Vücudumuzda olağan dışı olduğunu fark ettiğimiz ancak bize büyük bir rahatsızlık vermeyen belirtiler için çoğu zaman doktorların kapısını çalmaya gerek görmüyoruz. Fakat önemsiz olduğunu düşündüğümüz bazı belirtiler, sandığımızdan daha büyük bazı rahatsızlıkların nedeni olabilir. ‘Parmaklarımızda hissettiğimiz uyuşukluk veya karıncalanma’ pek çoğumuzun üzerine pek de düşmediği, bu tip rahatsızlıklardan biri. Alışkanlığın aksine bu tip şikâyetlerin erken aşamada önlenmesi, gelecekte daha büyük rahatsızlıklarla karşılaşmamak adına kritik önem taşıyor. Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Ruhsan Cihan, parmaklardaki uyuşma ve his kaybıyla ilgili merak edilenleri ve alınması gereken önlemleri anlattı:
Uyuşan parmağa göre teşhis konabiliyor
Parmaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi, batma ve iğnelenme olarak da ifade edilebilen anormal bir durumdur. Yaşlılarda görülebildiği gibi gençlerde de görülebilir. Parmaklardaki uyuşma hissinin çok farklı nedenleri bulunmaktadır. İlk olarak düşünmemiz gereken parmaklara kan akışını engelleyen herhangi bir durum ve sinir harabiyeti oluşturacak sebeplerdir. Aralıklı oluşan uyuşma hissi bazı hareketlerin sürekli tekrarlanmasıyla ya da yanlış bir pozisyonda uyumakla sinirler üzerine aşırı basınç olması sebebiyle meydana gelmektedir. Bunun yanı sıra, el ve ayaklardaki herhangi bir ortopedik problem sonucunda da oluşabilmektedir.
Boyun ve bel fıtığı yol açabiliyor
Dirsekteki ‘ulnar sinir’ adını verdiğimiz sinirin sıkışması nedeniyle elde serçe ve yüzük parmağında uyuşma oluşabilmekte, el bileğindeki median sinirin sıkışmasıyla da başparmak ve diğer parmaklarda uyuşmalar oluşabilmektedir. Tüm bunların yanında boyun ve bel fıtıkları, boyun- bel kireçlenmeleri gibi problemlerde el veya ayak parmaklarında uyuşma ve hissizlik olabilir. Ayrıca multibl skleroz, felç, tümör, diyabet gibi çok daha ciddi problemler neticesinde de parmak uyuşması oluşabilmektedir. Parmaklardaki uyuşma ve his kaybına soğukluk hissi, yanma, kaşıntı, dokunma sırasında hassasiyet, seğirme ve kasılmalar eşlik edebilir.
Uyuşma ve his kayıplarının 9 sebebi
Karpal tünel sendromu: El bilek seviyesinde bulunan ‘karpal tünel’ adı verilen kanaldan median sinirin herhangi bir nedenle sıkışmasına bağlı olarak meydana gelir. Tekrarlayan hareketler, bilgisayar kullanımı, ağır kaldırma, diyabet, hipertroidi, gebelik, hormonal nedenler ile oluşabilir.
Kubital tünel sendromu: Dirsek kemiğinde ulnar sinirin yukarıda saydığımız nedenlerle sıkışmasıyla el serçe ve yüzük parmağında uyuşma oluşmaktadır.
Periferik nöropati: Kontrol edilemeyen diyabet, ayakta çalışma, B12 eksikliği, MS hastalığı, kronik alkolizm sonucunda sinirlerde iltihaplanma ve hasar oluşur. Etkilenen alandaki sinirlerde uyuşma ve his kaybına neden olur.
Tarsal tünel sendromu: Arka tibial sinirin ayak bilek iç kısımda sıkışmasıyla oluşur ve el bileğindeki karpal tünel sendromunun ayak bileğindeki tipidir.
Boyun ve bel kireçlenmeleri: Kemiklerde hasara yol açan, ilerleyen yaş, duruş bozuklukları, diyabet, kemik erimesi durumlar sebebiyle boyun omurlarında aşırı aşınmalar meydana gelir. Bu aşınmalar oluşan kireçlenmeler kanaldan geçen sinirleri sıkıştırır. Bu da kollarda ve bacaklarda ağrı, uyuşma ve his kaybına yol açabilir.
Mineral ve vitamin eksiklikleri: Kalsiyum, magnezyum, çinko, B12 vitamin eksiklikleri, kasların kasılıp gevşeme aktivitelerini etkileyerek parmaklarda uyuşmaya yol açabilir.
Diyabetik nöropati: İyi takip edilemeyen diyabet sinirlerde harabiyete yol açar. Bu da el ve ayaklarda eldiven çorap tarzı dediğimiz uyuşmalara yol açar.
Dolaşım bozuklukları: Parmağa kan akışını engelleyen herhangi bir durum parmakta uyuşma ve tutukluğa yol açabilir
Diğer sebepler: Uzun süre sigara kullanımı, alkolizm, hipotroidi, omurilik yaralanmaları, metal zehirlenmeleri, SLE, omurilik tümörleri vb. medikal tedavi gerekebilir. Vitamin takviyeleri, kas sinir iletimini düzenleyen (pregabalin, gabapentin gibi) ilaçlar kullanılabilir.
Sıcak- soğuk kompres enflamasyona bağlı gelişen uyuşmaların azaltılmasına yardımcı olur. Etkilenen alana giden kan akışını artırarak, enflamasyonu azaltır.
Beslenme alışkanlığında yapılan değişiklikler önemlidir. Kolesterolden fakir diyet, liften zengin diyet, yüksek antioksidan gıdalar tedaviye yardımcıdır. Sigara bırakılmalıdır. Bazı egzersizler ve masaj, etkilenen organa giden kan akımını artırarak herhangi bir hastalığın ilerlemesini engeller. Fizik tedavi uygulamaları (sıcak- soğuk paketler, girdap banyosu, lazer, elektrik stimülasyon germe ve gevşeme egzersizleri, kas güçlendirme egzersizleri) önerilmektedir. El bilek, dirsek ve ayak bilek sinir sıkışmalarında istirahat splintleri önerilir.
Basit egzersizlerle tedavi desteklenebilir
Parmak uyuşmalarının tedavisinde aşağıdaki yöntemler denenebilir, ancak öncelikle sebep olan hastalık tespit edilmeli ve ona yönelik tedaviye bir an önce başlanmalıdır. Aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınma, tekrarlayıcı hareketlerden kaçınma, çalışma ortamlarında ergonomiye dikkat ederek yaşamak mutlaka önemsenmelidir.
