Atopik Dermatit Belirtileri ve Tedavisi

Atopik Dermatit Belirtileri

Atopik dermatitli cilt bölgesi kaşıntılı, kuru, çatlamış, yara bağlamış ve kızarık olabilir. Belirtiler zaman zaman azalırken, bazen de şiddetlenebilir. Cildin herhangi bir bölgesinde görülebilir, ancak en çok şu bölgelerde görülür:

• Ellerde (özellikle parmaklarda)
• Dirseğin iç bölgesinde
• Dizin arka bölgesinde
• Yüzde (daha çok yetişkin insanlarda)
• Saçlı deride (daha çok çocuklarda)

Atopik dermatit aşağıdaki özeliklere de sahip olabilir:

• İltihaplı bölgeyi kaşımak kanamaya yol açabilir ve ikincil iltihaplar doğurabilir.
• Etkilediği cilt bölgesi koyulaşabilir, belirtiler yatıştığı zaman açılabilir. Bu durum koyu renkli bir cilde sahip olan kişilerde daha belirgindir.
• Kaşıma nedeni ile cilt kalınlaşabilir.

Atopik dermatitli cilt bölgesinin bulaşıcı bir iltihaba yakalanma riski daha büyüktür. Bu durumda aşağıdaki belirtiler de göze çarpabilir:

• Atopik dermatit belirtileri çok daha şiddetlenmesi
• Ciltte akıntı
• Cilt yüzeyinin sarı renkte kabuk bağlaması veya sarı-beyaz noktacıkların oluşması
• Cildin şişmesi ve yara olması
• Yüksek ateşe yakalanmak, genel sağlık seviyesinin düşmesi

Atopik Dermatit Neden Olur?

Atopik dermatititin kesin nedeni henüz bilinmiyor. Aşağıdaki faktörlerin etkili olduğu düşünülüyor:

1) Kuru Cilt

Atopik dermatiti olan kişilerin büyük çoğunluğu kuru bir cilde sahip. Bu kuruluk, atopik dermatiti tetikleyebilecek etkenlere karşı cildi savunmasız bırakabiliyor.

2) Genetik

Araştırmalar kişinin anne, baba veya kardeşlerinin birinde atopik dermatiti olanların bu hastalığa yakalanma risklerinin daha büyük olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla atopik dermatit sadece genetik yatkınlığın yol açabileceği bir sorun olabilir.

3) Tetikleyici Etkenler

Aşağıdaki etkenler atopik dermatiti tetikleyebilir veya atopik dermatit belirtilerinin ortaya çıkmasına-şiddetlenmesine yol açabilir:

• Tahriş ediciler: Sabun, deterjan vb. temizlik malzemeleri, banyo köpükleri ve kimyasal içeren diğer ürünlere temas
• Çevresel faktörler: Soğuk veya kuru havada bulunmak, rutubetli bir evde yaşamak
• Alerjenler: Ev kiri, duman, evcil hayvan tüyleri, polen veya küf gibi alerjenlerle temas (bu alerjenler kişiye göre çok fazla değişkenlik gösterebilir)
• Gıda alerjisi: Süt, yumurta, fıstık, soya veya buğday gibi bazı bünyelerde alerjiye yol açabilecek gıdaların tüketimi
• Hormon değişiklikleri: Hamile kalmak, adet başlangıcı gibi etkenler
• Cilt iltihapları: Diğer cilt iltihapları da atopik dermatiti tetikleyebilir

Bazı vakaların tozlu havada bulunmak veya stres altında olmak, aşırı terlemek, cildin çok ısınması veya soğuması gibi etkenlerle de şiddetlendiği kaydedilmiştir.

Not: Atopik dermatit bulaşıcı bir hastalık değildir. Dolayısıyla hasta kişi ile temas, atopik dermatitin ortaya çıkma nedenlerinden biri değildir.

Atopik Dermatit Tedavisi

Atopik dermatitin kesin tedavisi yoktur.

Ancak aşağıdaki öneriler hastalık belirtilerinin büyük ölçüde yok olmasını sağlayabilir:

1) Yaşam Tarzı Önerileri

• Kaşımayın: Çok rahatsız hissederseniz tırnaklarınız yerine parmak uçlarınızı kullanın. Bebeklerde parmaksız eldivenler kullanılabilir. İstemsiz kaşımalardan kaynaklanabilecek tahrişi azaltmak için tırnaklarınızı sürekli kısa ve temiz tutun. Aynı amaç için cildinizi kıyafetle (eldiven gibi) örtebilirsiniz.
• Tetikleyici Etkenlerden Uzak Durun: Tahriş edicilerden ve alerjenlerden uzak durun. Pamuklu gibi doğal, yumuşak ve iyi dokunmuş kıyafetler kullanın. Evinizi (özellikle yatak odanızı) serin tutun.
• Beslenme Önerileri: Alerjiye neden olan gıdalardan uzak durun. Ancak atopik dermatiti kötüleştirdiği gerekçesi ile küçük çocukların gıdalarını sınırlandırmak büyüme geriliğine yol açabilir. Bu konuda bir diyetisyene danışmalısınız.

2) Emoliyan (Cilt Yumuşatıcı) Kremler

Emoliyanlar cildin su kaybını azaltan ve cilt üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturan nemlendirici kremlerdir. Aynı zamanda bir miktar iltihap giderici özellikleri de vardır. Düzenli kullanıldıklarında atopik egzama belirtilerinin azma sıklığını azaltacaklardır.

Emoliyan kullanırken;

• Bol miktarda sürün.
• Sert şekilde sürtmek yerine, kıl köklerinin çıktığı doğrultuda süpürerek uygulayın.
• Duştan çıkınca veya elinizi yıkadıktan sonra bir havlu ile dokunarak kurulanın. Cildiniz tamamen kurumadan emoliyan sürün, nemi içeride hapsetsin.
• Günde en az iki defa kullanın.

3) Kortikosteroid Kremler

Cildiniz iltihaplandığında veya yara olduğunda kortikosteroid krem önerilecektir. Birkaç gün içinde iltihabın kaybolmasını sağlayacaktır. İltihabın şiddetine göre hidrokoritzon gibi hafif, klobetazon bütirat gibi orta veya mometazon gibi güçlü kremler önerilebilir.

Uygun doz ve kullanım sıklığı için doktorunuza veya eczacınıza danışınız.

4) Antihistaminler

Kaşıntı şiddetini azaltmak için kullanılabilir. Kaşıntı sizi uykudan uyandıracak şiddette olursa yatıştırıcı etkili antihistamin önerilebilir.

5) Bandaj

Bazı vakalarda atopik dermatitli cilt bölgesi için medikal bandajlar, ıslak sargı veya özel kıyafetler tavsiye edilebilir. Bu ürünler emoliyan veya kortikosteroid kremler uygulandıktan sonra kullanılabilir. Bu sayede cilde iyileşmesi için fırsat verilmiş olur.

6) Keçiboynuzu Pekmezi

Günlük bir yemek kaşığı alınan keçiboynuzu pekmezi içerdiği quercetin gibi maddeler sayesinde atopik dermatite iyi gelir.