Böbrek Taşı Belirtileri ve Tedavisi

Her on böbrek taşından sekizi kendiliğinden düşmektedir. Çapı 4 mm’ye yakın olan böbrek taşı düşerken şiddetli sancıya neden olabilmektedir. Şiddetli sancı en geç birkaç saat içinde yok olacak, böbrek taşı 48 saat içinde idrarla atılacaktır. Bazı vakalarda ise doktor müdahalesi gerekli olmaktadır.

Sağlık 10.12.2020, 19:35 15.06.2022, 21:44 Emre

Böbrek Taşı Belirtileri

Çok küçük boyuttaki böbrek taşı genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Fark edilmeden idrarla birlikte gidebilirler. Ancak hareket ederek idrar yoluna giren veya böbrekte sıkışan nispeten büyük böbrek taşı aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

  • Bel veya kasıklarda sürekli hissedilen rahatsızlık hissi (bazen testislerde ve erbezi torbasında da hissedilebilir)
  • Bel, böğür, karnın arka tarafı ve bazen de kasıklarda hissedilen şiddetli sancı. Bu sancının süresi birkaç dakikadan birkaç saate kadar uzayabilir.
  • Uzanıp yatamama, genel rahatsızlık
  • Bulantı
  • Normalden daha sık beliren idrar ihtiyacı
  • İdrar yaparken yanma
  • İdrarda kan (böbrek taşı idrar yolunu çizerek indiği için görülebilir. Kanama bazen görülmeyecek kadar az, bazen de idrar rengini kızıla çevirecek kadar fazla olabilir)

Böbrek taşı, idrar kanallarını tıkarsa bakteriyel iltihaba neden olabilir. Bu durumda yüksek ateş, titreme, ishal, kötü kokulu idrar gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

Böbrek Taşı Neden Olur?

Böbrek taşı, aşağıdaki kimyasalların bir veya birkaçının böbrekte birikmesi ile ortaya çıkan sertleşmiş şekilleridir:

  • Kalsiyum
  • Amonyak
  • Ürik asit: Vücudun enerji ürettikten sonra ortaya çıkardığı atık
  • Sistein (proteinlerin yapı taşlarından biri)

Aşağıdaki etkenler böbrek taşına neden olabilir:

1) İdrarda Çok Fazla Kalsiyum Bulunması

Kalsiyum birikmesi ile ortaya çıkan böbrek taşı, en sık görülen türdür. İdrardaki kalsiyum miktarının artması ile görülür.

Aşağıdaki etkenler bu durumu tetikleyebilir:

  • Hiperkalsiüri
  • Tiroit bezinin aşırı aktif olması
  • Böbrek hastalıkları
  • Sarkoidoz hastalığı
  • Bazı kanserler

2) İdrar Yolu İltihapları

Uzun süren veya sık tekrar eden iltihaplar (özellikle de böbrek veya idrar yolu iltihapları) struvit türü böbrek taşına neden olabilmektedir. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.

3) Protein Ağırlıklı Beslenmek

Çok fazla protein alırken yeterince lifli gıda tüketmemek ürik asitten oluşan böbrek taşına neden olabilir.

Aşağıdaki durumlar bu süreci hızlandırabilir:

  • Yeterince sıvı tüketmemek
  • Gut hastalığı
  • Kemoterapi tedavisi görmek

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların böbrek taşı riskini artırdığı ispatlanmıştır:

  • Aspirin
  • Antiasitler
  • İdrar söktürücüler
  • Bazı antibiyotikler
  • HIV virüsüne karşı kullanılan antiretroviral ilaçlar
  • Bazı epilepsi ilaçları

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki şartları taşıyan kişilerde böbrek taşı oluşması riski daha yüksektir:

  • Hareketsiz olmak (yatalak hastalar daha büyük risk altındadır)
  • Ailede böbrek taşı olan birinin olması
  • Daha önceden en az bir kez böbrek taşı düşürmüş olmak (özellikle de 25 yaşından önce düşürülmüş ise)
  • Böbreklerden sadece birinin çalışıyor olması
  • Bağırsak bypass ameliyatı geçirmiş olmak

Böbrek Taşı Tedavisi

Çoğu böbrek taşının çapı 4 milimetreden küçük olduğu için evde tedavi mümkündür. Ancak bu boyuttaki böbrek taşı bile düşerken sancıya neden olabilir. Böbrek taşı birkaç gün içinde idrarla birlikte atılacaktır.

1) Sancıdan Kurtulun

Küçük olan böbrek taşı düşerken ağrı kesici almak genellikle yeterli bir önlem olmaktadır.

