Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin, beynin alt tarafında bulunan hipofiz bezinde üretilen bir hormondur. Temel görevi hamile ve emziren kadınlarda süt üretimini başlatmak ve devam ettirmektir.

Sağlık 29.05.2018, 02:22 29.05.2018, 03:40
Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Bir prolaktin hormonu testinin sonucunda aşağıdaki konularda fikir sahibi olunabilir:

  • Gebelik harici süt üretiminin (galaktore) nedeni
  • Erkeklerde kısırlık veya sertleşme bozukluğunun kaynağı
  • Kadınlardaki adet düzensizliğinin veya kısırlığın nedeni
  • Hipofiz bezi sorunları

Normal Prolaktin Hormonu Değerleri Nedir?

Kan testlerinde okunan prolaktin seviyesinin normal değer aralıkları aşağıdaki gibidir:

  • Hamile olmayan kadınlarda: 2-29 ng/mL
  • Hamilelerde: 10-209 ng/mL (hamileliğin farklı dönemlerinde farklı değerler alabilir)
  • Erkeklerde: 2-18 ng/mL (nanogram/mililitre)

Prolaktin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Erkeklerin ve gebe olmayan kadınların kanlarındaki prolaktin seviyesi normal şartlarda çok düşüktür. Çoğu kısırlık vakası prolaktin hormonu yüksekliği ile ilişkili olmaktadır.

  • Hamilelikte prolaktin seviyesi yükselmeye başlar, emzirme esnasında prolaktin yüksekliği devam eder.
  • Gebelik dışında olan prolaktin yüksekliği hamile kalamamanın nedeni olabilir. Sık sık düzensiz adetlere neden olur.
  • Erkekteki prolaktin yüksekliği sertleşme bozukluğuna, kısırlığa ve göğüslerinden süt gelmesine neden olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Neden Olur?

1) Hamilelik

Prolaktin gebe kalan kadınlarda memenin büyümesini, süt vermeye hazır hale gelmesini ve doğum sonrasında sütün devamlılığını sağlar. Sağlıklı bir durumdur.

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar hamilelik dışı prolaktin yüksekliğinin nedeni olabilir:

  • Prolaktinoma: Prolaktin üreten ve salgılayan tümör oluşumu
  • Anoreksiya nevroza: Beslenememe ile karakterize olan yeme bozukluğu
  • Hipotalamusta ortaya çıkan hastalıklar
  • Böbrek hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Polikistik over sendromu: Kadınlarda yumurtlama işlevinin yarım kalmasına neden olan hastalık
  • Hipofiz bezi tümörü

3) Bazı Bitkiler

  • Çemen otu, rezene tohumu ve çayır üçgülü prolaktin yüksekliğine neden olabilir.

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların kullanımı prolaktin yüksekliğine neden olabilir:

  • Östrojen hapları ve uygulamaları
  • Trisiklik içeren antidepresanlar
  • Risperidon
  • Opioidler (haşhaştan elde edilen, tıpta ağrı kesici olarak kullanılabildiği gibi uyuşturucu olarak istismar da edilebilen maddeler)
  • Amfetamin
  • Reserpin, verapamil, metildopa gibi yüksek tansiyon ilaçları
  • Simetidin gibi asit reflüsü tedavisinde kullanılan ilaçlar
  • H2 blokerleri
  • Metoklopramid
  • Fenotiazinler

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de orta seviyede prolaktin yüksekliğine neden olabilirler:

  • Meme ucuna dokunulması veya göğüslerin uyarılması
  • Hastalıklardan veya duygusal nedenlerden kaynaklanan stres
  • Yüksek proteinli öğünler tüketmek, uzun süreli veya ağır egzersiz yapmak (geçici yüksekliğe neden olur)
  • Göğüs duvarına alınan darbeler
  • Akciğer kanseri
  • Bazı uyuşturucu maddelerin kullanımı

Prolaktin Yüksekliği Tedavisi

  • Kabergolin ve bromokriptin içerikli ilaçlar kullanılabilir. Düşük dozda başlatılarak seviye normale çekilene kadar doz artırılır.
  • İlaçların yeterli etki etmediği tümör oluşumu gibi vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir.
  • B6 vitamini içerikli besinler tüketilmelidir. Çekirdekte, patates ve muzda bol miktarda bulunur.
  • Yeterince çinko alabilmek için balık, et, ıspanak ve kabak tohumu tüketilmelidir.
  • Yeterince uyku uyumak dopamin seviyelerini dengeleyip prolaktin seviyesini normale çeker.
  • Stressiz bir yaşam sürebilmek için gerekli önlemlerinizi alın.

Prolaktin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin hormonu düşüklüğü yüksekliğine kıyasla çok daha nadir görülen bir durumdur. 2 ng/mL altındaki çoğu vaka hipofiz bezi fonksiyon bozukluğu nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

  • Emziren annelerdeki prolaktin düşüklüğü yetersiz süt üretiminin nedeni olabilir.
  • Kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarının düşmesine yol açabilir.
  • Erkeklerde erken boşalmaya ve aterojenik sertleşme bozukluğuna neden olabilir.

Prolaktin Düşüklüğü Neden Olur?

1) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki etken maddeleri içeren ilaçların kullanımı prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Dopamin
  • Levodopa
  • Çavdarmahmuzundan elde edilen ergot alkaloit türevleri
  • Bromokriptin ve pergolit gibi D2 reseptörlerini aktifleştiren ilaçlar
  • Amfetamin
  • Bazı uyuşturucular

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Bağışıklık sistemi bozukluklarından kaynaklanan bazı hastalıklar
  • Hipopitüitarizm: Hipofiz bezinin yeterli miktarda hormon salgılamaması
  • Büyüme hormonu yetersizliği
  • Vücutta aşırı dopamin salgılanması

Prolaktin Düşüklüğü Tedavisi

Prolaktin düşüklüğünde ilaç tedavisi istenen ölçüde etkili olmamaktadır. Prolaktin düşüklüğüne neden olabilecek etkenlerden uzak durulmalı, hipofiz bezi sorunlarından kaynaklanan vakalarda hastalık nedeni tespit edilerek tedavi yoluna gidilmelidir.

Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 12 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 23 42
3. Erzurumspor 23 40
4. Ahlatçı Çorum FK 24 38
5. Gençlerbirliği 23 37
6. Bandırmaspor 23 37
7. İstanbulspor 23 36
8. Keçiörengücü 23 34
9. Boluspor 23 33
10. Pendikspor 23 33
11. Ümraniye 23 32
12. Esenler Erokspor 23 31
13. Amed Sportif 23 31
14. Ankaragücü 23 30
15. Sakaryaspor 23 30
16. Manisa FK 24 30
17. Igdir FK 23 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 23 19
20. Yeni Malatyaspor 24 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. West Ham United 24 27
16. Everton 23 26
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15