Uyku testini çöz, hastalığını öğren

16 soruluk uyku testi ile sorununuzun ne olduğunu öğrenin.

Sağlık 04.08.2014, 19:43 04.08.2014, 19:49 Mehmet Berke
Uyku testini çöz, hastalığını öğren
Gece iyi uyuduğunuz halde kendinizi uykulu mu hissediyorsunuz?, Uyanınca vücudunuzu birkaç dakika hareket ettiremediğiniz oluyor mu?, Uyumak için uzandığınızda bacaklarınızda sık sık karıncalanma meydana geliyor mu? Gelin 16 soruluk uyku testinden geçin ve sorununuzun ne olduğunu öğrenin.
 
Uyku dünyadaki bütün canlılar için yaşamsal bir öneme sahip. Tüm canlıların uyuması bundan. Her 3 kişiden 1’inin yaşamının bir döneminde uykusuzluk sorunu yaşadığına dikkat çeken Bayındır Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi Direktörü Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, “Bu durum 2 haftadan uzun sürerse, ‘insomnia’ diye adlandırılan uykusuzluk hastalığı ortaya çıkar” diyor. Yaşamımızın bir parçası olan cep telefonları ve bilgisayar ekranlarının parlak ışıkları bile uyku hormonu olan melatonin dengesini bozarak uykusuzluğa yol açabiliyor. Sadece bunlar mı? Çalışma saatleri, çok sık yapılan kıtalararası ve hızlı yolculuklar, şehirlerarası göçler, sık iş değiştirme gibi önemli yaşam stresleri de toplumda uykusuzluğu artıran etkenler arasında bulunuyor. Oysa iyi bir uyku çocuklarda beyin gelişimini ve fiziksel büyümeyi geliştirirken, erişkinlerde bağışıklık sistemini etkileyebiliyor. Kalp, inme, yüksek tansiyon, kontrol edilemeyen diyabet gibi birçok hastalığın başlıca nedeninin de uyku bozuklukları olduğu belirtiliyor.
 
Prof. Dr. Çelikoğlu, uykusuzluk sorununun erken yaşlardaki erkeklerde daha sık görülürken, menopozdan sonra kadınlarla erkekler arasındaki oranın eşitlendiğini söylüyor. Hormonal değişimler de bazı uyku bozukluklarında önemli bir neden olarak görülüyor.
 
Söylemeden geçmeyelim; uykusuzluk çağımızda sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da görülüyor.
 
İşte 16 Soruda Uyku Testi
 
Aşağıda yer alan maddeleri “Evet” ya da “Hayır” olarak cevaplayın.
 
1. Hatırlamadığım halde uyku esnasında horladığım, tıkandığım veya nefesimin durduğu söyleniyor.
2. Yüksek tansiyonum var.
3. Gece boyunca kalp çarpıntısı veya kalp atışlarımın teklediği hissiyle uyanıyorum.
4. Gece iyi uyuduğum halde gün içerisinde kendimi uykulu hissediyorum.
 5. Otomobil kullanırken veya işyerimde aşırı uyku ihtiyacı duyuyorum.
6. Sabah uykudan yorgun uyanıyor ve bazen uyandığımda baş ağrısı hissediyorum.
7. Gün içerisinde karşı koyamadığım uyuklama nöbetlerim oluyor.
8. Uykuya dalarken veya uyanırken rüya benzeri ses ya da hayaller görüyorum.
9. Uyanınca vücudumu birkaç dakika hareket ettiremediğim anlar oluyor.
10. Kızma, şaşırma veya korku hissi duyduğumda aniden uykuya daldığım oluyor.
11. Gece boyunca kol ve bacaklarımda atmalar olduğu ve yanımdakini tekmelediğim söyleniyor.
12. Uyumak için uzandığımda bacaklarımda sık sık karıncalanmalar hissediyorum.
13. Çoğu gece bacak kramplarıyla uyanıyor ve bundan kurtulmak için ayağa kalkıp yürüme ihtiyacı duyuyorum.
14. Sıklıkla ürkütücü rüyalardan rahatsız oluyorum.
15. Uyku sırasında; yürüdüğüm, konuştuğum veya dişlerimi gıcırdattığım söyleniyor.
16. Çalışma programım değiştiğinde ya da uçak yolculuklarından sonra kendimi yorgun ve uykulu hissediyorum.
 
Uykunuzu Değerlendirin
 
Eğer 1’ den 6’ya kadar olan sorulara iki veya daha fazla “Evet” dediyseniz sizde uyku apnesi olabilir. Uyku apnesi gece uyku esnasında kişinin yüzlerce defa nefesinin durduğu, ciddi kalp-solunum problemleri yaratarak hayatı tehdit edebilen bir hastalıktır ve mutlaka tedavi edilmelidir.
 