  • Şiddetli sancılarda yakınınızdaki hastane veya sağlık ocağına giderek ağrı kesici iğne yapılmasını talep edebilirsiniz. Sancı devam ederse ikinci doz iğne yarım saat sonra vurulabilir.
  • Antiemetik (kusma giderici) ilaçlar alınabilir.

2) Bol Bol Su İçin

Sıvı tüketmek idrara çıkmanızı sağlar; her idrar ise böbrek taşının düşmesini kolaylaştırır. Her on böbrek taşından sadece biri veya ikisi bol su içmekten başka bir tedaviye ihtiyaç duyar.

Not: Böbrek taşı olan kişilerin yarısı, sonraki on yıl içinde en az bir kez daha böbrek taşı düşürmektelerdir. Ancak bu durum bol sıvı (özellikle de su) tüketen kişiler için geçerli değildir. Su idrarı seyreltir, kimyasalların kristalize olarak böbrek taşına dönüşmesini engeller.

3) Ses Dalgası İle Kırma

Kendiliğinden düşmeyen böbrek taşı vakalarında en sık kullanılan yöntem “şok dalga litotripsi”dir (ESWL). Tedavide böbrek taşının üzerine yüksek frekanslı ses dalgaları (ultrason) gönderilir. Bu sayede böbrek taşı ufak parçalara ayrılır ve idrarla dışarı atılabilir.

  • Biraz rahatsız edici olabilir, ağrı kesici aldıktan sonra prosedüre başlanmalıdır.
  • Tam tedavi için birden fazla seans gerekebilir.
  • 20 mm’ye kadar olan böbrek taşında 99% etkili bir yöntemdir.

4) Cerrahi Müdahale

Çapı 6-7 milimetreden büyük olan böbrek taşı doğal şekilde düşmez. Müdahale gerektirir. Doktorunuz aşağıdaki seçeneklerden uygun olanını önerecektir:

  • Üretereskopi: Cerrah idrar çıkış noktasından üretereskop adı verilen ince bir cihaz ile girerek mesaneye ve böbreğe erişir. Böbrek taşını hafifçe hareket ettirerek idrar yoluna düşürmeye çalışabilir veya lazer yardımı ile küçük parçalara ayırabilir.
  • Perkütan Nefrolitotripsi: Belde açılan ufak bir kesikten nefroskop adı verilen cihazla girilerek böbrek taşı alınır veya küçük parçalara ayrılır. Çok büyük böbrek taşlarında veya ESWL’nin uygun olmadığı vakalarda tercih edilir.
  • Açık Cerrahi: Artık çok nadiren kullanılmaktadır.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 03 Kasım 2024
İmsak 06:04
Güneş 07:30
Öğle 12:53
İkindi 15:38
Akşam 18:05
Yatsı 19:26
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 10 22
3. Fenerbahçe 9 20
4. Beşiktaş 10 20
5. Sivasspor 11 17
6. Başakşehir 10 16
7. Eyüpspor 10 16
8. Göztepe 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Trabzonspor 9 12
11. Gaziantep FK 10 12
12. Konyaspor 11 12
13. Antalyaspor 10 11
14. Bodrumspor 10 10
15. Rizespor 10 10
16. Alanyaspor 10 9
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 9 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 11 22
2. Bandırmaspor 11 21
3. Erzurumspor 10 19
4. Karagümrük 11 18
5. Boluspor 11 18
6. Esenler Erokspor 11 17
7. Ümraniye 11 17
8. Ankaragücü 10 16
9. Ahlatçı Çorum FK 11 16
10. Igdir FK 10 15
11. Şanlıurfaspor 11 15
12. Manisa FK 10 14
13. Keçiörengücü 11 14
14. Pendikspor 10 14
15. İstanbulspor 10 13
16. Amed Sportif 10 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Gençlerbirliği 10 12
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Arsenal 10 18
5. Aston Villa 9 18
6. Chelsea 9 17
7. Brighton 10 16
8. Bournemouth 10 15
9. Newcastle 10 15
10. Tottenham 9 13
11. Brentford 9 13
12. Fulham 9 12
13. M. United 9 11
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 11 30
2. Real Madrid 11 24
3. Villarreal 11 21
4. Osasuna 12 21
5. Atletico Madrid 11 20
6. Athletic Bilbao 11 18
7. Real Betis 11 18
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Girona 12 15
11. Sevilla 11 15
12. Celta Vigo 11 13
13. Deportivo Alaves 12 13
14. Real Sociedad 11 12
15. Leganes 12 11
16. Getafe 11 10
17. Espanyol 11 10
18. Las Palmas 11 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7