Minicik aft deyip geçmeyin!

Sık tekrarlayan aft’lar ciddi hastalıkların habercisi olabiliyor..

Sağlık 12.04.2014, 09:42 12.04.2014, 09:45 Emre
Minicik aft deyip geçmeyin!

Kendi minicik ama acısı büyük! Ağızda çıkmayagörsün; ne konuşturuyor ne yemek yediriyor hatta ne de uyutuyor. Harareti birkaç gün sonra geçiyor ama o güne kadar da yakıp geçiyor. Ortası beyaz kenarları kırmızı, düğme şeklinde delinmiş görünen Ağrılı yaralara “aft” deniliyor.

En sık görülen ağız hastalığını oluşturuyor. Toplumda görülme sıklığı ise yüzde 20’yi buluyor. Çıktıkları dönemde hastaların yaşam kalitesini son derece bozan aftlar, birçok nedenden ortaya çıkabildiği gibi kimi zaman da hiç nedensiz yere ortaya çıkıveriyor. Ama çıkış nedeni çok tehlikeli olan aftlar da var!

 
Sık tekrarlayan aftlara dikkat! Acıbadem International Hastanesi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Ferzan Aytuğ, “Yılda 3 ataktan fazla geçiriliyorsa altta yatan nedenleri araştırmak gerekir” diyor. Zira sık tekrarlayan aftlar, bazı ciddi hastalıkların ilk bulgusu olabiliyor. Dr. Aytuğ, Behçet hastalığı, Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları, kan hastalıkları, romatizmal hastalıklar ve glutene hassas bağırsak hastalığının bu hastalıklar arasında yer aldığını belirtiyor. 
 
 
Yılda 3 ataktan fazlaysa dikkat!
 
 
Herkes acısını derinlemesine tarif edebiliyor. Kişiyi canından bezdiriyor, değil sadece yemek içmek, konuşmaktan bile alıkoyuyor. Ne güldürüyor ne uyutuyor. Kendi minik olmasına rağmen, acısı ağızda sadece çıktığı yerle sınırlı kalmıyor, yanağa, boyuna, başa bile yayılabiliyor. İşte, ağız içinde oluşan ortası beyaz kenarları kırmızı düğme şeklinde delinmiş gibi görünen ağrılı yaralara “aft” deniyor.

Çapının minikliğine inat, acısı bir o kadar büyük! En sık görülen ağız hastalıklarının başında da aft’lar geliyor. Toplumda görülme sıklığı da yüzde 20’yi buluyor. Yarım santimden küçük olanlara minör aft, yarım santimden büyük olanlara majör aft deniyor. Çoğunlukla minör aftlar kendiliğinden 10 gün içinde geçiyor.

Majör aftlar veya çok sayıda ağrılı aftlar hastaların yaşam kalitesini son derece bozuyor. Aftların birçok nedeni olabildiği gibi bazen de hiç sebepsiz yere çıkabildiğini belirten Acıbadem International Hastanesi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Ferzan Aytuğ, “Yılda 3 ataktan fazla geçiriliyorsa altta yatan nedenleri araştırmak gerekir” diyor. 
 
 
Stres de aft nedeni
 
 
Aftlar birçok nedenden dolayı çıkabildiği gibi bazen de hiç nedensiz esir alabiliyor kişiyi. Ailesel tekrarlayan vakalar sıkça görülüyor. Dr. Aytuğ, sık tekrarlanan aftların altında ciddi hastalıkların yatabildiğini söylüyor.

Bağışıklık sisteminin etkilendiği durumlar (yüksek ateşli bir enfeksiyona eşlik eden aft, HIV enfeksiyonu), kansızlık ve vitamin (demir, B12, folik asit) eksiklikleri, çinko eksikliği, şeker hastalığı, tiroid hastalığı, hormonal değişimler (hamilelik, adet dönemleri) bu nedenler arasında yer alıyor.

