Tüberküloz - Verem Hastasının Öyküsü…

Bu yazı, 18 Nisan 2006 ile 5 Mayıs 2008 tarihleri arasında bir Tüberküloz (verem) hastasının başından geçenlerin kısa bir özetidir…

Sağlık 18.03.2019, 14:50 18.03.2019, 15:42 Emre
Tüberküloz - Verem Hastasının Öyküsü…

Her şey babamın Tüberküloz (Verem) hastası olduğunu öğrenmemizle başladı.
Kurallar gereğince yakın aile bireylerinin taramadan geçirilmesi ve göğüs röntgeni çektirmesi gerekmekteydi. Öncesinde hiçbir şikayetim ya da rahatsızlığım olmamasına rağmen çektirdiğim film sonucunda tüberküloz hastası olduğumu öğrendim. Ayrıca bu süre içinde görüştüğüm dört farklı doktor bana "zaatürre, ciğerlerinde duman var, tüberküloz" gibi birbirinden farklı üç teşhis koymuştu. Olayın şaşkınlığı sürerken yaptırdığımız balgam tetkiklerinde balgamda mikrop görülmemişti. Üstelik akciğerdeki hastalıklı bölge çok küçüktü. Anlaşılan hastalık henüz başlangıç evresindeydi ve tesadüfen babamın hastalığının ortaya çıkması sonucu fark edilmişti. Herkes mikrobu babamdan aldığımı düşünmekteydi. Oysa durumun bu tahminlerden çok faklı olduğu bir süre sonra anlaşılacaktı. Kültür testi sonucunda tüberküloz mikrobu taşıdığım öğrenildikten sonra 13 Mayıs 2006 tarihinde "majör tedavi" adı verilen ve iyi şartlarda en az 6 ay süreceği düşünülen tedavim başlamıştı. Hastalığı kabullenmek, bilmeyen insanlara ve yakın çevremdekilere bunu anlatmak oldukça güçtü. İnsanlar günümüzde hala verem hastalığını saklanması ve utanılması gereken bir hastalık olarak düşünmekteydiler. Bu arada iş ve ev yaşantımda yeniden düzenlemelere gitmek ve hastalıkla etkili biçimde baş etmek gerekmekteydi. İlaçlara uyum sağlamak, hiç aksatmadan ilaçları kullanmak ve doktorlarımın önerdiği tedavi düzenini uygulamak zorundaydım. Yaşadığım şok edici gelişmeye henüz uyum sağlamaya çalışırken tedavinin başlangıcından bir ay sonra 13 Haziran günü Deneysel Tıp Araştırmaları Enstitüsündeki görevli hekimden gelen bir telefon tüm yaşantımı farklı bir yöne çevirecek bir haberi beraberinde getirdi. Yapılan testler sonucunda taşıdığım mikrop "çok ilaca dirençli" olarak nitelendirilen bir mikroptu. Bunun açıklaması; telefonda hekimin de belirttiği üzere, daha önce bu hastalığa yakalanmış ve tedavi görmüş ancak tedavisini yarım bırakmış, ilaçlarını düzensiz kullanarak mikrobu dirençli hale getirmiş bir kişiden hastalık bulaşmıştı. Bu durumda babamdan mikrobu almam söz konusu değildi çünkü yapılan aynı testler sonucunda babam tedavide kullanılan tüm ilaçlara duyarlıydı. Bu durum tedavide bambaşka bir dönemi beraberinde getiriyordu. Kullanılan 12 adet ağır antibiyotiğin (INH 1 adet, Rifamisin 2 adet, Etambutol 3 adet ve Morfazid 6 adet) hiçbiri mikrobu öldürmekte yeterli değildi. 5 ay süresince bu tedaviye yine de sonuç alınabilir, başarılı olunabilir ümidi ile devam edildi. Ancak geçen 5 aylık sürede yapılan tüm testler tedaviden sonuç alınamadığını göstermişti. Bu süre içerisinde Temmuz ve Eylül aylarında iki farklı dönemde kısa sürelerde hastaneye yattım. Her bir yatış hastalıktan kurtulmam konusunda beni ümitlendirirken yaşattığı olumsuz gerilim ve psikolojik baskı da hayatımı gittikçe zorlaştırmıştı. Belirsizlikle geçen bu dönemden sonra tedaviyi yürüten doktorum kesin ve son kez "minör tedavi" adı verilen ve yan etkilerinin diğerinden daha fazla olduğu, riskleri olan ve çok fazla sayıda antibiyotiğin çok daha uzun süre kullanılmasını gerektiren bir tedaviye başlama kararı almıştı. Bu çok zor bir dönemdi. Çünkü hem hastalığın tedavi edilmesini ve iyileşmeyi isterken hem de ilaçların vücudumda yaratacağı etkilerden korkmaktaydım. Ancak iyileşme ümidi hepsinden ağır basmıştı. Ve son defa 6 Ekim 2006 günü hastaneye 34 gün kalmak üzere yattım. Yeni ilaçlarla birlikte hastanede yeni bir yaşam biçimine de başlamış oldum. 6 ay boyunca sürecek iğneler, günde 16 adet (2 doz amikasin, 10 adet PAS, 2 adet siklokap, 1 adet avelox, 3 adet promid) içilen antibiyotiklerin verdiği rahatsızlıklarla baş etmek hiç de kolay olmamıştı. En güzel haber bir ay sonra yapılan test sonucunda gelmişti. Sonuçlara göre kullanılan ilaçlar etkili olmuştu ve tüberküloz mikrobu kültürde negatifleşmişti. Bu sevinçli haberle doktoruma gittiğimde onun söylediği şu sözler bana yaşadıklarımın ne kadar zorlu ve ürkütücü olduğunu bir kere daha hatırlatmıştı. Doktorum: "lezyon çok küçüktü, şanslısın, bundan sonra 18 ay daha tedaviye devam edeceksin" 18 ay daha ilaçlarla yaşamak düşüncesi insanı korkutsa da seçim yapma olanağınız olmuyor. 