırılır.
  • Yavaş Büyüme. Uzama ağırlığa göre daha fazla etkilenir. D vitamini eksikliği olan çocuklar yürümeye geç başlayabilir.
  • Diş Çıkmasının Gecikmesi. D vitamini olan çocuklarda süt dişlerinin gelişimi etkilenir.
  • Çocuklarda asabiyet D vitamini eksikliği ile ilgili olabilir.
  • D vitamini eksikliği olan çocuklar daha çabuk enfeksiyon kaparlar. Nefes alma belirtileri birçok durumda ortaya çıkabilir. Nefes alma zayıf göğüs kasları ve yumuşak göğüs kafesi sebebiyle zorlaşır.
  • Eğer raşitizm ciddi düzeyde ise kanda düşük kalsiyum seviyesine neden olabilir. Bu da kas spazmlarına (kramplara), nöbetlere ve nefes zorluklarına sebep olur. Bu durumda acil olarak tedaviye ihtiyaç vardır.
  • Nadir olarak, aşırı derecede düşük D vitamini düzeyi kalp kaslarında zayıflığa sebep olur.

Yetişkinlerdeki Belirtiler

  • Genel yorgunluk, sebebi anlaşılmayan ağrı ve sızılar ve iyi hissetmeme yaygın belirtilerdir.
  • Daha ciddi eksikliklerde osteomalazi (kemik yumuşaması) oluşabilir. Bu durumda daha yüksek derecede bir acı ve ayrıca güçsüzlük oluşur. Kas zayıflığı merdiven çıkmayı ya da yerden kalkıp sandalyeye oturmayı bile zorlaştırabilir.
  • Az bir baskıda bile kemiklerde acı duyulur. Bazı kemiklerde çatlaklar oluşabilir.

D Vitamini Eksikliği Nasıl Teşhis Edilir?

Tıbbi geçmişiniz, belirtiler ya da yaşam tarzınızdan şüphelenilmişse doktorunuz basit bir kan testi ile D vitamini eksikliğine sahip olup olmadığınızı anlayabilir. Kalsiyum, fosfat düzeylerini veya karaciğer fonksiyonlarını ölçen kan testleri ile D vitamini eksikliği anlaşılabilir. Bazen çocuklarda röntgen ile bileğe bakılır. Kemiğin şekline bakılarak problemin ne kadar ciddi olduğu anlaşılmış olur.

D Vitamini Eksikliği Tedavisi

Tedavi D vitamini takviyeleri ile olur. Bu D vitamininin bir formu olan kalsiferol maddesidir. D vitamini damla, iğne veya hap yoluyla verilebilir. Doktorunuz bu konuda en iyi kararı verecektir.

Vitamin düzeyleri ve belirtiler genelde tedaviye iyi yanıt verir. Ama kemiklerin tam sağlıklı hale gelmesi aylar alabilir. Ama çoğunlukla birkaç hafta veya ay yeterli olacaktır.



Yorumlar (3)
Nida 4 yıl önce
Bende sürekli D vitamini eksikliğiyle boğuşuyorum. Güneşi sevmiyorum, güneşten kaçtığım için olsa gerek, takviye alıyorum, tahlil yaptırım zaten anlıyorum eksik olunca artık...
Vitaminsiz 4 yıl önce
Benim D ve B12 vitamin eksikliği var. Karaciğer ye diyorlar. Sevmiyorum yutamıyorum en iyi ciğermiş doktor yakınım tavsiye etmişti ..
Selma 4 yıl önce
Aslında benim de düşük B12 ama nedense ilaç kullanmıyorum bir ara iğne vermişti doktor.
Bir de glutathionu araştırmanızı tavsiye ederim. Ben rahatsızlığımdan dolayı 5 yıldır kullanıyorum kas yapılanması bağışıklığı yükseltmek ve hücre yenileyici. 3 ay ara ile de onun iğnesini kullanıyorum 5 gün boyunca serum ile 2400 mg alıyorum. Yalnız aşırı pahalı yurt dışından geliyor. Benim kas rahatsızlığım var onun için kullanıyorum ama öyle bir şey ki o kadar sık grip oluyordum MaşAllah'ım var kullandığımdan beri grip görmedim:)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 28 Mart 2024
İmsak 05:20
Güneş 06:47
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:31
Yatsı 20:52
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13