B12 Eksikliği Belirtileri ve Nedenleri

Sürekli yorgun mu hissediyorsunuz? Hafızanızın eskisi gibi iyi olmadığından mı şikayetçisiniz? Ya da depresyonda mısınız? Tüm bu sorunların altında yatan sebep B12 vitamini eksikliği olabilir.

Sağlık 20.10.2022, 08:56 20.10.2022, 13:03 Emre
B12 Eksikliği Belirtileri ve Nedenleri

Sadece hayvansal gıdalarda (et ve süt ürünleri) bulunan B12 vitaminine kemik iliğinde yeterince kırmızı kan hücresi üretmek için ihtiyaç duyulur. B12 vitamini karaciğerde depolanır ve tam doluluk durumunda 5 yıl kadar yetebilir. B12 eksikliği vücutta yeterince B12 vitamini depolanamaması şeklinde tanımlanır. Bu da kan hücrelerinin olması gereken seviyenin altında olmasına, yani kötücül anemiye neden olur. B12 vitamini eksikliğinde odaklanamama, dikkat kaybı, unutkanlık ve ruh hâlinde değişiklikler gibi zihinsel problemler ortaya çıkabilir.

B12 Eksikliği Belirtileri
B12 vitamini eksikliğinde yeterince kırmızı kan hücresi üretilemez. Bu durumda vücudun çeşitli hücre ve organlarına yeterince kan ulaştırılmaz. Kırmızı kan hücrelerininin taşıdığı oksijeni kullanamayan hücre ve organlarda birtakım aksaklıklar baş gösterir. Ayrıca B12 vitamini sinir hücrelerinin etrafını saran miyelin kılıf sentezinde görev aldığı için, eksikliği zihinsel sorunlara yol açar.

B12 vitamini eksikliği belirtileri genelde yavaş yavaş kendini gösterir ve hemen fark edilmezler. Eğer durum kötüye gidiyorsa, şu yaygın belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Güçsüzlük ve Bitkinlik
  • Baş Dönmesi ve Bayılma Hissi
  • Çarpıntı ve Kalp Atışının Hızlanması
  • Nefes Darlığı
  • Dilde Yaralar Oluşması ve Dilin Kırmızı Bir Görünüm Alması
  • Mide Bulantısı ve İştah Kaybı
  • Kilo Kaybı
  • İshal
  • Gözlerin ve Derinin Sarımsı Bir Renk Alması

Eğer B12 eksikliği uzun süreler devam ederse, bu durum beyin hücrelerinde geri dönüşü olmayan sorunlar yaratabilir, böylece şu belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Ellerde ve Ayaklarda Uyuşma, Karıncalanma
  • Yürümede Zorlanma
  • Kaslarda Zayıflama
  • Çabuk Öfkelenme
  • Hafıza Kaybı
  • Bunama
  • Depresyon
  • Psikoz

B12 Eksikliği Neden Olur?
B12 vitamini eksikliği şu nedenlerle ortaya çıkabilir:

1. Yetersiz B12 Alımı
Yeterince hayvansal gıda tüketmeyenlerde ve vejeteryan beslenenlerde (et, balık, yumurta ve süt ürünleri yemeyenlerde) B12 vitamini eksikliği kaçınılmazdır. Yeme bozukluklarında (anoreksiya ve bulimia) B12 eksikliği yine diyetle ilişkilidir.

2. İntrinsik Faktör Eksikliği
İntrinsik faktör mide zarındaki hücreler tarafından salgılanan bir proteindir. Bu protein B12 vitaminine bağlanır ve B12 vitaminini bağırsaklarda emilmek üzere taşır. İntrinsik faktörün yokluğu kötücül aneminin en yaygın sebebidir.

3. Mide Ameliyatı Geçirenler
B12 vitamini eksikliği midenin bir bölümün alınmasıyla sonuçlanan mide ameliyatı olmuş kişilerde görülebilir.