5 Mayıs 2008 tarihi benim için oldukça önemli bir tarihtir. 5 aylık majör, 19 aylık minör tedavinin sonunda sağlığıma kavuştuğumun ifadesidir. Geçen 24 ay içinde vücudumun ilaçlara verdiği tepkiler, ilaçların yan etkileriyle baş edebilmek, yaşamımı yeniden düzene koyabilmek, hastanede uzun dönem kaldıktan sonra eve geri dönebilmek bende iz bırakan anlardır. Bugün bu satırları yazabilmek bile benim için kolay değildir. Tedaviye başlarken, bittiğinde savaştan galip çıkmanın verdiği sevinci yaşayacağımı hayal ederdim. Oysa tedavinin bittiği gün uzun bir yoldan gelmiş bir yolcu kadar yorgun olduğumu hatırlıyorum. Bu süre zarfında tek başıma değildim elbette. Bana destek olan ailem ve yakınlarım, çok güvendiğim doktorlarım vardı. Onlar olmadan belki de zor zamanları atlatamazdım. Ancak aileme, doktorlarıma, tedaviye ve ilaçlara duyduğum güven ile bana söylenenleri harfiyen uygulayarak bu işin içinden çıkabildiğimi biliyorum. Sadece tüberküloz ilaçlarını değil bu süre içerisinde ilaçların olumsuz etkilerini gidermek için midemi koruyacak diğer ilaçları, vücut direncimi arttırıp bağışıklık sistemimi güçlendireceğini düşündüğüm vitaminlerimi hiç aralıksız 24 ay boyunca hergün kullanmıştım. Düzenli olarak aylık kan tahlillerimi yaptırarak karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını kontrol ettirmiş ve sonuçları doktorlarımla paylaşmıştım. Tedavide genel eğilim gün içinde tüm ilaçların bir seferde hasta tarafından içilmesidir ancak bu uygulama hastayı bitkin bırakmakta ve ilaçların yarattığı olumsuzlukların yoğun olarak yaşanmasına neden olmaktadır. Onun yerine ilaçları birbirine yakın aralıklarla gün içinde bölerek, düzenli şekilde her gün aynı saatlerde içmek kaydıyla ve bunu doktorumun bilgisi dahilinde yaptığımı belirtmeliyim. Tedavide zaman zaman yaşadığım karamsarlık dolu anlarım, ruh halimdeki iniş ve çıkışlar, ilaçların yarattığı olumsuz durumlar-yan etkileri, hastanede yaşadığım beslenme, temizlik, güvenlik, personel vb  sorunlar, diğer insanların bana bakışı ve verdiği tepkilere rağmen uzun, zorlu ve yorucu bir tedavisi olan bu hastalığın üstesinden gelmek için kararlı davranmanın ve adeta hastalıktan daha fazla dirençli olarak hayata bağlanmanın bu işte en önemli unsur olduğunu söyleyebilirim. Son söz olarak, hastalıkla baş edebilmede tıbbi tedavinin yanı sıra özellikle hasta-hekim arasında açık bir iletişimin olmasının, hastanın istediği ve merak ettiği bilgiyi doktorundan alabilmesinin, hastalığı ve sağlığı hakkında bilgilendirilmesinin yani eğitsel anlamda hastanın desteklenmesinin olumlu katkılar sağlayacağı görüşündeyim. Ayrıca hastalık süresince, psikolojik açıdan hasta ve yakınlarının desteklenmesinin tıbbi tedaviye olan güveni ve inancı arttıracağı gibi olumlu bir bakış ile ruh sağlığı üzerinde de istenilen yönde kazanımlar sağlayacağı bilinmelidir. Bu nedenle tüberküloz tedavisinde verilecek hizmetlerin niteliğinin arttırılmasında sadece fiziksel değil bilişsel, duygusal ve sosyal açıdan iyilik halinin gözetilmesi için yapılacak düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu kanaatindeyim. Bugün tedavisini yarım bırakan eğitilmemiş, tedavinin gerekliliğine ve zorunluluğuna inanmamış birçok tüberkülozlu hasta hem kendi can güvenliğini hem de toplumun can güvenliğini hiçe saymakta ve olası risklerden habersiz olarak toplumda aramızda yer almaktadır.

Sağlık ve mutluluk dileklerimle…



Yorumlar (0)
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Mart 2023
İmsak 05:35
Güneş 07:00
Öğle 13:16
İkindi 16:41
Akşam 19:23
Yatsı 20:43
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 26 54
2. Eyüpspor 26 53
3. Pendikspor 26 47
4. Rizespor 25 46
5. Keçiörengücü 26 46
6. Sakaryaspor 26 46
7. Bodrumspor 26 41
8. Manisa FK 25 39
9. Boluspor 25 38
10. Bandırmaspor 25 37
11. Göztepe 25 35
12. Tuzlaspor 26 28
13. Altay 26 25
14. Adanaspor 26 25
15. Erzurumspor 25 24
16. Altınordu 25 20
17. Gençlerbirliği 25 17
18. Denizlispor 26 17
19. Yeni Malatyaspor 26 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13