Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin yüzey dokularında iltihaba neden olan uzun dönemli bir hastalıktır. Çoğu vaka ilaç tedavisi ile kontrol altında tutulabilmektedir.

Sağlık 27.05.2018, 02:50 27.05.2018, 04:18
Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn Hastalığının Belirtileri

Crohn hastalığının belirtileri, iltihaba neden olduğu sindirim sistemi bölgesine göre değişir.

Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

  • Tekrarlayan ishal
  • Karın ağrısı, krampları (genellikle yemekten sonra kötüleşir)
  • Aşırı yorgun hissetme
  • Nedensiz kilo kaybı
  • Dışkıda kan ve mukus

Bu belirtilerden biri veya hepsi görülebilir. Belirtilerin şiddeti vakadan vakaya değişkenlik gösterir. Crohn hastalığı olanlarda bu belirtiler aylarca görülmeyip (veya hafif seyredip) sonrasında birden şiddetlenebilir. Hastalığın şiddetli veya sakin periyotları bu şekilde arka arkaya düzensiz şekilde devam edebilir.

Crohn hastalığının nadir görülen belirtileri ise şunlardır:

  • Yüksek ateş
  • Bulantı, kusma
  • Eklem ağrısı, eklemlerde şişme
  • Gözlerde iltihap veya tahriş (üveit)
  • Ciltte (özellikle bacaklarda) kızaran, ağrılı veya şişkin bölgeler
  • Ağızda aft

Crohn hastalığı besinlerin emilimini azaltabildiği için, hasta çocuklarda bir miktar büyüme geriliği görülebilir.

Crohn Hastalığı Neden Olur?

Crohn hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Çoğu araştırmacı, aşağıdaki etkenlerin bir araya gelerek Crohn hastalığına zemin hazırladığını düşünüyor:

1) Genetik

Uzmanlar, Crohn hastalığı olanlarda daha sık görülen 200’den fazla gen tespit ettiler. Ayrıca her 20 Crohn hastasının 3’ünün anne, baba veya kardeşlerinden birinde de Crohn hastalığı görülüyor.

  • Tek yumurta ikizlerinden birinde Crohn hastalığı varsa, diğer bireyde de görülme riski %70’tir.
  • Crohn hastalığı bazı etnik gruplarda daha sık görülüyor.

2) Sigara

Sigara, kalıtsal etkenlerden sonra Crohn hastalığının en büyük risk faktörüdür. Sigara içenlerde Crohn hastalığının görülme riski, içmeyenlerin iki katıdır.

  • Sigara içenlerdeki Crohn hastalığı belirtileri daha şiddetli seyretmektedir.
  • Yine bu kişilere cerrahi müdahale yapılması daha sık gerekli olmaktadır.

3) Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sistemimiz, sindirim sistemine girmesi muhtemel olan zararlı canlılara karşı vücudumuzu korur. Ancak Crohn hastalarının bağışıklık sistemi, sindirim sisteminde bulunup da sindirime yardımcı olan “yararlı” bakterileri de öldürmektedir. Crohn hastalığının yol açtığı belirtilerin büyük çoğunluğuna bu durum yol açmaktadır. Bağışıklık sisteminin neden böyle hareket ettiği bilinmiyor.

4) Bulaşıcı Hastalıklar

Genetik olarak Crohn hastalığına yatkın olan kişiler, çocukken şiddetli bir bulaşıcı hastalığa yakalandıklarında anormal bir bağışıklık sistemi tepkisi oluşturabiliyor. Bu tepki Crohn hastalığını tetikleyebiliyor.

Crohn Hastalığı Tedavisi

Crohn hastalığının kesin çözümü yoktur. Tedavi belirtilerin yok edilmesine yöneliktir.

1) İlk Tedavi

Çoğu vakada ilk önerilen müdahale, steroid ilaç kullanımıdır. Prednizolon hapları veya hidrokortizon şırıngaları yapılabilir.

  • Bu tedaviler şiddetli yan etki doğurabileceği için kesinlikle doktor tavsiyesi ile ve doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
  • Budezonid gibi daha hafif ama daha az etkili ilaçlar da tercih edilebilir.

2) Elemental – Polimerik Diyet

Büyüme ve gelişmesinden endişe edilen çocuklarda ve gençlerde elemental diyetler veya polimerik diyetler uygulanabilir. Bu beslenme şekillerinde kişiye özel bir sıvı şeklinde hazırlanan, sindirimi ve emilimi kolay gıdalar verilir.

  • Bütün (parçalanmamış) proteinler kullanılır. Kaynağı yumurta beyazı, kazein olabilir.
  • Karbonhidrat kaynakları mısır şurubu veya mısır nişastası olabilir.
  • Yağ kaynağı olarak ayçiçek yağı, kanola veya soya yağı kullanılabilir.

