Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır?

Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır, kıdem tazminatı alma şartları nelerdir, işten çıkan kıdem tazminatı alır mı?

Yaşam 30.05.2014, 10:45 23.01.2017, 12:30 Emre
Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır?

Merak edilen soruların cevabını memurhaber.com yazarı Bünyamin Esen cevaplıyor.

İstanbul’dan okurumuz Ayşe Elif Sercan soruyor: “Bünyamin bey, dört yıldır bir şirkette sekreter olarak çalışıyorum.

Geçen Mart ayında evlendim, eşim çalışmamı istemiyor. İşten ayrılsam kıdem tazminatı alır mıyım? Nasıl yapmam lazım? Dikkat etmem gereken bir şey var mı? Bana bilgi verirseniz sevinirim.”

Sayın okurum, kıdem tazminatı çalışanlara iş hukuku tarafından getirilmiş haklardan birini oluşturuyor.

Çeşitli durumlarda işten ayrılan veya işten çıkartılan çalışanların kıdem tazminatı hakkı bulunmakta.

Evlilik dolayısıyla iş akdini feshetmek de halen mevcut olan düzenlemeye göre kıdem tazminatını almayı gerektiren hallerden biri olarak düzenlenmiş bulunmakta.
Kıdem tazminatı almayı gerektirecek haller hangileri, nelere dikkat etmek gerekiyor? Bu soruların cevaplarını tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde cevaplayalım. 

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminatı işverenin belirli koşullarda çalışana ödemesi gereken 1475 sayılı İş Kanunu gereğince getirilmiş bir tazminat hakkıdır.

1475 sayılı İş Kanununun diğer maddeleri yürürlükten kaldırılmış olsa da kıdem tazminatı düzenlemesi halen yürürlüktedir.
Kıdem tazminatı prensip ve kural olarak işten kendi isteği ile ayrılmayan, yani işverence çıkartılan/ işten atılan, çalışanlara verilen bir haktır.
Bu kapsamda, İş Kanunu kapsamındaki çalışanların kıdem tazminatına hak kazanabileceği ilk durum; çalışanın işveren tarafından “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” sebebi dışında herhangi bir sebeple işten çıkartılmasıdır.
Ahlak veya iyi niyet kurallarına uymama hali varsa (hırsızlık, ahlaksızlık, güveni sarsma, işyerinin ticari sırlarını ifşa gibi) bu takdirde işveren tarafından işten çıkartılsa bile çalışan kıdem tazminatını hak edemez.

İşçi Haklı Nedenle Feshederse Ne Olur?

İş Kanunu kapsamındaki çalışanların kıdem tazminatı hakkını doğuran ikinci neden çalışanın haklı nedenle derhal fesih hakkı doğuran bir gerekçe ile ya da “işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” gerekçesi ile istifa etmesidir.

Bu halde çalışan kendisi işten ayrılmıştır, ancak yine de kıdem tazminatını hak edebilecektir.

Örneğin işverenin çalışana olan iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gözetim borcunu yerine getirmemesi, çalışanın sürekli iş kazası riski altında çalışması halinde işçinin haklı nedenle fesih hakkı doğarsa kıdem tazminatı alabilecektir.

Bir başka örnek olarak işçinin namus ve şerefine dokunacak söz ve davranışlar işçiye derhal fesih hakkı doğurur ve işçi kendisi isteyerek işten ayrılsa da kıdem tazminatını hak eder.

Çalışanın ölmesi halinde de yasal varisleri kıdem tazminatı hakkını kazanacaktır.

Çalışan kendi istifa ederse ne olur?

Kendi isteğiyle işten çıkan çalışan, başka bir deyişle istifa eden ya da “işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” hali dışında olmak üzere kendi arzusu ile çalışmamayı tercih eden işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Ancak bunun dört istisnası vardır:

1- İşçinin zorunlu askerlik hizmeti için istifa etmesi.

2- Kadın çalışanın evlendiği için istifa etmesi.
3- Çalışanın yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla, başka bir deyişle emekli olmak için işten çıkması.
4- 08.09.1999 öncesinde işe giren çalışanın 3600 gün prim ödeme gün sayısı şartını doldurup emeklilik için çalışmadan yaşı beklemek istemesi ya da sigortalılık süresi ve gün şartını yerine getirmiş olması.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 06 Mayıs 2024
İmsak 04:07
Güneş 05:49
Öğle 13:06
İkindi 16:58
Akşam 20:13
Yatsı 21:47
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 35 96
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 35 58
4. Başakşehir 35 55
5. Beşiktaş 35 54
6. Alanyaspor 35 49
7. Kasımpasa 35 49
8. Rizespor 35 49
9. Sivasspor 35 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 35 44
12. Samsunspor 35 42
13. Kayserispor 35 41
14. Ankaragücü 35 39
15. Karagümrük 35 37
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 35 35
18. Hatayspor 35 34
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 35 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 33 72
2. Göztepe 33 69
3. Sakaryaspor 33 57
4. Bodrumspor 33 56
5. Ahlatçı Çorum FK 33 56
6. Kocaelispor 33 55
7. Bandırmaspor 33 50
8. Boluspor 33 50
9. Gençlerbirliği 33 50
10. Erzurumspor 33 44
11. Manisa FK 33 40
12. Ümraniye 33 40
13. Keçiörengücü 33 39
14. Tuzlaspor 33 37
15. Adanaspor 33 36
16. Şanlıurfaspor 33 35
17. Altay 33 9
18. Giresunspor 33 7
Takımlar O P
1. Arsenal 36 83
2. M.City 35 82
3. Liverpool 36 78
4. Aston Villa 36 67
5. Tottenham 35 60
6. Newcastle 35 56
7. Chelsea 35 54
8. M. United 34 54
9. West Ham United 36 49
10. Bournemouth 36 48
11. Brighton 35 47
12. Wolves 36 46
13. Fulham 36 44
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 36 37
16. Brentford 36 36
17. Nottingham Forest 36 29
18. Luton Town 36 26
19. Burnley 36 24
20. Sheffield United 36 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 34 87
2. Girona 34 74
3. Barcelona 34 73
4. Atletico Madrid 34 67
5. Athletic Bilbao 34 61
6. Real Sociedad 34 54
7. Real Betis 34 52
8. Valencia 34 47
9. Villarreal 34 45
10. Getafe 34 43
11. Deportivo Alaves 34 41
12. Sevilla 34 41
13. Osasuna 34 39
14. Las Palmas 34 37
15. Celta Vigo 34 34
16. Rayo Vallecano 34 34
17. Mallorca 34 32
18. Cadiz 34 26
19. Granada 34 21
20. Almeria 34 17