Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin yüzey dokularında iltihaba neden olan uzun dönemli bir hastalıktır. Çoğu vaka ilaç tedavisi ile kontrol altında tutulabilmektedir.

Sağlık 27.05.2018, 02:50 27.05.2018, 04:18
Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn Hastalığının Belirtileri

Crohn hastalığının belirtileri, iltihaba neden olduğu sindirim sistemi bölgesine göre değişir.

Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

  • Tekrarlayan ishal
  • Karın ağrısı, krampları (genellikle yemekten sonra kötüleşir)
  • Aşırı yorgun hissetme
  • Nedensiz kilo kaybı
  • Dışkıda kan ve mukus

Bu belirtilerden biri veya hepsi görülebilir. Belirtilerin şiddeti vakadan vakaya değişkenlik gösterir. Crohn hastalığı olanlarda bu belirtiler aylarca görülmeyip (veya hafif seyredip) sonrasında birden şiddetlenebilir. Hastalığın şiddetli veya sakin periyotları bu şekilde arka arkaya düzensiz şekilde devam edebilir.

Crohn hastalığının nadir görülen belirtileri ise şunlardır:

  • Yüksek ateş
  • Bulantı, kusma
  • Eklem ağrısı, eklemlerde şişme
  • Gözlerde iltihap veya tahriş (üveit)
  • Ciltte (özellikle bacaklarda) kızaran, ağrılı veya şişkin bölgeler
  • Ağızda aft

Crohn hastalığı besinlerin emilimini azaltabildiği için, hasta çocuklarda bir miktar büyüme geriliği görülebilir.

Crohn Hastalığı Neden Olur?

Crohn hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Çoğu araştırmacı, aşağıdaki etkenlerin bir araya gelerek Crohn hastalığına zemin hazırladığını düşünüyor:

1) Genetik

Uzmanlar, Crohn hastalığı olanlarda daha sık görülen 200’den fazla gen tespit ettiler. Ayrıca her 20 Crohn hastasının 3’ünün anne, baba veya kardeşlerinden birinde de Crohn hastalığı görülüyor.

  • Tek yumurta ikizlerinden birinde Crohn hastalığı varsa, diğer bireyde de görülme riski %70’tir.
  • Crohn hastalığı bazı etnik gruplarda daha sık görülüyor.

2) Sigara

Sigara, kalıtsal etkenlerden sonra Crohn hastalığının en büyük risk faktörüdür. Sigara içenlerde Crohn hastalığının görülme riski, içmeyenlerin iki katıdır.

  • Sigara içenlerdeki Crohn hastalığı belirtileri daha şiddetli seyretmektedir.
  • Yine bu kişilere cerrahi müdahale yapılması daha sık gerekli olmaktadır.

3) Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sistemimiz, sindirim sistemine girmesi muhtemel olan zararlı canlılara karşı vücudumuzu korur. Ancak Crohn hastalarının bağışıklık sistemi, sindirim sisteminde bulunup da sindirime yardımcı olan “yararlı” bakterileri de öldürmektedir. Crohn hastalığının yol açtığı belirtilerin büyük çoğunluğuna bu durum yol açmaktadır. Bağışıklık sisteminin neden böyle hareket ettiği bilinmiyor.

4) Bulaşıcı Hastalıklar

Genetik olarak Crohn hastalığına yatkın olan kişiler, çocukken şiddetli bir bulaşıcı hastalığa yakalandıklarında anormal bir bağışıklık sistemi tepkisi oluşturabiliyor. Bu tepki Crohn hastalığını tetikleyebiliyor.

Crohn Hastalığı Tedavisi

Crohn hastalığının kesin çözümü yoktur. Tedavi belirtilerin yok edilmesine yöneliktir.

1) İlk Tedavi

Çoğu vakada ilk önerilen müdahale, steroid ilaç kullanımıdır. Prednizolon hapları veya hidrokortizon şırıngaları yapılabilir.

  • Bu tedaviler şiddetli yan etki doğurabileceği için kesinlikle doktor tavsiyesi ile ve doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
  • Budezonid gibi daha hafif ama daha az etkili ilaçlar da tercih edilebilir.

2) Elemental – Polimerik Diyet

Büyüme ve gelişmesinden endişe edilen çocuklarda ve gençlerde elemental diyetler veya polimerik diyetler uygulanabilir. Bu beslenme şekillerinde kişiye özel bir sıvı şeklinde hazırlanan, sindirimi ve emilimi kolay gıdalar verilir.

  • Bütün (parçalanmamış) proteinler kullanılır. Kaynağı yumurta beyazı, kazein olabilir.
  • Karbonhidrat kaynakları mısır şurubu veya mısır nişastası olabilir.
  • Yağ kaynağı olarak ayçiçek yağı, kanola veya soya yağı kullanılabilir.

