Omurilik Felci Nedir ve Nasıl Oluşur?

Omurilik felci, omurganın içindeki omuriliğin hasar görmesi ile ortaya çıkar ve hangi seviyede hasar olduysa oradan aşağısında çeşitli derecelerde felç oluşur. Omurilik hasarı ile sadece hareket sistemi etkilenmez ayrıca mesane ve bağırsaklar da görev yapamaz hale gelir. Omurilik felçlisi idrar ve dışkının kontrolünü de kaybedilebilir.

Sağlık 13.04.2020, 10:53 14.04.2020, 00:39 Nurselin Kaba
Omurilik Felci Nedir ve Nasıl Oluşur?

Omurilik işlevleri, çeşitli sebeplerle kaybedilebilir. Omuriliğin işlevini kaybetmesi için hastalık ya da travmaya bağlı bir baskıya uğraması gerekir. Uğradığı bu baskı sonucu hasar gören bölgeler iletişim görevini yapamaz hale gelir. Daha başka bir deyişle, organlarla beyin arasındaki irtibat, hasar gören bölgeler ve aşağısında kaybedilir.

OMURİLİK FELCİNİN SEBEPLERİ

A) Hastalıklar
Omuriliğin içinde, çevresinde ve omurgada gelişen bir hastalığın, omuriliği sıkıştırması, baskıya uyğratması ya da zedelemesi sonucu omurilik felci ortaya çıkabilir.

Bu bastalık grupları şu başlıklar altında toplanabilir:

  1. Urlar (Tümörler): Omurga-omurilik bölgesinde oluşan urların omuriliğe baskı yapması sonucu omurilik felcine sebep olabilir.
  2. Enfeksiyonları: Omurga veremi (pott), menenjit vb enfeksiyon hastalıklarının omuriliği deforme etmesi sonucu omurilik felcinin oluşmasına sebep olur.
  3. Yumuşak Doku Hastalıkları: İleri Derecede omurga fıtıkları, Omurgayı çevreleyen dokulardaki (Ligamanlar) deformasyonlar vb, yumuşak dokularda gelişen hastalıklar da omurilik felci meydana getirebilir.

B) Travmalar

  • Trafik Kazaları
  • Yüksekten Düşmeler
  • Sportif Yaralanmalar (Sığ suya balıklama Atlama vb.)
  • Ateşli Silah Yaralanmaları
  • İş Kazaları
  • Doğal Afetler

OMURİLİK FELCİNİN ETKİLERİ

Tetraplegia:
Omuriliğin boyundan zedelenmesi sonucu kolların hareketi,gövdenin hissi,bacakların hareketi tamamen yok olur. Kişi nefes alma ve öksürmede güçlük çeker. Yüzünü, boynunu, omuzlarını, ellerini ve kollarını hissedebilir fakat gövdesini ve bacaklarını hissedemez.

Parapleji:
Parapleji, genel olarak boyundan aşağıdaki kısımlarında meydana gelen zedelenmelere bağlı olarak gerçekleşen felçl türüdür. paraplejide temel olarak bacakların oynatılamamakla birlikte, jhasarın seviyesine göre iki kategoride ele alınmaktadır.
High Paraplegia:
Sırtın üst kısmında oluşan omurilik zedelenmesi, gövde hareketlerinin kısmi, bacakların hareketinin ise tamamen kaybına sebep olur. Kişi, belden yukarı gövdesini hissedebilir fakat karın bölgesi ile bacaklarını hissedemez.

Low Paraplegia:
Sırtın alt kısmında oluşan omurilik zedelenmesi bacakların hareketinin tamamen ve ya kısmen kaybına sebep olur.
Omurilik zedelenmesini hangi düzeyde olursa olsun, kişi bağırsak ve idrar torbasının kontrolünde güçlük yaşar.

OMURİLİK ZEDELENMESİ'NİN DERECELERİ

Omurilikleri zedelenen insanlar oturabilme ve hareket edebilme özelliklerine göre 6 ayrı derecede sınıflandırılmıştır. Bu dereceler zedelenme seviyesine, diğer hastalık ya da hasarlara, yaş, cinsiyet, fiziksel yapı, motivasyon ve çevreye bağlıdır. Aynı şekilde kişinin omurilik felcini kabullenip hayatını bu gerçekle ve de en iyi şekilde geçirme kararına bağlıdır. Kişinin ailesinin, arkadaş çevresinin ve sağlık görevlilerinin de cesaretlendirici ve destekleyici olmaları büyük önem taşır. 1'den, 5'e kadar olan dereceler "tetraplegia"nın farklı sınıflarıdır:

1. DERECE:

  • Diğer kişinin desteği olmadan tek başına oturamaz.
  • Her hareket için dış desteğe ihtiyaç duyar.

