B12 Eksikliği Belirtileri ve Nedenleri

Sürekli yorgun mu hissediyorsunuz? Hafızanızın eskisi gibi iyi olmadığından mı şikayetçisiniz? Ya da depresyonda mısınız? Tüm bu sorunların altında yatan sebep B12 vitamini eksikliği olabilir.

Sağlık 20.10.2022, 08:56 20.10.2022, 13:03 Emre
B12 Eksikliği Belirtileri ve Nedenleri

Sadece hayvansal gıdalarda (et ve süt ürünleri) bulunan B12 vitaminine kemik iliğinde yeterince kırmızı kan hücresi üretmek için ihtiyaç duyulur. B12 vitamini karaciğerde depolanır ve tam doluluk durumunda 5 yıl kadar yetebilir. B12 eksikliği vücutta yeterince B12 vitamini depolanamaması şeklinde tanımlanır. Bu da kan hücrelerinin olması gereken seviyenin altında olmasına, yani kötücül anemiye neden olur. B12 vitamini eksikliğinde odaklanamama, dikkat kaybı, unutkanlık ve ruh hâlinde değişiklikler gibi zihinsel problemler ortaya çıkabilir.

B12 Eksikliği Belirtileri
B12 vitamini eksikliğinde yeterince kırmızı kan hücresi üretilemez. Bu durumda vücudun çeşitli hücre ve organlarına yeterince kan ulaştırılmaz. Kırmızı kan hücrelerininin taşıdığı oksijeni kullanamayan hücre ve organlarda birtakım aksaklıklar baş gösterir. Ayrıca B12 vitamini sinir hücrelerinin etrafını saran miyelin kılıf sentezinde görev aldığı için, eksikliği zihinsel sorunlara yol açar.

B12 vitamini eksikliği belirtileri genelde yavaş yavaş kendini gösterir ve hemen fark edilmezler. Eğer durum kötüye gidiyorsa, şu yaygın belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Güçsüzlük ve Bitkinlik
  • Baş Dönmesi ve Bayılma Hissi
  • Çarpıntı ve Kalp Atışının Hızlanması
  • Nefes Darlığı
  • Dilde Yaralar Oluşması ve Dilin Kırmızı Bir Görünüm Alması
  • Mide Bulantısı ve İştah Kaybı
  • Kilo Kaybı
  • İshal
  • Gözlerin ve Derinin Sarımsı Bir Renk Alması

Eğer B12 eksikliği uzun süreler devam ederse, bu durum beyin hücrelerinde geri dönüşü olmayan sorunlar yaratabilir, böylece şu belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Ellerde ve Ayaklarda Uyuşma, Karıncalanma
  • Yürümede Zorlanma
  • Kaslarda Zayıflama
  • Çabuk Öfkelenme
  • Hafıza Kaybı
  • Bunama
  • Depresyon
  • Psikoz

B12 Eksikliği Neden Olur?
B12 vitamini eksikliği şu nedenlerle ortaya çıkabilir:

1. Yetersiz B12 Alımı
Yeterince hayvansal gıda tüketmeyenlerde ve vejeteryan beslenenlerde (et, balık, yumurta ve süt ürünleri yemeyenlerde) B12 vitamini eksikliği kaçınılmazdır. Yeme bozukluklarında (anoreksiya ve bulimia) B12 eksikliği yine diyetle ilişkilidir.

2. İntrinsik Faktör Eksikliği
İntrinsik faktör mide zarındaki hücreler tarafından salgılanan bir proteindir. Bu protein B12 vitaminine bağlanır ve B12 vitaminini bağırsaklarda emilmek üzere taşır. İntrinsik faktörün yokluğu kötücül aneminin en yaygın sebebidir.

3. Mide Ameliyatı Geçirenler
B12 vitamini eksikliği midenin bir bölümün alınmasıyla sonuçlanan mide ameliyatı olmuş kişilerde görülebilir.

4. Bakterilerin Aşırı Çoğalması
Diyabet, skleroderma (deri sertleşmesi), striktür (vücudun çeşitli bölümlerinde oluşan darlıklar) ve divertikül hastalarında alınan gıdaların bağırsaklardan geçişi yavaşlar. Bu da bağırsak bakterilerinin çoğalması ve aşırı büyümesine neden olur. Bu bakteriler B12 vitaminini kendi ihtiyaçları için kullanırlar, böylece B12 vitamini eksikliği oluşur.

B12 Eksikliğinin Teşhisi

  • Doktorunuz nasıl beslendiğiniz ve ailenizde anemi hastası olup olmadığı hakkında soru soracaktır. Doktorunuz ayrıca diyabet, bağışıklık problemleri veya mide ameliyatı gibi B12 eksikliğine yol açan herhangi tıbbi bir durumunuz olup olmadığını göz önünde bulunduracaktır.
  • Doktorunuz tıbbi geçmişiniz ya da belirtiler sebebiyle B12 vitamini eksikliği şüphesiyle sizden bazı testler yaptırmanızı isteyecektir. Bundan önce fiziksel bir muayene yaparak, dilinizde kızarma, derinizde sarılık olup olmadığına bakacak ve kalbinizi dinleyecektir.

