Boz ayı 'Danıştay'lık oldu!

Doğduğundan beri yaşadığı Ankara'daki barınaktan Bursa Karacabey'deki Ayı Rehabilitasyon Merkezi'ne götürülmek istenen 23 yaşındaki boz ayının nakil işlemi Danıştay'a taşındı.

Hayvan Hakları Federasyonu, Hayvan Hakları Koruma Derneği'nin işlettiği Ankara Çubuk'taki özel bakımevinde 23 yıldır barınan ''Meyvan'' adlı boz ayının Bursa Karacabey'deki Ayı Rehabilitasyon Merkezi'ne nakledilmesi istemiyle Orman ve Su İşleri Bakanlığı'na başvuru yaptı.

Bakanlık, ayının kış uykusundan uyanmasının ardından Karacabey'deki Rehabilitasyon Merkezi'ne nakledilmesine karar verdi.

Hayvan Hakları Federasyonu, ayının nakledilmemesi üzerine, Bakanlık kararının uygulanması istemiyle tekrar başvuruda bulundu.

Bakanlık, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne ulaşan raporlar nedeniyle ayının nakliyle ilgili herhangi bir işlem yapılmayacağı kararı aldı.

Federasyon, ayının nakliyle ilgili işlem yapılmayacağına ilişkin son kararın iptali istemiyle Ankara 7. İdare Mahkemesi'nde dava açtı. İdare Mahkemesi, uyuşmazlığın çözümü için keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırdı.

Düzenlenen raporda, 23 yaşındaki dişi boz ayının kendisine ait yaklaşık 250 metrekarelik kafeste yaşadığı, günlük yemeklerle beslendiği ve hareketlerinin canlı, dikkatinin yerinde ve besi durumunun iyi olduğunun tespit edildiği, son 5 yılda herhangi bir sağlık problemi yaşamadığı bilgileri yer aldı.

İlk bilirkişi, ayının naklinin olanaklı olduğu yönünde görüş bildirildi

Raporda, Bursa Karacabey ilçesindeki Ayı Rehabilitasyon Merkezi'ne ait videoların incelendiği, işleyişine yönelik bilgi toplandığı, ayrıca Orman ve Su işleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan ve yaban hayvanları konusunda uzmanlaşmış, ayının naklinde görev yapacak veteriner hekimlerden bilgi alındığı da belirtildi.

Söz konusu merkeze daha yaşlı ayıların, konusunda uzman veteriner hekimlerce güvenli şekilde defalarca taşındığı da kaydedilen raporda, Hayvanları Koruma Derneği tarafından işletilen Ankara Çubuk'taki hayvan barınağındaki incelemeler ve Karacabey'deki merkeze ait videoların ve dava dosyasındaki belgelerin incelenmesinden elde edilen bilgilere göre ayının naklinin olanaklı olduğu yönünde görüş bildirildi.

Ankara 7. İdare Mahkemesi, raporun hüküm kurmaya elverişli olduğu sonucuna vararak, ayının nakledilmeyeceğine ilişkin işlemi iptal etti.

Davalı Orman ve Su İşleri Bakanlığı'yla davalı idare yanında davaya müdahil olan Hayvanları Koruma Derneği, idare mahkemesi kararını temyiz etti.

Danıştay yeniden bilirkişi istedi

Kararın temyiz edilmesi üzerine dosyayı görüşen Danıştay 10. Dairesi, İdare Mahkemesi'nin kararını bozdu.

Kararda, ilgili mevzuat hükümleri incelendiğinde, yabani hayvanların yaşama ortamlarından koparılmamaları, zarar görmeleri halinde gerekli tedavi ve rehabilitasyon sürecinden sonra doğal ortamlarına bırakılmalarının esas olduğu vurgulandı.

Bu hayvanların korunmasına yönelik görev ve sorumluluğu bulunan Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın bu görevlerini yerine getirirken gerekli önlemleri alabileceği ve bu bağlamda hayvan nakilleri konusunda yetkisinin bulunduğu ifade edilen kararda, Meyvan adlı boz ayının yaklaşık 23 yıldan beri Hayvan Hakları Koruma Derneği tarafından bakılıp himaye edildiği belirtildi.

Kararda, bilirkişiye başvurulmasındaki amacın hukuka uygun karar verebilmek için gerekli verilere ulaşmak olduğu göz önünde tutulduğunda, bilirkişilerin uyuşmazlık konusunda özel ve teknik bilgiye sahip kişiler arasından seçilmesi gerektiğine işaret edildi.

Hayvanları Koruma Derneği tarafından temyiz dilekçesine eklenen Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanlığı'nca hazırlanan raporda, ''ayının topallık nedeniyle güçlük çektiği, sol bacağında kıl dönmesi, şişlik ve açık yara ile karakterize kitlesel bir lezyon bulunduğunun gözlendiği'' bilgilerinin yer aldığı ifade edildi.

Kemik kanseri riski

Raporda ayrıca, ''bulgular dikkate alınarak ayıdaki kitlenin kemik kanseri olabileceğinin düşünüldüğü, kitlenin yayılma olasılığı dikkate alınarak belirlenecek bir tarihte anestezi altında yapılacak ayrıntılı muayene ile biyopsi alınması, kan analizinin yapılması ve ileri tanı yöntemlerine başvurulması, uygulanacak tedavinin buna göre şekillendirilmesinin kararlaştırıldığının belirtildiği'' bildirildi.

Daire kararında, Ankara Üniversitesi'nin raporunda, ''ayının nakli için yapılacak derin ve uzun süreli genel anestezinin ileri yaş, kitle bulgusu ve hastalığın yayılma riski nedeniyle yaşamsal tehlike oluşturacağı dikkate alınarak, tedavisinin kafesinde sürdürülmesi gerektiği yönünde görüş bildirildiği'' vurgulandı.

İdare Mahkeme'sinin dayanak aldığı bilirkişi raporunda ise ayının nakli konusunda bir sakınca bulunmadığının belirtildiği ifade edilen kararda, ancak bu raporda, ''boz ayının barınakta büyümesi, yaklaşık 23 yaşında olması nedeniyle Karacabey'deki Ayı Rehabilitasyon Merkezine uyum sürecinin ne şekilde olacağının ve ayının yaşamını sağlıklı devam ettirip ettiremeyeceğinin yeterince açıklığa kavuşturulmadığı'' kaydedildi.

Karacabey'deki Ayı Rehabilitasyon Merkezi ile Ankara Çubuk'taki barınağın karşılaştırılarak, ayının yaşı, cinsi, barınakta büyüdüğü, Ankara Üniversitesi'nin raporunda rahatsızlığının bulunduğunun belirtilmesi nedeniyle yeni gelişen bu durumun da gözönünde bulundurulması suretiyle yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması istenen kararda, bunlar yapıldıktan sonra boz ayının naklinin uygun olup olmadığı yönünde karar verilmesi gerektiği belirtildi.

Bu konular araştırılmaksızın eksik inceleme sonucu dava konusu işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı kaydedildi.