Eğer 7 - 10 arasındaki sorulara iki veya daha fazla “Evet” dediyseniz sizde narkolepsi (gün içinde önüne geçilmeyen uykuya dalma) adı verilen tıbbi bir rahatsızlık var demektir.
 
Eğer 11, 12 ve 13. sorulara “Evet” dediyseniz, periyodik bacak kasılmaları veya “huzursuz bacak sendromu” olarak bilinen sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Bu durum kan üresini yükselten hastalık durumlarında ya da bazı nörolojik hastalıklarda ortaya çıkıp tedavi edilmediği takdirde uykusuzluğa neden olabilir.
 
Eğer 14, 15 ve 16. sorulara “Evet” dediyseniz, sizde “parasomnia’’ adı verilen uyurgezerlik, uykuda konuşma, gece kâbusları veya diş gıcırdatma belirtileriyle ortaya çıkan rahatsızlık söz konusu olabilir.
 
6 soruda uyku problemi
 
Kaç dakika içinde uykuya geçilmeli?

Uykuya 30 dakika içinde girilmesi, uyku sırasında sık uyanma yaşanmaması, sabah zımba gibi dinç kalkılması kişinin sağlıklı uyku uyuduğunun en önemli göstergeleri arasında görülüyor.
 
Günde 8 saat uyumak şart mıdır?

“Günde 8 saat uyumak gerek” inanışı uzmanlar tarafından doğru bulunmuyor. Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, “Bu genel bir süredir. Bazı insanlar uykularını 4 saatte de alabilirler. Önemli olan sabah yataktan dinç kalkmaktır” diyor.
 
Kalitesiz uyku nelere sebep olur?

Kaliteli uyku uyuyamamak kaza, sık hasta olma, sinirli ve kavgacı bir kişilik yapısına bürünmeye neden olur.
 
Kanserle uykusuzluk arasında bir ilişki var mı?

Kanserle immün sistem arasında bir ilişki bulunduğu belirtiliyor. Uykusuzluktan kaynaklanan bağışıklık sistemi zayıflığı vücudu korunmasız bırakarak aralarında kanserin de olduğu pek çok hastalığa davetiye çıkartabiliyor. Bunun yanında sigara, uyuşturucu, alkol ve obezitenin de uykusuzluk üzerinde olumsuz etkisi olduğunu gösteren araştırmalar bulunuyor.
 
Uyku sorunlu meslekler hangileri?

Uykusuzluk sorunuyla bazı meslek gruplarında daha fazla karşılaşılıyor. Buna göre polisler, doktorlar, medya çalışanları ve pilotlar en fazla uykusuzluk çeken meslek grubu mensupları arasında bulunuyor.
 
Ne zaman doktora gitmeli?

Uykusuzluğun 3 haftadan uzun sürmesi, bu sorunun geçici olmayıp altında tıbbi olarak çözülmesi gereken organik ya da psikolojik bir sorunun varlığına işaret ediyor.
 
İyi bir uyku için dikkat edilmesi gerekenler

Uykusuzluğun olası nedenleri
Uyku solunum bozukluğu (horlama, apne)
Kanser, üremi, anemi, astım gibi bazı sistemik hastalıklar
 Psikolojik rahatsızlıklar
Ağrıya neden olan sorunlar
Uygunsuz iş saatleri
Sık seyahat etme
Çevre, yatak odası, yatak konforu gibi dış etkenler
İyi havalandırılmış bir yatak odası
Düzenli saatlerde yatılması
Yumuşak orta sert yatak
Uykunun sessiz bir ortamda gerçekleşmesi
Odanın karanlık olması
Uyumaya yakın yemek yememek

Uyumadan önce içki içmemek gibi faktörler uyku kalitesini artırarak uykusuzluğu azaltan nedenler arasında yer alıyor.
 
Gece sık uyanıyorsanız doğru doktora

Uyku sorunlarının çoğu kişi tarafından doktora gitme nedeni olarak görülmediğini söyleyen Prof. Dr. Çelikoğlu “Sorunlarınızı fark etmeniz çok önemli. Yorgunluk, horlama, gece uykudan uyanmalar ve gündüzleri uyuklamalar ciddiye alınması gereken işaretlerdir” diyor. Uyku bozukluklarının yüzde 80’i uyku apnesinden kaynaklandığı için bu sorunu yaşayan kişilerin bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurması öneriliyor.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 04 Mayıs 2024
İmsak 04:11
Güneş 05:51
Öğle 13:06
İkindi 16:58
Akşam 20:11
Yatsı 21:44
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Beşiktaş 35 54
5. Başakşehir 34 52
6. Alanyaspor 35 49
7. Kasımpasa 34 49
8. Rizespor 35 49
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Ankaragücü 35 39
14. Samsunspor 34 39
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 34 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. Chelsea 34 51
9. West Ham United 35 49
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 36 37
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 36 26
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 34 61
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 34 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14