4. Bakterilerin Aşırı Çoğalması
Diyabet, skleroderma (deri sertleşmesi), striktür (vücudun çeşitli bölümlerinde oluşan darlıklar) ve divertikül hastalarında alınan gıdaların bağırsaklardan geçişi yavaşlar. Bu da bağırsak bakterilerinin çoğalması ve aşırı büyümesine neden olur. Bu bakteriler B12 vitaminini kendi ihtiyaçları için kullanırlar, böylece B12 vitamini eksikliği oluşur.

B12 Eksikliğinin Teşhisi

  • Doktorunuz nasıl beslendiğiniz ve ailenizde anemi hastası olup olmadığı hakkında soru soracaktır. Doktorunuz ayrıca diyabet, bağışıklık problemleri veya mide ameliyatı gibi B12 eksikliğine yol açan herhangi tıbbi bir durumunuz olup olmadığını göz önünde bulunduracaktır.
  • Doktorunuz tıbbi geçmişiniz ya da belirtiler sebebiyle B12 vitamini eksikliği şüphesiyle sizden bazı testler yaptırmanızı isteyecektir. Bundan önce fiziksel bir muayene yaparak, dilinizde kızarma, derinizde sarılık olup olmadığına bakacak ve kalbinizi dinleyecektir.

Laboratuvar testleri şunlardır:

  1. Kırmızı kan hücresi seviyesini ve bunların görünüşünü saptamak için yapılan standart testler: B12 eksikliğinde kırmızı kan hücreleri olağandışı bir şekilde büyük ve anormaldir.
  2. B12 seviyesini ölçmek için yapılan kan testleri: Demir ve folik asit seviyeleri de bu test aracılığıyla ölçülür.
  3. Metilmalonik Asit seviyesini ölçmek için yapılan kan testleri: Metilmalonik asit B12 eksikliği bulunan kişilerde artış gösterir.
  4. İntrinsik faktör antikoru için yapılan kan testleri: Eğer kötücül aneminiz varsa doktorunuz antikor seviyesini ölçmek için özel testler yaptırabilir. Midesinde intrinsik faktör eksikliği olan çoğu kişinin kanında bu antikorlardan bulunur.
  5. Kemik İliği Biyopsisi: Çok nadir de olsa, teşhisi doğrulamak için kemik iliği biyopsisi yapılabilir. Bu prosedürde, belin hemen aşağısındaki pelvik kemiğe bir iğne sokularak, kemik iliğinden bir parça alınır. Kemik iliği örneği anemi veya kırmızı kan hücrelerinde anormallik var mı diye incelenir.

Ne Kadar Sürede İyileşir?
Uygun tedaviyle, B12 eksikliği belirtileri birkaç gün içinde iyileşmeye başlar. Vejeteryanlar ve diyete bağlı olarak B12 eksikliği olan kişiler B12 vitamini hapları, B12 vitamini iğneleri ve B12 vitamini alımını artıracak şekilde tasarlanan diyetler sayesinde bu sorundan kurtulabilirler. Kötücül anemiye sahip kişiler ya da bağırsaklardaki emilim sorunu sebebiyle B12 eksikliği olanlar 1 ila 3 ayda bir iğne vurulmak durumundadır.

B12 Eksikliğinin Önlenmesi
B12 eksikliğini önlemek için yeterince hayvansal gıda ile beslenmeye, bu mümkün değilse B12 vitamini hapı almaya dikkat edilmelidir.

B12 emiliminde sorun yaşayan kişiler için, B12 eksikliği kaçınılmazdır. Ama bir kere teşhis konduktan sonra düzenli iğneler sayesine bu problemle bir daha karşılaşılmaz.

