Dünya sporunu donatan Puma ve Adidas’ın hüzünlü hikayesi. İki kardeş tarafından 1920′lerde ayrı ayrı kurulan atölyelerden doğan iki devin sahipleri birbirlerine küs öldüler.
Spor malzemeleri üreten firmalar için, Dünya Kupası gibi dev organizasyonlarda ‘kimleri giydirdikleri’ hem bir prestij unsuru hem de tüketiciler karşısında önemli bir reklam fırsatı. Dünya Kupası’na katılacak futbol takımlarının yarısından fazlası Adidas ve Puma ürünlerini kullanıyor. Bu iki şirket arasındaki kıyasıya rekabet ise sadece iş hayatına değil, son derece şahsi bağlara da dayanıyor. Çünkü her ikisinin de kökeni Almanya’nın güneyindeki küçük Herzogenaurach kasabasına uzanıyor.
Herzogenaurach kasabası 60 yıl önceki bir kardeş kavgası nedeniyle tam ortadan ikiye bölünmüş durumda. İki tarafın fırınları, kasapları, barları hatta okulları bile ayrı…
Kasabanın ortasından geçen nehrin iki yakası arasındaki bu ayrılık, annelerinin çamaşır odasında 1920′lerde dünyanın en hafif spor ayakkabılarını üretme hedefiyle işe koyulan Rudolf ve Adolf Dassler kardeşlerin kavgasından kaynaklanıyor.
İki kardeş, Adolf (Adi) Dassler ve Rudolf (Rudi) Dassler, Almanya’nın Herzogenaurach kasabasında, “Dassler Kardeşler Spor Ayakkabıları Fabrikası”nı kurdular. Bir süre işleri çok iyi gitti. 1936 Berlin olimpiyat oyunlarında dört altın madalya kazanan ABD’li atlet Jesse Owens’ın ayaklarında, onların ayakkabıları vardı. Bu olaydan sonra şirketleri hızla büyümeye başladı.
Zıt karakterler olmasına rağmen birbirlerini tamamlayan kardeşlerin arası İkinci Dünya Savaşı sırasında açıldı. Kardeşlerden biri Nazi davasına daha bağlıydı.
Anlaşmazlığın sebebi kesin olarak bilinmemekle birlikte, bir asker olan Rudi’nin ABD askerleri tarafından esir alınmasının ardından, ABD birliktelikleri ile iyi ilişkileri olan Adi’nin, onu kurtarmak için nüfuzunu kullanmamasından kaynaklandığı rivayet ediliyor.
Savaş bittikten sonra Adolph, Rudolph’a artık birlikte çalışmak istemediğini, kendine ayrı imalathane açacağını söyler. Rudolph şaşkındır. Ufacık kasabada iki kardeş ayrı imalathanelerde rekabet edeceklerdir. Kardeşine bunun mantıklı olmayacağını, bu ufak kasabada zaten insanların sayılı ayakkabı satın aldıklarını, ikisinin birden iflas edeceğini söylese de Adolph bu uyarıyı dikkate almaz ve kendine yeni bir ayakkabı anesi açar.
Gerçekten de aralarında kıyasıya bir rekabet baslar. Rekabetleri doğdukları kasaba sınırlarını dahi asar. İki kardeş ayrıldıktan sonra birbirlerine küsmüşlerdir ve Adolph 1978 yılında öldüğünde tam 29 yıl dargınlardır. Bugün iki firmanın genel merkezi de bu ufak kasaba Herzogenerauch’tadır.
Ayrıldıktan sonra bir daha hiç konuşmadılar. Rudolf ( Rudi), nehrin diğer yakasında Puma’yı kurdu…
Adolf ( Adi ) Dassler ise bu yakada kaldı. İşletmesine Adidas adını verdi. İki kardeşin ayrılmasıyla kasaba da ortadan ikiye bölündü.
Savaş sonrasında yokluk işsizlik vardı ve Adidas’la Puma kasabadaki tek başarılı işletmelerdi. Bir işletmede çalışanlar diğerinde çalışanların gittiği dükkanlara mağazalara gitmemeye başladılar. Yani kardeşler arasındaki savaş tüm kasabaya yayıldı.
Adidas şirketi, adını resmen 18 Ağustos 1949’da “adidas AG” olarak kaydettirdi. Aynı dönem, 13 işçiyle yeniden işe başlayan Puma’da ise bugün 3200 işçi çalışıyor.
Annelerinin evinde, elektrik olmadığı için bisikletten elde ettikleri enerjiyle deri keserek ayakkabıya dönüştüren Dassler kardeşler birbirlerine küs öldüler.
Kasaba mezarlığında birbirlerinden olabilecek en uzak noktaya gömüldüler. Şimdi kasabada iki kardeşin hikayesini anlatan bir müze var.
