Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin, beynin alt tarafında bulunan hipofiz bezinde üretilen bir hormondur. Temel görevi hamile ve emziren kadınlarda süt üretimini başlatmak ve devam ettirmektir.

Sağlık 29.05.2018, 02:22 29.05.2018, 03:40
Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Bir prolaktin hormonu testinin sonucunda aşağıdaki konularda fikir sahibi olunabilir:

  • Gebelik harici süt üretiminin (galaktore) nedeni
  • Erkeklerde kısırlık veya sertleşme bozukluğunun kaynağı
  • Kadınlardaki adet düzensizliğinin veya kısırlığın nedeni
  • Hipofiz bezi sorunları

Normal Prolaktin Hormonu Değerleri Nedir?

Kan testlerinde okunan prolaktin seviyesinin normal değer aralıkları aşağıdaki gibidir:

  • Hamile olmayan kadınlarda: 2-29 ng/mL
  • Hamilelerde: 10-209 ng/mL (hamileliğin farklı dönemlerinde farklı değerler alabilir)
  • Erkeklerde: 2-18 ng/mL (nanogram/mililitre)

Prolaktin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Erkeklerin ve gebe olmayan kadınların kanlarındaki prolaktin seviyesi normal şartlarda çok düşüktür. Çoğu kısırlık vakası prolaktin hormonu yüksekliği ile ilişkili olmaktadır.

  • Hamilelikte prolaktin seviyesi yükselmeye başlar, emzirme esnasında prolaktin yüksekliği devam eder.
  • Gebelik dışında olan prolaktin yüksekliği hamile kalamamanın nedeni olabilir. Sık sık düzensiz adetlere neden olur.
  • Erkekteki prolaktin yüksekliği sertleşme bozukluğuna, kısırlığa ve göğüslerinden süt gelmesine neden olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Neden Olur?

1) Hamilelik

Prolaktin gebe kalan kadınlarda memenin büyümesini, süt vermeye hazır hale gelmesini ve doğum sonrasında sütün devamlılığını sağlar. Sağlıklı bir durumdur.

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar hamilelik dışı prolaktin yüksekliğinin nedeni olabilir:

  • Prolaktinoma: Prolaktin üreten ve salgılayan tümör oluşumu
  • Anoreksiya nevroza: Beslenememe ile karakterize olan yeme bozukluğu
  • Hipotalamusta ortaya çıkan hastalıklar
  • Böbrek hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Polikistik over sendromu: Kadınlarda yumurtlama işlevinin yarım kalmasına neden olan hastalık
  • Hipofiz bezi tümörü

3) Bazı Bitkiler

  • Çemen otu, rezene tohumu ve çayır üçgülü prolaktin yüksekliğine neden olabilir.

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların kullanımı prolaktin yüksekliğine neden olabilir:

  • Östrojen hapları ve uygulamaları
  • Trisiklik içeren antidepresanlar
  • Risperidon
  • Opioidler (haşhaştan elde edilen, tıpta ağrı kesici olarak kullanılabildiği gibi uyuşturucu olarak istismar da edilebilen maddeler)
  • Amfetamin
  • Reserpin, verapamil, metildopa gibi yüksek tansiyon ilaçları
  • Simetidin gibi asit reflüsü tedavisinde kullanılan ilaçlar
  • H2 blokerleri
  • Metoklopramid
  • Fenotiazinler

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de orta seviyede prolaktin yüksekliğine neden olabilirler:

  • Meme ucuna dokunulması veya göğüslerin uyarılması
  • Hastalıklardan veya duygusal nedenlerden kaynaklanan stres
  • Yüksek proteinli öğünler tüketmek, uzun süreli veya ağır egzersiz yapmak (geçici yüksekliğe neden olur)
  • Göğüs duvarına alınan darbeler
  • Akciğer kanseri
  • Bazı uyuşturucu maddelerin kullanımı

Prolaktin Yüksekliği Tedavisi

  • Kabergolin ve bromokriptin içerikli ilaçlar kullanılabilir. Düşük dozda başlatılarak seviye normale çekilene kadar doz artırılır.
  • İlaçların yeterli etki etmediği tümör oluşumu gibi vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir.
  • B6 vitamini içerikli besinler tüketilmelidir. Çekirdekte, patates ve muzda bol miktarda bulunur.
  • Yeterince çinko alabilmek için balık, et, ıspanak ve kabak tohumu tüketilmelidir.
  • Yeterince uyku uyumak dopamin seviyelerini dengeleyip prolaktin seviyesini normale çeker.
  • Stressiz bir yaşam sürebilmek için gerekli önlemlerinizi alın.

Prolaktin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin hormonu düşüklüğü yüksekliğine kıyasla çok daha nadir görülen bir durumdur. 2 ng/mL altındaki çoğu vaka hipofiz bezi fonksiyon bozukluğu nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

  • Emziren annelerdeki prolaktin düşüklüğü yetersiz süt üretiminin nedeni olabilir.
  • Kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarının düşmesine yol açabilir.
  • Erkeklerde erken boşalmaya ve aterojenik sertleşme bozukluğuna neden olabilir.

Prolaktin Düşüklüğü Neden Olur?

1) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki etken maddeleri içeren ilaçların kullanımı prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Dopamin
  • Levodopa
  • Çavdarmahmuzundan elde edilen ergot alkaloit türevleri
  • Bromokriptin ve pergolit gibi D2 reseptörlerini aktifleştiren ilaçlar
  • Amfetamin
  • Bazı uyuşturucular

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Bağışıklık sistemi bozukluklarından kaynaklanan bazı hastalıklar
  • Hipopitüitarizm: Hipofiz bezinin yeterli miktarda hormon salgılamaması
  • Büyüme hormonu yetersizliği
  • Vücutta aşırı dopamin salgılanması

Prolaktin Düşüklüğü Tedavisi

Prolaktin düşüklüğünde ilaç tedavisi istenen ölçüde etkili olmamaktadır. Prolaktin düşüklüğüne neden olabilecek etkenlerden uzak durulmalı, hipofiz bezi sorunlarından kaynaklanan vakalarda hastalık nedeni tespit edilerek tedavi yoluna gidilmelidir.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 29 Nisan 2024
İmsak 04:20
Güneş 05:58
Öğle 13:06
İkindi 16:56
Akşam 20:05
Yatsı 21:37
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Konyaspor 34 36
16. Gaziantep FK 34 34
17. Hatayspor 34 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Girona 33 71
3. Barcelona 32 70
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14