3) Bağışıklık Baskılayıcılar

Hastalık belirtileri bir yılda iki veya daha çok kez şiddetlenirse, ya da steroid kullanımı azaltıldıktan sonra şiddetlenirse bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımı gerekli olabilir. Azatiyoprin veya merkaptopürin kullanılabilir.

  • Bu ilaçlar herkes için uygun olmayabilir, öncesinde kan tahlilleri yapılmalıdır. Uygun değilse metrotreksat kullanılabilir.
  • Hamilelerin, bebek düşünenlerin veya emziren kadınların bu ilaçları kullanmadan önce durumlarını doktorları ile görüşmeleri gerekmektedir.

4) Ağır Vaka Tedavileri

Çok şiddetli belirtileri olan hastalarda (veya yukarıdaki tedavilerin sonuçsuz kaldığı vakalarda) biyolojik terapi ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçlar çok kuvvetli bağışıklık baskılayıcılardır.

  • İlaçların iki örneği infliximab ve adalimumab’tır.
  • Şırınga veya serum yolu ile verilirler.

Yan etkileri konusunda doktorunuzdan bilgi isteyerek görüş alışverişi yapınız.

5) Cerrahi Müdahale

Sağlık açısından faydalarının risklerinden daha büyük olduğuna karar verilirse cerrahi müdahale uygulanabilir. Bazı türleri şunlardır:

  • Rezeksiyon: İltihaplı bağırsak bölgesi kesilerek alınır. Açıkta kalan sağlıklı uçlar bağlanır.
  • İlyostomi: İnce bağırsağın sonu karındaki bir açıklığa (stoma) bağlanarak kalın bağırsağa iyileşmesi için fırsat verilir. Birkaç ay sonra kalın bağırsak tamamen iyileşince tekrar ince bağırsağa bağlanır.

Not: Herhangi bir beslenme programının Crohn hastalığını tetiklediği bilinmiyor. Ancak kişisel tecrübelerinizle kötü geldiğine kanaat getirdiğiniz gıdaları not tutarak onlardan uzak durabilirsiniz.



Yorumlar (0)
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 01 Aralık 2023
İmsak 06:31
Güneş 08:02
Öğle 12:58
İkindi 15:22
Akşam 17:44
Yatsı 19:09
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Fenerbahçe 13 34
2. Galatasaray 13 34
3. Beşiktaş 13 25
4. A.Demirspor 13 23
5. Trabzonspor 13 23
6. Kayserispor 13 23
7. Antalyaspor 13 19
8. Kasımpasa 13 18
9. Rizespor 13 18
10. Hatayspor 13 17
11. Ankaragücü 13 16
12. Sivasspor 13 15
13. Gaziantep FK 13 15
14. Karagümrük 13 14
15. Konyaspor 13 13
16. Pendikspor 13 13
17. Başakşehir 13 12
18. Alanyaspor 13 10
19. Samsunspor 13 8
20. İstanbulspor 13 8
Takımlar O P
1. Eyüpspor 13 33
2. Kocaelispor 13 29
3. Bandırmaspor 13 25
4. Göztepe 13 23
5. Gençlerbirliği 13 23
6. Bodrumspor 13 21
7. Sakaryaspor 13 20
8. Keçiörengücü 13 19
9. Ahlatçı Çorum FK 13 17
10. Erzurumspor 13 17
11. Boluspor 13 16
12. Adanaspor 13 15
13. Manisa FK 13 14
14. Şanlıurfaspor 13 14
15. Ümraniye 13 12
16. Pendikspor 0 0
17. Tuzlaspor 13 11
18. Giresunspor 13 9
19. Altay 13 5
Takımlar O P
1. Arsenal 13 30
2. M.City 13 29
3. Liverpool 13 28
4. Aston Villa 13 28
5. Tottenham 13 26
6. M. United 13 24
7. Newcastle 13 23
8. Brighton 13 22
9. West Ham United 13 20
10. Chelsea 13 16
11. Brentford 13 16
12. Wolves 13 15
13. Crystal Palace 13 15
14. Fulham 13 15
15. Nottingham Forest 13 13
16. Bournemouth 13 12
17. Luton Town 13 9
18. Sheffield United 13 5
19. Everton 13 4
20. Burnley 13 4
Takımlar O P
1. Real Madrid 14 35
2. Girona 14 35
3. Atletico Madrid 13 31
4. Barcelona 14 31
5. Athletic Bilbao 14 25
6. Real Sociedad 14 25
7. Real Betis 14 24
8. Getafe 14 19
9. Valencia 14 19
10. Rayo Vallecano 14 19
11. Las Palmas 14 18
12. Villarreal 14 15
13. Deportivo Alaves 14 15
14. Osasuna 14 14
15. Sevilla 13 12
16. Cadiz 14 11
17. Mallorca 14 10
18. Celta Vigo 14 8
19. Granada 14 7
20. Almeria 14 3