Behçet hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalıkları (Ülseratif kolit, Crohn hastalığı), kan hastalıkları, romatizmal hastalıklar, glutene hassas bağırsak hastalığı gibi hastalıkların da ilk bulguları olarak görülebiliyor.

Sigara ve Alkol çeşitli ağız hastalıklarına yol açabiliyor. Uzun süreli sigara kullanımı sonucu dişlerde lekelenmeler, siyah kıllı dil, ağız kanseri vb. görülebiliyor. Sigaranın bırakılması sonrası bazı vakalarda aft çıkışının baskılandığı görülüyor. Alkolizm de dolaylı olarak B12 eksikliği yaparak ağızda aft çıkışını tetikleyebiliyor.

Aftlar, yiyip içtiklerimize bağlı olarak da beliriveriyor bir anda. Örneğin baharatlı, C vitaminli, ceviz ve taze ananas gibi tahriş edici gıda tüketimi, kötü ağız hijyeni, yanlış fırçalama tekniği, ısırma alışkanlığı, diş tedavileri (amalgam dolgular, metal teller, takma dişler) aftlara neden olabiliyor. Ve stres! Modern çağın hastalığı stres, özellikle de stresini kontrol altına alamayan kişileri yiyip bitirirken, bazen de aft’a yol açarak daha da çekilmez bir duruma yol açabiliyor. 
 
 Behçet hastalığının ilk bulgusu
 
 Genellikle genç erkek hastaları etkileyen Behçet hastalığının ilk bulgusu olarak görülüyor aftlar. Dr. Ayşe Ferzan Aytuğ, “Yılda en az 3 kez tekrarlayan ağızda afta eşlik eden 2 adet şu bulgulardan olması tanıyı netleştirmek için gerekiyor” diyor. Dr. Aytuğ o bulguları ise şöyle sıralıyor: “Genital bölgede sık gelişen aft ve/veya göz tutulumu (üveit, vaskülit), deri bulguları (bacaklarda ağrılı şiş yumrular-eritema nodosum, gövdede iri çıbanlar) ve deri paterji testi pozitifliği. Ayrıca eklem tutulumu ve damarsal tutulum sıkça görülüyor.

Kronik tekrarlayıcı seyri ve riskli organ tutulumları(körlük, akciğerde kanama, karında kanama) açısından uzun süreli takip ve tedavi gerektiriyor.”
 
 
Özel karışım gargaraları faydalı
 
Ağzında aft çıkan soluğu eczanede alıyor. Kimi zaman eczacı kimi zaman eş-dost tavsiyesi ile gargara, merhem alınıyor. Ama yine de tam anlamıyla aftlardan kurtulmak mümkün olamayabiliyor.

Altta yatan hastalığın tedavisi ile ataklar baskılanabiliyor. Aftlar oldukça ağrılı yaralar oldukları için tedavide ilk amaç ağrıyı kontrol altına almak. Dr. Aytuğ, ağrı kesicili antiseptik spreyler/ gargaralar, kortizonlu spreyler, antibiyotikli ağrı kesicili özel karışım gargaraları, hiyaluronik asitli spreyler/ gargaralar kullanarak atağa geriletebilmenin mümkün olduğunu belirtiyor.

Karbonatlı suyun iyi bir antiseptik olduğunu söyleyen Dr. Aytuğ, “Karbonatlı suyu özellikle ağız içi mantar tedavisinde veya önlenmesinde tercih etmekteyiz” diyor. Sık tekrarlayan aftların tedavisinde ayrıca sistemik ilaçlardan da yararlanılabiliyor. Dr. Ayşe Ferzan Aytuğ, ağız içinde aft çıktığı dönemlerde baharatlı, C vitaminli, ceviz ve taze ananas gibi tahriş edici gıda tüketiminden uzak durmak gerektiğini belirtiyor. Ayrıca çok sıcak yemek ve çok sıcak içecekler de kesinlikle yasak. 



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 27 Nisan 2024
İmsak 04:25
Güneş 06:02
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:02
Yatsı 21:32
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14