Laboratuvar testleri şunlardır:

  1. Kırmızı kan hücresi seviyesini ve bunların görünüşünü saptamak için yapılan standart testler: B12 eksikliğinde kırmızı kan hücreleri olağandışı bir şekilde büyük ve anormaldir.
  2. B12 seviyesini ölçmek için yapılan kan testleri: Demir ve folik asit seviyeleri de bu test aracılığıyla ölçülür.
  3. Metilmalonik Asit seviyesini ölçmek için yapılan kan testleri: Metilmalonik asit B12 eksikliği bulunan kişilerde artış gösterir.
  4. İntrinsik faktör antikoru için yapılan kan testleri: Eğer kötücül aneminiz varsa doktorunuz antikor seviyesini ölçmek için özel testler yaptırabilir. Midesinde intrinsik faktör eksikliği olan çoğu kişinin kanında bu antikorlardan bulunur.
  5. Kemik İliği Biyopsisi: Çok nadir de olsa, teşhisi doğrulamak için kemik iliği biyopsisi yapılabilir. Bu prosedürde, belin hemen aşağısındaki pelvik kemiğe bir iğne sokularak, kemik iliğinden bir parça alınır. Kemik iliği örneği anemi veya kırmızı kan hücrelerinde anormallik var mı diye incelenir.

Ne Kadar Sürede İyileşir?
Uygun tedaviyle, B12 eksikliği belirtileri birkaç gün içinde iyileşmeye başlar. Vejeteryanlar ve diyete bağlı olarak B12 eksikliği olan kişiler B12 vitamini hapları, B12 vitamini iğneleri ve B12 vitamini alımını artıracak şekilde tasarlanan diyetler sayesinde bu sorundan kurtulabilirler. Kötücül anemiye sahip kişiler ya da bağırsaklardaki emilim sorunu sebebiyle B12 eksikliği olanlar 1 ila 3 ayda bir iğne vurulmak durumundadır.

B12 Eksikliğinin Önlenmesi
B12 eksikliğini önlemek için yeterince hayvansal gıda ile beslenmeye, bu mümkün değilse B12 vitamini hapı almaya dikkat edilmelidir.

B12 emiliminde sorun yaşayan kişiler için, B12 eksikliği kaçınılmazdır. Ama bir kere teşhis konduktan sonra düzenli iğneler sayesine bu problemle bir daha karşılaşılmaz.

B12 Vitamini İçeren Besinler
B12 vitamini içeren besinler en çoktan aza doğru şöyledir:

  1. Karaciğer
  2. Kırmızı et
  3. Kabuklu deniz ürünleri
  4. Balık
  5. Yumurta
  6. Peynir

B12 vitamini vücut tarafından az da olsa üretilebilir. Süt B12 vitamini içerse de, işlenmesi sırasında B12 kaybolur.



Yorumlar (3)
Burcu 4 yıl önce
B12 Vitamini eksikse kesinlikle takviye yapılmalı. Aksi halde unutkanlık ve yorgunluğa sebep oluyor. Bende bu olduğu için yazdım, başkalarında farklı etki oluşabilir.
Tuna 4 yıl önce
B12 eksikliğini fark etmem sonucu yaptırdığım kan testi ile b12 64 çıktı. Dodex ampul ile enjeksiyon tedavisi başladık 3 kutu olmak üzere haftalık, günlük ve aylık olmak üzere devam etti bitti ve b12 testim 225 olmuş doktor düşük dedi istersen devam edelim dedi bende kendimi iyi hissediyordum şimdilik kalsın dedim ve 1 ay sonra gene rahatsızlık vermeye başladı böyle hani kalp çarpıntısı, halsizlik vs. gibi tekrar gittim b12 bu sefer 215 düşmüş tekrardan başladık şuan devam ediyorum bu arada vegan değilim hepsini yerim ama daha 2009 da apandis ameliyatı olmuştum belki ondan olabilir diyeceğim ama 10 yıl oldu :)
Bero 4 yıl önce
Bende de b12 eksikliği var ama nedense ilaç kullanmıyorum bir ara iğne vermişti doktor. Bir de glutathionu araştırmanızı tavsiye ederim. Ben rahatsızlığımdan dolayı 5 yıldır kullanıyorum kas yapılanması bağışıklığı yükseltmek ve hücre yenileyici. 3 ay ara ile de onun iğnesini kullanıyorum 5 gün boyunca serum ile 2400 mg alıyorum.
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 25 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 34 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 32 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14