3) Bağışıklık Baskılayıcılar

Hastalık belirtileri bir yılda iki veya daha çok kez şiddetlenirse, ya da steroid kullanımı azaltıldıktan sonra şiddetlenirse bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımı gerekli olabilir. Azatiyoprin veya merkaptopürin kullanılabilir.

  • Bu ilaçlar herkes için uygun olmayabilir, öncesinde kan tahlilleri yapılmalıdır. Uygun değilse metrotreksat kullanılabilir.
  • Hamilelerin, bebek düşünenlerin veya emziren kadınların bu ilaçları kullanmadan önce durumlarını doktorları ile görüşmeleri gerekmektedir.

4) Ağır Vaka Tedavileri

Çok şiddetli belirtileri olan hastalarda (veya yukarıdaki tedavilerin sonuçsuz kaldığı vakalarda) biyolojik terapi ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçlar çok kuvvetli bağışıklık baskılayıcılardır.

  • İlaçların iki örneği infliximab ve adalimumab’tır.
  • Şırınga veya serum yolu ile verilirler.

Yan etkileri konusunda doktorunuzdan bilgi isteyerek görüş alışverişi yapınız.

5) Cerrahi Müdahale

Sağlık açısından faydalarının risklerinden daha büyük olduğuna karar verilirse cerrahi müdahale uygulanabilir. Bazı türleri şunlardır:

  • Rezeksiyon: İltihaplı bağırsak bölgesi kesilerek alınır. Açıkta kalan sağlıklı uçlar bağlanır.
  • İlyostomi: İnce bağırsağın sonu karındaki bir açıklığa (stoma) bağlanarak kalın bağırsağa iyileşmesi için fırsat verilir. Birkaç ay sonra kalın bağırsak tamamen iyileşince tekrar ince bağırsağa bağlanır.

Not: Herhangi bir beslenme programının Crohn hastalığını tetiklediği bilinmiyor. Ancak kişisel tecrübelerinizle kötü geldiğine kanaat getirdiğiniz gıdaları not tutarak onlardan uzak durabilirsiniz.



Yorumlar (0)
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 30 Mayıs 2023
İmsak 03:34
Güneş 05:28
Öğle 13:07
İkindi 17:05
Akşam 20:35
Yatsı 22:21
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 79
2. Fenerbahçe 33 74
3. Beşiktaş 34 74
4. A.Demirspor 33 63
5. Başakşehir 33 53
6. Trabzonspor 33 51
7. Konyaspor 33 49
8. Kayserispor 33 49
9. Karagümrük 33 44
10. Alanyaspor 34 41
11. Kasımpaşa 33 40
12. Ankaragücü 33 39
13. Antalyaspor 33 38
14. Sivasspor 34 37
15. İstanbulspor 33 35
16. Giresunspor 33 34
17. Ümraniye 33 27
18. Gaziantep FK 33 25
19. Hatayspor 33 23
Takımlar O P
1. Samsunspor 36 78
2. Rizespor 36 68
3. Pendikspor 36 67
4. Bodrumspor 36 62
5. Sakaryaspor 36 62
6. Eyüpspor 36 62
7. Göztepe 36 60
8. Manisa FK 36 56
9. Keçiörengücü 36 56
10. Bandırmaspor 36 55
11. Boluspor 36 52
12. Altay 36 40
13. Erzurumspor 36 39
14. Tuzlaspor 36 38
15. Gençlerbirliği 36 38
16. Altınordu 36 35
17. Adanaspor 36 25
18. Denizlispor 36 23
19. Yeni Malatyaspor 36 16
Takımlar O P
1. M.City 38 89
2. Arsenal 38 84
3. M. United 38 75
4. Newcastle 38 71
5. Liverpool 38 67
6. Brighton 38 62
7. Aston Villa 38 61
8. Tottenham 38 60
9. Brentford 38 59
10. Fulham 38 52
11. Crystal Palace 38 45
12. Chelsea 38 44
13. Wolves 38 41
14. West Ham United 38 40
15. Bournemouth 38 39
16. Nottingham Forest 38 38
17. Everton 38 36
18. Leicester City 38 34
19. Leeds United 38 31
20. Southampton 38 25
Takımlar O P
1. Barcelona 37 88
2. Real Madrid 37 77
3. Atletico Madrid 37 76
4. Real Sociedad 37 68
5. Villarreal 37 63
6. Real Betis 37 59
7. Osasuna 37 50
8. Athletic Bilbao 37 50
9. Girona 37 49
10. Rayo Vallecano 37 49
11. Sevilla 37 49
12. Mallorca 37 47
13. Cadiz 37 41
14. Getafe 37 41
15. Valencia 37 41
16. Almeria 37 40
17. Celta Vigo 37 40
18. Real Valladolid 37 39
19. Espanyol 37 36
20. Elche 37 24