B12 Vitamini İçeren Besinler
B12 vitamini içeren besinler en çoktan aza doğru şöyledir:

  1. Karaciğer
  2. Kırmızı et
  3. Kabuklu deniz ürünleri
  4. Balık
  5. Yumurta
  6. Peynir

B12 vitamini vücut tarafından az da olsa üretilebilir. Süt B12 vitamini içerse de, işlenmesi sırasında B12 kaybolur.



Yorumlar (3)
Burcu 4 yıl önce
B12 Vitamini eksikse kesinlikle takviye yapılmalı. Aksi halde unutkanlık ve yorgunluğa sebep oluyor. Bende bu olduğu için yazdım, başkalarında farklı etki oluşabilir.
Tuna 4 yıl önce
B12 eksikliğini fark etmem sonucu yaptırdığım kan testi ile b12 64 çıktı. Dodex ampul ile enjeksiyon tedavisi başladık 3 kutu olmak üzere haftalık, günlük ve aylık olmak üzere devam etti bitti ve b12 testim 225 olmuş doktor düşük dedi istersen devam edelim dedi bende kendimi iyi hissediyordum şimdilik kalsın dedim ve 1 ay sonra gene rahatsızlık vermeye başladı böyle hani kalp çarpıntısı, halsizlik vs. gibi tekrar gittim b12 bu sefer 215 düşmüş tekrardan başladık şuan devam ediyorum bu arada vegan değilim hepsini yerim ama daha 2009 da apandis ameliyatı olmuştum belki ondan olabilir diyeceğim ama 10 yıl oldu :)
Bero 4 yıl önce
Bende de b12 eksikliği var ama nedense ilaç kullanmıyorum bir ara iğne vermişti doktor. Bir de glutathionu araştırmanızı tavsiye ederim. Ben rahatsızlığımdan dolayı 5 yıldır kullanıyorum kas yapılanması bağışıklığı yükseltmek ve hücre yenileyici. 3 ay ara ile de onun iğnesini kullanıyorum 5 gün boyunca serum ile 2400 mg alıyorum.
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 20 Mayıs 2024
İmsak 03:45
Güneş 05:35
Öğle 13:06
İkindi 17:02
Akşam 20:27
Yatsı 22:08
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 37 99
2. Fenerbahçe 37 96
3. Trabzonspor 37 64
4. Başakşehir 37 58
5. Beşiktaş 37 56
6. Kasımpasa 37 53
7. Alanyaspor 37 51
8. Sivasspor 37 51
9. Rizespor 37 50
10. Antalyaspor 37 48
11. A.Demirspor 37 44
12. Samsunspor 37 43
13. Kayserispor 37 42
14. Konyaspor 37 41
15. Gaziantep FK 37 41
16. Ankaragücü 37 40
17. Hatayspor 37 38
18. Karagümrük 37 37
19. Pendikspor 37 37
20. İstanbulspor 37 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 38 91
2. Arsenal 38 89
3. Liverpool 38 82
4. Aston Villa 38 68
5. Tottenham 38 66
6. Chelsea 38 63
7. Newcastle 38 60
8. M. United 38 60
9. West Ham United 38 52
10. Crystal Palace 38 49
11. Brighton 38 48
12. Bournemouth 38 48
13. Fulham 38 47
14. Wolves 38 46
15. Everton 38 40
16. Brentford 38 39
17. Nottingham Forest 38 32
18. Luton Town 38 26
19. Burnley 38 24
20. Sheffield United 38 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 37 94
2. Barcelona 37 82
3. Girona 37 78
4. Atletico Madrid 37 73
5. Athletic Bilbao 37 65
6. Real Sociedad 37 60
7. Real Betis 37 56
8. Villarreal 37 52
9. Valencia 37 48
10. Deportivo Alaves 37 45
11. Osasuna 37 44
12. Getafe 37 43
13. Sevilla 37 41
14. Celta Vigo 37 40
15. Las Palmas 37 39
16. Rayo Vallecano 37 38
17. Mallorca 37 37
18. Cadiz 37 33
19. Granada 37 21
20. Almeria 37 18