2. DERECE:

  • Dirseklerini dik tutarak kollarının ve ellerinin yardımıyla tek başına oturabilir.
  • Kollarını kaldıramaz
  • Her zaman yanında bir yardımcı bulunmalıdır.

3. DERECE:

  • Sadece bir kolunu omuz hizasının altına kadar kaldırabilir
  • Diğer kolunu kaldıramaz, sadece destek almak için ona dayanabilir.
  • Her zaman yanında bir yardımcı bulunmalıdır.

4. DERECE:

  • Bir kolunu omuz hizasından yukarıya kaldırabilir, bükebilir.
  • Bu esnada diğer koluyla sadece tutunarak destek alır.
  • Kollarının desteği olmadan tek başına oturabilir.

5. DERECE:

  • Hiçbir yerden destek almadan oturabilir.
  • İki kolunu da aynı anda her yöne hareket ettirebilir.
  • Başlangıçta bu pozisyonda bir şey yapmak için yardımcı desteğine ihtiyaç duyabilir.

6. DERECE:

  • Hiç destek almadan oturabilir.
  • Kollarıyla top atabilir ve top tutabilir.
  • Yardımcıya ihtiyacı yoktur.

OMURİLİK ZENDELENDİKTEN SONRA İYİLEŞİR Mİ?
Omurilik zedelendikten sonra tekrar tedavi edilmez ve tekrar büyümez. Eğer omurilik "omurga şoku"u atlatabilirse birtakım iyileşmeler olabilir. Omurga şoku her omurilik zedelenmesinden hemen sonra ortaya çıkar, omurilik çalışmasını durdurur ve kişi hareket edemez. Omurga şoku bir kaç saatten 6 haftaya kadar sürebilen bir zaman dilimi sürebilir ve bu şok esnasında omuriliğin ne derece zedelendiğini saptamak zordur. Eğer omuriliğin şişme, kanama, çürümesi biterse birtakım iyileşmeler olabilir fakat iyileşme genelde omurilik zedelenmesinin ilk 6 aylık süresi içerisinde gerçekleşir. Omurilik tamamen zedelenmediyse, kişi zedelenme tarihinden 2 yıl sonrasına kadar iyileşme belirtileri gösterebilir fakat aradan ne kadar çok zaman geçerse, iyileşme şansı o kadar azalır. Eğer omurilik bir hastalık ve ya tümör sebebiyle zedelenmişse, tamamen iyileşme ihtimali mevcuttur
 

Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 15 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 22 60
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 23 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Gaziantep FK 22 29
11. Alanyaspor 22 28
12. Rizespor 22 27
13. Antalyaspor 23 27
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 23 23
16. Bodrum FK 23 20
17. Kayserispor 21 20
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 23 3
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 24 45
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 24 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 24 36
9. Pendikspor 24 36
10. Ümraniye 24 35
11. Esenler Erokspor 24 34
12. Amed Sportif 24 34
13. Boluspor 24 33
14. Sakaryaspor 24 33
15. Manisa FK 25 33
16. Ankaragücü 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 24 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 25 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 25 53
3. Nottingham Forest 25 48
4. Chelsea 25 43
5. M.City 25 42
6. Newcastle 25 42
7. Bournemouth 25 41
8. Aston Villa 25 38
9. Fulham 25 37
10. Brighton 25 37
11. Brentford 25 34
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 25 27
17. Wolves 24 19
18. Ipswich Town 25 17
19. Leicester City 25 17
20. Southampton 25 10
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 24 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Getafe 24 30
12. Real Betis 23 29
13. Celta Vigo 23 28
14. Sevilla 23 28
15. Leganes 24 24
16. Las Palmas 23 23
17. Espanyol 23 23
18. Deportivo Alaves 24 22
19. Valencia 23 22
20. Real Valladolid 23 15