Küçük Merdivenleri Çıkmakla Yoruluyorsanız Dikkat !

Her zaman sorunsuz çıktığınız 2 kat merdivende artık yoruluyor, dinlenme ihtiyacı duyuyor ve hareket etmekle artan çarpıntınız oluyorsa bu belirtileri ciddiye almalı ve bir uzmana başvurmalısınız. Unutmayın mitral kapak yetmezliği tüm kalp-damar hastalıkları arasında yüzde 10-15 oranında yer tutuyor ve ihmale gelmiyor.

NEFES DARLIĞINA YOL AÇIYOR

Kalp kapaklarına bağlı yaşanan sağlık sorunları ve ölümlerin, tüm kalp-damar hastalıkları içinde yüzde 20’lik bir orana sahip olduğu belirtiliyor. Mitral kapak hastalığı tüm kalp-damar hastalıkları arasında yüzde 10-15 oranında yer tutuyor. Ülkemizde en sık rastlanan mitral kapak hastalığının küçük yaşta geçirilen ateşli romatizmaya bağlı mitral kapak darlığı olduğu belirtiliyor. Bunu doğumsal mitral kapak çökmesi takip ediyor ve bu sorun tüm nüfusun yüzde 5’inde görülüyor. (Kadınlarda erkeklere göre 2 kat fazla rastlanıyor.) Mitral kapak kalbin sol tarafındaki 2 bölüm arasındaki bağlantıya deniyor ve kanın tek yönlü (sol kulakçıktan sağ karıncığa) geçişini sağlayarak akciğerlere geri kaçışını engelliyor. Mitral kapak hastalarında kapakta yetmezlik veya darlık ya da hem darlık hem de yetmezlik görülebiliyor. Mitral kapakta yetmezlik olursa kan geri kaçıyor ve akciğerlerde birikerek nefes darlığı yapıyor. Mitral kapak darlığındaysa ‘temiz kan’ olarak tanımlanan oksijenlenmiş kan akciğerlerden kalbe, oradan da vücuda şekilde ulaşamadığında halyeterli şekilde ulaşamadığında halsizliğe ve nefes darlığına yol açıyor.

ÇARPINTI ÖNEMLİ BİR BELİRTİ

Mitral kapak hastalığıyla ilgili bir sorun olduğunu düşündüren en önemli belirtinin merdiven çıkmak veya yürümekle meydana gelen ‘nefes darlığı’ olduğu belirtiliyor. Daha önce 2 kat merdiven çıktığında sorun yaşamayan hastanın son zamanlarda bu eforla nefesinin daralması ve merdiven çıkarken 1-2 defa dinlenmek zorunda kalması çok önemli bir belirti olarak görülüyor. Hareket etmekle meydana gelen nefes darlığı hastalık ilerledikçe dinlenme halinde de olmaya başlıyor. Diğer bir önemli belirtinin çarpıntı olduğuna dikkat çekiliyor. Çarpıntı sıklıkla hareket ederken gerçekleşiyor ve nedeni mitral kapaktaki darlık veya yetmezliğe bağlı sol kulakçığın genişlemesi olarak görülüyor. Diğer önemli belirtiler arasındaysa öksürük, yorgunluk, güçsüzlük, bayılma ve ses kısıklığı bulunuyor. Tedavi olunmaması halinde hastaların yüzde 70’i yaşamlarını kalp yetmezliğinden geri kalanıysa felç geçirerek kaybedebiliyor. 

TANI KOYMAK KOLAY

Mitral kapak hastalığına tanı koymanın zor olmadığı belirtiliyor. Nefes darlığı ve çarpıntı şikâyetleri olan kişilerin zaman geçirmeden bir kalp doktoruna başvurarak kalp ultrasonu yani ekokardiyografi çektirmeleri öneriliyor. Mitral kapaktaki problem, ister darlık ister yetmezlik kaynaklı olsun zamanla artmaya eğilimli olduğunun unutulmaması gerekiyor. Bu nedenle mitral kapak hastalığı teşhisi konan ve henüz ameliyat aşamasına gelmemiş hastaların 6 ay-1 yıllık aralıklarla ekokardiyografiyle takip edilmeleri çok önemli görülüyor.

ÇOCUKLUKTA BOĞAZ ENFEKSİYONUNA DİKKAT!

Romatizmal mitral kapak darlığı çocuk yaşlarda geçirilen ateşli romatizmanın kalp kapaklarını etkilemesiyle oluşuyor. Bu hastalık sıklıkla ‘A grubu beta hemolitik streptokok’ olarak anılan bakterinin boğaz enfeksiyonunu takiben eklemlerde iltihapla ortaya çıkıyor. Bu enfeksiyonu takiben mitral kapakla ilgili şikâyetler 20-40’lı yaşlarda ortaya çıkıyor. Mitral kapak yetmezliğinin en önemli nedeni olan mitral kapakta çökme genetik olarak değerlendiriliyor. Diğer bir mitral kapak yetmezliğiyse koroner arter hastalığına bağlı olarak kalp krizi sonrasında görülüyor.

DARLIK İLERİ DÜZEYDEYSE TEK ÇARE AMELİYAT

Doç. Dr. Cengiz Köksal, “Mitral kapakta ileri yetmezlik veya ileri darlık olmadığı sürece ameliyata gerek yoktur” diyor ve ekliyor: “Hafif, orta darlık veya yetmezliği olan hastaların ilaç kullanması gerekir. İlaç sadece hastaların şikâyetlerini azaltır. Darlık veya yetmezlik ileri düzeye geldiğinde ameliyat tek çaredir. Mitral kapak değişim ameliyatı, zarar görmüş kapak dokusunun kesilerek çıkarılması ve yerine suni bir kapak takılması demektir.”