Uykudayken Kol ve Bacaklarımız Neden İstemsiz Hareket Eder ?

Hepimizin başına gelmiştir uyuduğumuz ya da uyukladığımız sırada kolumuzun, bacağımızın istem dışı hareket etmesi. Peki bunun sebebini biliyor musunuz?

Bilim & Teknoloji 08.02.2017, 15:51 08.02.2017, 16:02
Uykudayken Kol ve Bacaklarımız Neden İstemsiz Hareket Eder ?

Uykuya dalmaya başladıktan sonra beynimizden gelen ani seğirme emirleri, kolumuzun ya da bacağımızın istem dışı olarak hareket etmesine sebep olur. Hipnik kas seğirmesi olarak bilinen bu duruma neyin sebep olduğu hala net olarak açıklanabilmiş değil. Fakat tahminler, beynin kontrolü ele geçirmek için uyku sırasında her gece yaşadığı ‘savaşın’ bir yan etkisi olduğu yönünde.

Vücudumuz, uykuya daldığımız sırada felç halindedir. En hareketli rüyaları gördüğümüz zamanlarda dahi kaslarımız hareketsizdir. Dış dünyada meydana gelen olaylar da bizi etkilemez. Uygulamanızı tavsiye etmesek de bununla ilgili yapılmış bazı deneyler var. Örneğin gözlerinizi açık kalacak şekilde bantlayıp uykuda daldığınızda birinin gözlerinize lamba tutsa dahi rüyanızın bundan etkilenmediği ortaya çıkmış. Yine de rüya gören kişinin dış dünya ile arasındaki kapı tamamen kapalı değildir. Rüya gören insanın beyninden kaçan iki tür hareket vardır ve etkileri de farklılık gösterir.

Beyinde savaş

Uyurken en sıklıkla yaptığımız şey, hızlı göz hareketleridir. Rüya gördüğümüz esnada gözlerimiz, o an ki yaşanan gelişmelere göre hareket eder. İstem dışı kol-bacak hareketleri olan ‘hipnik seğirmeler’ ise bundan çok daha farklıdır. Hipnik seğirme, uyku felci vücudunuzu ele geçirmeye başlarken hareketlerinizi kontrol altında tutan motor sisteminizin vücudunuz üzerinde hala bir kontrol uyguladığına işarettir. 

Uyku hali ve uyanıklık

Beynin derinliklerinde retiküler aktivasyon sistemi adı verilen, iki zıt sisteminden bir tanesi bulunur. Bu sistem tam kapasite halinde çalışırken biz de tam uyanık ve hareket etmek ister bir haldeyizdir. Bunun tam karşı tarafında ise ventrolateral preoptik çekirdek bulunur. Ventrolateral, beynin altında ve de kenarında, preoptik ise göz sinirlerinin geçtiği noktadan hemen önce anlamına gelir. Kısaca VLPO adı verilen bu sistem insana uyku hali verir ve sinirlere yakınlığı sebebiyle de gece ve gündüzü birbirinden ayırarak uyku döngümüzü düzenler.

Peki hipnik seğirmelerin oluşmasına sebep olan şey ne?

Hipnik seğirmeler, normal gündüz motor kontrolünün son çırpınışlarıdır. Bu seğirmelerin genellikle rüyalarında düşerken ortaya çıktığına dair bir inanç var. ‘Rüyayla bütünleşme’ adı verilen bu olgu, çalar saat gibi dış dünyadan gelen etkenlerin rüyada etki göstermesi anlamına geliyor. Bunun meydana gelmesi, zihnimizin makul hikayeler yaratma kapasitesini göstermektedir. 

Hipnik seğirmeler, zihnin geçişi esnasında uyanıklık ve uyku arasındaki mücadeleden kaçıp kurtulan hareketlerdir. Uyanıkken bizi çevreleyen olayları anlamaya çalışırız; fakat rüya esnasında zihnimiz kendi faaliyetlerine anlam vermeye çalışır. Uykuda dalış esnasında gerçek dünyayla bağlantımız kopma noktasına gelirken ortaya çıkan hipnik seğirmeler, kendi bedenimize ait olan hareketlerdir ve uyuyan bilincin dikkatinden kaçarak rüyalarımıza nüfuz ederler. 

Kısacası uyku sırasında yaptığımız iki hareket türü arasında bir simetri vardır. Hızlı göz hareketleri, uyanmakta olan dünyada görülebilecek rüya kalıntılarıdır. Hipnik seğirmeler ise rüya dünyasına ‘destursuz’ giren uyanık yaşam kalıntıları gibidir.

Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 11 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 23 48
2. Karagümrük 23 42
3. Erzurumspor 23 40
4. Gençlerbirliği 23 37
5. Bandırmaspor 23 37
6. İstanbulspor 23 36
7. Ahlatçı Çorum FK 23 35
8. Keçiörengücü 23 34
9. Boluspor 23 33
10. Pendikspor 23 33
11. Ümraniye 23 32
12. Esenler Erokspor 23 31
13. Amed Sportif 23 31
14. Ankaragücü 23 30
15. Manisa FK 23 30
16. Sakaryaspor 23 30
17. Igdir FK 23 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 23 19
20. Yeni Malatyaspor 23 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. West Ham United 24 27
16. Everton 23 26
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15