İhtiyati Tedbir Nedir Ve Nasıl Uygulanır?

İhtiyati tedbir nedir, İhtiyati tedbir nasıl talep edilir, nasıl uygulanır, karara karşı itiraz mümkün müdür, karardan önce teminat yatırmak zorunlu mudur?

Faydalı Bilgiler 04.03.2018, 14:50 05.03.2018, 04:17 Emre
İhtiyati Tedbir Nedir Ve Nasıl Uygulanır?

İÇİNDEKİLER

  1. İhtiyati tedbir nedir?
  2. İhtiyati tedbir nasıl talep edilir?
  3. İhtiyati tedbir kararından önce teminat yatırmak zorunlu mudur?
  4. İhtiyati tedbir kararı nasıl uygulanır?
  5. İhtiyati tedbir kararına karşı itiraz mümkün müdür?

İHTİYATİ TEDBİR NEDİR?

Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli derecede zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden yahut gecikme sebebiyle ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bu hüküm niteliğine uygun düştüğü hallerde çekişmesiz yargı işlerine de uygulanır.

Madde metninde ‘verilebilir’ hükmü olduğundan bu şartların varlığı başlı başına ihtiyati tedbir kararı vermek için yeterli değildir; çünkü bu husus hakimin takdirine bırakılmıştır.

İspat kuralları dahilinde hakim durumun koşullarına göre olumsuz veya sakıncalı bir olasılığın varlığına kanaat getirirse ihtiyati tedbir kararı verebilecektir.

İhtiyati tedbir bir çeşit hukuki korumadır. Hukuki ihtilafın öncesinde veya esnasında ihtiyati tedbir talep eden tarafın talep ettiği hakkını ileride açacağı bir dava ile ya da devam eden bir davanın neticesinde elde etmesinin sağlanması amacıyla sağlanan bir tür hukuki güvencedir.

Örneğin haksız fiil sebebiyle uğranılan maddi zararın tazmini amacıyla açılan bir davanın davalısının mal varlığının çok olmaması ve az sayıdaki mal varlığını dava süresinde elinden çıkarması, 3.bir şahsa devretmesi gibi durumlarda dava sonucu davacının haklı çıkması durumunda davacının alacağına ulaşması önemli ölçüde zorlaşmış ya da imkansız hale gelmiş olabileceğinden davalının tasarruf yetkisi kısıtlanmakla davacının olası alacakları daha davanın başında ve hatta dava açılmadan önce bile güvence altına alınmış olacaktır.

İhtiyati tedbir kararı madde metninde açıkça öngörüldüğü üzere ‘uyuşmazlık konusu’ hakkında verilebilecektir. Yargıtay 21.Hukuk Dairesi 19.01.2012 tarih ve 2012/1007 esas numaralı kararında para alacağına ilişkin uyuşmazlıklarda ihtiyati tedbir değil ihtiyati haciz talep edilmesi yönünde hüküm kurmuştur.

İHTİYATİ TEDBİR NASIL TALEP EDİLİR?

İhtiyati tedbir dava açılmada önce esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir.

Talep edenin haklarının derhal korunması gereken hallerde mahkeme karşı tarafı dinlemeden de ihtiyati tedbir kararı verebilir.

Karşı tarafın dinlenilmeden ihtiyati tedbire karar verilmesi hukuki dinlenilme hakkından tamamen vazgeçildiğini göstermez. Bir davada önce iki taraf dinlenir sonra karar verilir. Oysa ki ihtiyati tedbirde zaruri durumlarda karşı taraf dinlenilmeden de ihtiyati tedbire karar verilebilir. Ancak daha sonra tarafa tanınan itiraz hakkı ile hukuki dinlenilme hakkı yerine getirilir.

İhtiyati tedbir talep eden taraf dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.

İstinaf yargılaması sırasında şartları oluşmuşsa ilgili bölge adliye mahkemesinden tedbir talebinde bulunulabilecektir.

Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı kaldıracak her türlü tedbire karar verebilir.

İhtiyati tedbir talebinin reddi halinde kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle incelenir ve karara bağlanır.

İHTİYATİ TEDBİR KARARINDAN ÖNCE TEMİNAT YATIRMAK ZORUNLU MUDUR?

İhtiyati tedbir talep eden haksız çıktığı taktirde karşı tarafın ve 3. kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlara karşılık teminat göstermek zorundadır.

