Mimar Sinan Süleymaniye Su Yolları

Osmanlı döneminde İstanbul’un Rumeli yakasını besleyen üç büyük sistemin birincisi, 15 ayrı suyolu alt sisteminden oluşan ve şehrin kuzey-batısındaki çeşitli kaynakların sularını getiren Halkalı sistemi olup, Süleymaniye su yolları da bu on beş alt sistemin en uzunu ve debisi en fazla olanıdır.

Kültür-Sanat 01.05.2018, 11:27 11.05.2018, 01:09
Mimar Sinan Süleymaniye Su Yolları

Osmanlı döneminde İstanbul’un Rumeli yakasını besleyen üç büyük sistemin birincisi, 15 ayrı suyolu alt sisteminden oluşan ve şehrin kuzey-batısındaki çeşitli kaynakların sularını getiren Halkalı sistemi olup, Süleymaniye su yolları da bu on beş alt sistemin en uzunu ve debisi en fazla olanıdır (Çeçen 1984 ve 1986).

Şekil 5’deki haritada (Çeçen 1986a) verilen geçişinden görüleceği üzere, Süleymaniye su­yolları iki ayrı yörenin sularını Aypah ve Çınarlı olanak anılan iki kolla iletmekte, Taşlıtarla’da Çiçoz kubbesinde birleştikten sonra bazı ara dağıtımlarla Süleymaniye camiine ulaşmakta­dır (Anhegger 1949).

Bu geçide, Aypah koluna Ma’zul kemer yakınında katılan Ayşe Sultan suyu olmak üzere, iki kola yapılan pek çok katma da dikkate alındığında, Süleymaniye suyollarının toplam uzun­luğu 50 km mertebesinde olmakta; Bizans döneminden kalan Mazul ve Bozdoğan kemerle­rinden yararlanıldığı gibi, başta Avasköy olmak üzere pek çok yeni kemer de yer almakta; Halkalı suları debilerinin 1925 yılı itibarıyla toplam 558 masura, bu on beş suyolu arasında Süleymaniye sularının ise 152 masura (680 1/dk veya 1000 m3/gün) olduğu ifade edilmekte; Süleymaniye camiinin yukarıdan akışlı şadırvanında sona ermektedir (Şe/aV 6 ila 8) (Eyice 1979; Çeçen 1984 ve 1986).

Üzerinden Halkalı sularının birkaçının geçtiği Bozdoğan kemerinin başlangıçta yaklaşık 1 km uzunluğunda iken, eski haritalarda da çizildiği üzere, 625 m’den sonrası bir söylentiye göre deprem, başka bir söylentiye göre ise Mimar Sinan tarafından yıkılarak, Şehzade Camii ile Süleymaniye Camii arasındaki görünüşü engellememek amacıyla ters sifon haline getirildi­ği belirtilmektedir.

Kanuni Sultan Süleyman için Mimar Sinan tarafından yapılan Süleymaniye Camii’nin inşaatı 1550’de (H. 957) başlayıp, 1557’de (H. 964) tamamlandığına göre, Süleymaniye suyollarının inşa tarihinin de en geç 1557 olduğu ifade edilebilir. Tezkiret-ül Ebniye, Tuhfet-ül Mi’marîn gibi eserlerde “Müderris köyü kurbündeki kemer” ifadesi ile Alipaşa Kemeri’nin bulunduğu yerde eski haritalarda tek veya üç açıklıklı olarak gösterilen (Çeçen 1986) küçük kemerin değil, yeni kemer olarak da anılan ve eski haritalarda çok açıklıklı gösterilen, ancak “Litros köyü kurbünde olan kemer” yazılı bulunan Avasköy Kemer’inin kastedildiğini kabul etmek yerinde olacaktır.



Yorumlar (0)
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Mart 2023
İmsak 05:35
Güneş 07:00
Öğle 13:16
İkindi 16:41
Akşam 19:23
Yatsı 20:43
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 26 54
2. Eyüpspor 26 53
3. Pendikspor 26 47
4. Rizespor 25 46
5. Keçiörengücü 26 46
6. Sakaryaspor 26 46
7. Bodrumspor 26 41
8. Manisa FK 25 39
9. Boluspor 25 38
10. Bandırmaspor 25 37
11. Göztepe 25 35
12. Tuzlaspor 26 28
13. Altay 26 25
14. Adanaspor 26 25
15. Erzurumspor 25 24
16. Altınordu 25 20
17. Gençlerbirliği 25 17
18. Denizlispor 26 17
19. Yeni Malatyaspor 26 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13