Gerçek İstanbul Neresidir?

Asıl İstanbul'un nerede olduğunu biliyor musunuz?

Kültür-Sanat 07.01.2014, 01:46 07.01.2014, 02:31 Mehmet Berke
Gerçek İstanbul Neresidir?

Karadeniz'le Marmara arasında iki burun üzerinde yayılan metropolün "İstanbul" olduğunu bilmeyen yoktur.


Acaba doğru mudur?

Bu doğruluk, son 150 yıllık süreçte geçerlik kazanmıştır.

Oysa İstanbul, Sarayburnu'ndan Marmara ile Haliç arasındaki Kara Surları'na kadarki küçük yarımadada kurulup gelişmiş imparatorluklar başkentinin adıdır ve İstanbul adını sahiplenen şimdiki büyük yerleşimin %3'ü kadar bir alanı kapsar.

Karadan ve denizden surlarla çevrili, baştanbaşa tarihsel anıtlarla bezeli bu eski payitaht, 19.yüzyılın sonlarında iki yerel yönetim bölgesine ayrılmış, daha sonra, salt belediyecilik açısından birine "Eminönü" diğerine "Fatih" denilmiştir.

Son bir değişiklikle Eminönü Belediyesi de kaldırılıp Suriçi'ndeki tarihi İstanbul kenti bundan böyle "Fatih" olmuştur.

Bu durumda, birbiriyle çelişen gariplikler söz konusudur. Giderek büyüyen, topoğrafik özellikleri silip doğal sınırlarından da taşan çevresel türedi yerleşimler "Büyükşehir" kapsamında bütünleşerek "İstanbul" olurken; asıl İstanbul'u da eski bir semti olan "Fatih" yutmuştur!

Tarihsel sürece bakıldığında ise şu gerçekler yakalanmaktadır:

Boğaz'ın her iki yakasındaki burunların yüksek noktalarındaki, doğuda Fikirtepe, batıda Kemerburgaz höyükleri, Neolitik çağ yerleşimleri olarak insanlığın binlerce yıllık gizemli izlerini saklamaktadır.

Sarayburnu'nda Bizans, Kadıköy kıyısında da Kalkhedon, milattan önceki yüzyıllarda kurulan ilk sitelerin izlerini saklar.

Roma İmparatoru Konstantinus'un MS 331'de kurduğu Konstantinapolis, yani Sur-içi İstanbul, Roma ve Doğu Roma (Bizans) İmparatorluklarına başkentlik etmiş; 1122 yıl sonra Türkler tarafından alınınca Konstantiniye adıyla Osmanlı Devleti'nin de payitahtı olmuştur. Bu resmi adına koşut DERSAADET, DERALİYE gibi başka adları varsa da en yaygını "İSTANBUL" dur. 

Bu sözcüğün etimolojisi konusunda etütler yapılmış; "kentte, kent içinde, kent içi" anlamlarını veren Grekçe "Eistin polin= İstinpolin" den Türkçeleştiği ya da önceki adının kimi hecelerinin düşmesinden "(Ko)stan(tino)poli" doğduğu tezleri tartışılmıştır.

Asıl İstanbul'a komşu "Galata" ve "Üsküdar" kentleriyle Haliç kıyısındaki Eyüp Kasabası da yapısal ve yaşamsal kimliklerini yüzyıllar boyunca koruduktan sonra, Büyükşehir İstanbul içinde doğal sınırlarını yitirmişler; "Galata"nın adı da "Beyoğlu"na dönüşmüştür.

KENT BELLEĞİNİN ve BİLİNCİNİN SIĞLIĞINDA BİR KEZ DAHA SORALIM: İSTANBUL neresi? GALATA neresi?


Kaynak: NTV Yayınları CAHİLLİKLER KİTABI



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 27 Nisan 2024
İmsak 04:23
Güneş 06:00
Öğle 13:07
İkindi 16:56
Akşam 20:03
Yatsı 21:34
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 33 55
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Sivasspor 34 48
8. Rizespor 33 48
9. Antalyaspor 33 45
10. Alanyaspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Samsunspor 34 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 34 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Karagümrük 33 33
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 32 47
10. Wolves 35 46
11. Bournemouth 34 45
12. Brighton 33 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Brentford 35 36
16. Everton 35 34
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Girona 33 71
3. Barcelona 32 70
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Getafe 33 43
10. Villarreal 32 42
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 33 37
14. Deportivo Alaves 33 36
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Celta Vigo 33 32
17. Mallorca 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 33 14