Talep resmi bir belgeye, kesin bir delile dayanıyor ya da durum ve koşullar gerektiriyorsa, mahkeme gerekçesinin de açıkça göstermek şartıyla teminat alınmamasına da karar verebilir. Adli yardımdan yararlanan kimsenin teminat göstermesi gerekmez.

Asıl davaya ilişkin hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının kalkmasından itibaren 1 ay içinde tazminat davası açılmaması üzerine teminat iade edilir.

İHTİYATİ TEDBİR KARARI NASIL UYGULANIR?

İhtiyati tedbir kararının uygulanması, verildiği tarihten itibaren  1 hafta içinde talep edilmelidir. Aksi taktirde kanuni süre içinde dava açılmış olsa dahi tedbir kararı kendiliğinden kalkar.

Tedbir kararının uygulanması kararı veren mahkemenin yargı çevresinde bulunan veya tedbir konusu mal ya da hakkın bulunduğu icra dairesinden talep edilir. İhtiyati tedbir kararının uygulanması için gerekirse kolluk kuvvetleri vasıtasıyla zor kullanılabilir. İhtiyati tedbiri uygulayan memur tutanak düzenler. Mahkemenin açıkça belirtmesi şartıyla kararı veren mahkemenin yazı işleri müdürü de ihtiyati tedbir kararının uygulanmasında görevlendirilebilir.

İhtiyati tedbir kararı asıl davanın açılmasından önce verilmişse, tedbir talep eden taraf, bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren 2 hafta içinde esas hakkındaki davasını açmak ve dava açtığına ilişkin evrakı kararı uygulayan memura ibrazla dosyaya koydurtmak ve bunun karşılığında bir belge almak zorundadır. Aksi halde tedbir kendiliğinden kalkar.

Aleyhine ihtiyati tedbir kararı verilen veya hakkında bu tedbir kararı uygulanan kişi mahkemece kabul edilecek teminatı gösterirse mahkemece durumun değiştirilmesine veya kaldırılmasına karar verebilir.

İHTİYATİ TEDBİR KARARINA KARŞI İTİRAZ MÜMKÜN MÜDÜR?

Karşı taraf dinlenmeden verilmiş olan ihtiyati tedbir kararlarına itiraz edebilir. Aksine karar verilmedikçe itiraz icrayı durdurmaz.

İhtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren 1 hafta içinde ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak kararı veren mahkemeye itiraz edebilir.

İhtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati muhtel olan 3.kişiler de ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren 1 hafta içinde ihtiyati tedbirin şartlarına ve mahkemeye yatırılmış teminata itiraz edebilirler.

İtiraz dilekçeyle yapılır. İtiraz eden itiraz sebeplerini açıkça göstermek ve itirazın dayanağı olan tüm delilleri dilekçesine eklemek zorundadır. Mahkeme ilgilileri kişileri dinlemek üzere mahkemeye davet eder; gelmedikleri taktirde dosya üzerinden inceleme yapar ve karar verir.

İtiraz üzerine verilen kararlara karşı kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle incelenir ve karara bağlanır. Kanun yoluna başvurulması tedbir kararının uygulanmasını durdurmaz. İtiraz üzerine mahkeme tedbir kararını değiştirebilir veya kaldırabilir.

Yorumlar (2)
Çiğdem Armis 7 yıl önce
İhtiyati tedbir hakkında detaylı bilgi verdiğiniz için teşekkürler.
Kemal Güvercin 7 yıl önce
İhtiyati tedbir nedir diye bir avukata gidip danışsam bir sürü danışmanlık ücreti ister benden. İnternetin gözünü seveyim.
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 15 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 22 60
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Gaziantep FK 22 27
12. Rizespor 22 27
13. Antalyaspor 23 27
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 23 24
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 23 3
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 24 45
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 24 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 24 36
9. Pendikspor 24 36
10. Ümraniye 24 35
11. Esenler Erokspor 24 34
12. Amed Sportif 24 34
13. Boluspor 24 33
14. Sakaryaspor 24 33
15. Ankaragücü 24 30
16. Manisa FK 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 24 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 24 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 25 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Brighton 25 37
9. Aston Villa 24 37
10. Fulham 24 36
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 24 27
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 24 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Getafe 24 30
12. Real Betis 23 29
13. Celta Vigo 23 28
14. Sevilla 23 28
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15