Son 10 yıla damga vuran kelimeler!

Oxford Üniversitesi Yayınevi'nin her sene seçtiği "yılın kelimesi", sadece seçildiği ülkenin değil dünyanın da içinde bulunduğu sosyo-ekonomik ve kültürel duruma ışık tutuyor.

Bilim & Teknoloji 13.06.2014, 12:08 14.06.2014, 00:16 Emre
Son 10 yıla damga vuran kelimeler!

Seçkin ve yaygın sözlükleriyle de tanınan Oxford Üniversitesi Yayınevi, her sene “yılın sözcüğü”nü seçerek o seneye damgasını vuran kelimeleri öne çıkarır. Bu kelimeler, aynı zamanda geçmiş senenin siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel atmosferine de bir ölçüde ışık tutar.

2013 yılında ABD Başkanı Barack Obama’yı bile içine alan bir furya haline gelen “selfie” yılın kelimesiydi. 

Selfie’nin “yılın kelimesi” olduğu bir Dünya ’nın nasıl bir yer olduğu konusunda söylenecek çok şey olabilir. Peki, son on yılın kelimelerine bakınca Dünya nasıl bir yer olarak görünüyor?

Ve Türkiye bu Dünya’nın neresinde?...
 
İşte bu soruların cevaplarını düşünmek isteyenler için, Oxford’a göre son 10 yılın kelimeleri: 

2004 yılının kelimesi “chav” ucuz altın mücevherler ve beysbol şapkaları takan, alışveriş merkezlerinde takılan İngiliz delikanlılarını betimlemek için kullanılıyor. Türkçe’deki karşılığı ırkçı bir söylem olduğu bile önem taşımayacak kadar dile yerleşmiş olan “apaçi” kelimesi. Alışveriş merkezlerinde zaman geçiren, jöleli kabarık saçları, yırtık kotları ve beyaz spor ayakkabıları ile dikkat çeken delikanlılar Türkiye’de olduğu kadar, dünyanın en gelişmiş ülkelerinden İngiltere’de de ciddi bir işsizlik sorunu olduğunun göstergesi haline geliyor. 

2005 yılında İngilizleri gittikleri her yere götürmek suretiyle adeta kendine kitleyen sudoku yılın kelimesi seçilmiş. Eskiden olsa, sudoku dile İngilizceleşerek girecekken, olduğu gibi kabul görmesi ve yaygınlaşması, İngilizcenin de çok-kültürlü bir dil haline geldiğini gösteriyor. Yani, tüm dilleri etkileyen bir dil bile başka dillerin etkileşiminden kurtulamıyor. Elbette, kitleler halinde sudokuya yönelen tek ülke İngiltere değil. Türkiye de 2005 yılından itibaren popüler gazetelerin bulmaca eklerine girdi. 

2006 yılının kelimesi “bovvered” komedyen Catherine Tate’in Lauren karakterini canlandırdığı bir dizide sıkça kullandığı ve kültürün dil üzerindeki etkisini gösterircesine popülerleşmiş bir kelime. Rezil eden ya da sinirlendiren anlarda kullanılan bu kelimenin sözlük anlamı “mesele yaratmak”.

2007 yılının kelimesi “karbon izi” yani “carbon footprint” olarak belirlenmiş. Bir hareketin ortaya çıkardığı karbondioksit miktarı olarak bilinen karbon izi, tüketim alışkanlıklarımızın doğaya ve gezegene verdiği zararı belirtmek için ölçümlenir. İklim değişikliği konusunda Kyoto Protokolü kapsamında da çalışmaların yürütüldüğü 2007 senesine, gezegeni koruma endişesinin damga vurmuş olduğu gözlemleniyor. 

2008 yılının kelimesi “credit crunch” 2007-2008 yıllarında yaşanan küresel finans kriziyle alakalı. Kısacası bankaların kredi verme faaliyetlerini azaltma durumu olarak adlandırılabilen bu durum, Türkiye’de de üretime darbe vururken daha fazla işsizliğe yol açmıştı.
 
2009 yılının kelimesi “simples” ise reklamcılığın gücünü gösterir nitelikte. Aleksandr adında bir şirketin fiyat kıyaslama yapan bir internet sitesinin reklamında oynarken “simples” demesi kelimeyi toplumun gündelik diline yerleştirivermiş. Hangi konulardan, şeylerden hangi kelimeleri kullanarak bahsettiğimizi belirleme gücü biraz da reklamların elinde diyebiliriz. 
 
2010 yılının kelimesi “big society” [büyük toplum] Muhafazakar Parti’nin genel seçim manifestosunda kullanılmış. Yerel toplulukları ve bireyleri, siyasilerin gücünü onlara geri vererek bir araya getirmeyi ima eden bir kalıp. 

2011 yılının kelimesi “squeezed middle” ise toplumun enflasyondan, maaş iniş çıkışlarından ve kamu harcamalarındaki kesintilerden en çok etkilenen kesimini, yani orta ve düşük gelirli vatandaşları anlatıyor. 

2012 yılının kelimesi seçilen “omnishambles” ilk kez, İngiltere’nin kaotik politik durumunu eleştirmek amacıyla televizyonda, The Thick of It programında kullanılmış. Kelime, bütün, hepsi anlamlarına gelen Latince “omni” ile toplam düzensizlik, bozukluk anlamına gelen “shambles”ın birleştirilmesiyle üretilmiş. Serbest bir çeviriyle söylersek, içinden çıkılmaz hallerin hepsi ve çok daha fazlasını ima ediyor.



#piramit haber #haber #abd #internet #kredi #kamu #türkiye #altın #spor #seçim #ingiltere #parti #dünya #ucuz #Barack Obama #işsizlık #ülke #sosyal #Alışveriş #zaman #beyaz #toplum #Oxford Üniversitesi #popüler #Sözlük #politik
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 30 Nisan 2024
İmsak 04:18
Güneş 05:56
Öğle 13:06
İkindi 16:57
Akşam 20:06
Yatsı 21:38
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14