Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin, beynin alt tarafında bulunan hipofiz bezinde üretilen bir hormondur. Temel görevi hamile ve emziren kadınlarda süt üretimini başlatmak ve devam ettirmektir.

Sağlık 29.05.2018, 02:22 29.05.2018, 03:40
Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Bir prolaktin hormonu testinin sonucunda aşağıdaki konularda fikir sahibi olunabilir:

  • Gebelik harici süt üretiminin (galaktore) nedeni
  • Erkeklerde kısırlık veya sertleşme bozukluğunun kaynağı
  • Kadınlardaki adet düzensizliğinin veya kısırlığın nedeni
  • Hipofiz bezi sorunları

Normal Prolaktin Hormonu Değerleri Nedir?

Kan testlerinde okunan prolaktin seviyesinin normal değer aralıkları aşağıdaki gibidir:

  • Hamile olmayan kadınlarda: 2-29 ng/mL
  • Hamilelerde: 10-209 ng/mL (hamileliğin farklı dönemlerinde farklı değerler alabilir)
  • Erkeklerde: 2-18 ng/mL (nanogram/mililitre)

Prolaktin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Erkeklerin ve gebe olmayan kadınların kanlarındaki prolaktin seviyesi normal şartlarda çok düşüktür. Çoğu kısırlık vakası prolaktin hormonu yüksekliği ile ilişkili olmaktadır.

  • Hamilelikte prolaktin seviyesi yükselmeye başlar, emzirme esnasında prolaktin yüksekliği devam eder.
  • Gebelik dışında olan prolaktin yüksekliği hamile kalamamanın nedeni olabilir. Sık sık düzensiz adetlere neden olur.
  • Erkekteki prolaktin yüksekliği sertleşme bozukluğuna, kısırlığa ve göğüslerinden süt gelmesine neden olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Neden Olur?

1) Hamilelik

Prolaktin gebe kalan kadınlarda memenin büyümesini, süt vermeye hazır hale gelmesini ve doğum sonrasında sütün devamlılığını sağlar. Sağlıklı bir durumdur.

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar hamilelik dışı prolaktin yüksekliğinin nedeni olabilir:

  • Prolaktinoma: Prolaktin üreten ve salgılayan tümör oluşumu
  • Anoreksiya nevroza: Beslenememe ile karakterize olan yeme bozukluğu
  • Hipotalamusta ortaya çıkan hastalıklar
  • Böbrek hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Polikistik over sendromu: Kadınlarda yumurtlama işlevinin yarım kalmasına neden olan hastalık
  • Hipofiz bezi tümörü

3) Bazı Bitkiler

  • Çemen otu, rezene tohumu ve çayır üçgülü prolaktin yüksekliğine neden olabilir.

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların kullanımı prolaktin yüksekliğine neden olabilir:

  • Östrojen hapları ve uygulamaları
  • Trisiklik içeren antidepresanlar
  • Risperidon
  • Opioidler (haşhaştan elde edilen, tıpta ağrı kesici olarak kullanılabildiği gibi uyuşturucu olarak istismar da edilebilen maddeler)
  • Amfetamin
  • Reserpin, verapamil, metildopa gibi yüksek tansiyon ilaçları
  • Simetidin gibi asit reflüsü tedavisinde kullanılan ilaçlar
  • H2 blokerleri
  • Metoklopramid
  • Fenotiazinler

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de orta seviyede prolaktin yüksekliğine neden olabilirler:

  • Meme ucuna dokunulması veya göğüslerin uyarılması
  • Hastalıklardan veya duygusal nedenlerden kaynaklanan stres
  • Yüksek proteinli öğünler tüketmek, uzun süreli veya ağır egzersiz yapmak (geçici yüksekliğe neden olur)
  • Göğüs duvarına alınan darbeler
  • Akciğer kanseri
  • Bazı uyuşturucu maddelerin kullanımı

Prolaktin Yüksekliği Tedavisi

  • Kabergolin ve bromokriptin içerikli ilaçlar kullanılabilir. Düşük dozda başlatılarak seviye normale çekilene kadar doz artırılır.
  • İlaçların yeterli etki etmediği tümör oluşumu gibi vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir.
  • B6 vitamini içerikli besinler tüketilmelidir. Çekirdekte, patates ve muzda bol miktarda bulunur.
  • Yeterince çinko alabilmek için balık, et, ıspanak ve kabak tohumu tüketilmelidir.
  • Yeterince uyku uyumak dopamin seviyelerini dengeleyip prolaktin seviyesini normale çeker.
  • Stressiz bir yaşam sürebilmek için gerekli önlemlerinizi alın.

Prolaktin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin hormonu düşüklüğü yüksekliğine kıyasla çok daha nadir görülen bir durumdur. 2 ng/mL altındaki çoğu vaka hipofiz bezi fonksiyon bozukluğu nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

  • Emziren annelerdeki prolaktin düşüklüğü yetersiz süt üretiminin nedeni olabilir.
  • Kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarının düşmesine yol açabilir.
  • Erkeklerde erken boşalmaya ve aterojenik sertleşme bozukluğuna neden olabilir.

Prolaktin Düşüklüğü Neden Olur?

1) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki etken maddeleri içeren ilaçların kullanımı prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Dopamin
  • Levodopa
  • Çavdarmahmuzundan elde edilen ergot alkaloit türevleri
  • Bromokriptin ve pergolit gibi D2 reseptörlerini aktifleştiren ilaçlar
  • Amfetamin
  • Bazı uyuşturucular

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Bağışıklık sistemi bozukluklarından kaynaklanan bazı hastalıklar
  • Hipopitüitarizm: Hipofiz bezinin yeterli miktarda hormon salgılamaması
  • Büyüme hormonu yetersizliği
  • Vücutta aşırı dopamin salgılanması

Prolaktin Düşüklüğü Tedavisi

Prolaktin düşüklüğünde ilaç tedavisi istenen ölçüde etkili olmamaktadır. Prolaktin düşüklüğüne neden olabilecek etkenlerden uzak durulmalı, hipofiz bezi sorunlarından kaynaklanan vakalarda hastalık nedeni tespit edilerek tedavi yoluna gidilmelidir.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 24 Nisan 2024
İmsak 04:29
Güneş 06:04
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:00
Yatsı 21:29
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 33 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 33 43
12. Fulham 34 42
13. Bournemouth 33 42
14. Crystal Palace 33 36
15. Brentford 34 35
16. Everton 33 30
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 33 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14