Emeklilik şartları hiç çalışmadan...

"Hiç çalışmadan nasıl emekli olunur?" 

Bu başlığın yanıtını Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan tüm detaylarıyla bugünkü köşesinden verdi. 
Yazısına "En çok merak edilen konu, çalışmadan da emekli olunur mu, hatta çalışmadan devletin sunduğu sağlık hizmetinden yani, Genel Sağlık Sigortası’ndan (GSS) yararlanılır mı?" sorularıyla başlayan Noyan Doğan şunları yazdı:

"...

Başta ev hanımları olmak üzere bir işyerine bağımlı çalışmayanlar ya da part-time veya da evden çalışanlar işte bu sorunun cevabını merak ediyor. Peki, çalışmadan emekli olunur mu? Olunur. Adına da isteğe bağlı emeklilik denir. Nasıl emekli olunacağını, özellikle de sayıları 15 milyonu bulan ev kadınlarının bu imkandan nasıl yararlanacağını en basit haliyle anlatayım. 

İSTEĞE BAĞLI EMEKLİLİK PRİMİ ÖDEYENLER NE ZAMAN EMEKLİ OLACAK?

Hatta örnekleyeyim. Ev kadınısınız ya da evden çalışıyorsunuz ve gelecekte üç kuruş da olsa bir emekli aylığınız olsun istiyorsunuz. Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) gidip, ‘isteğe bağlı sigortalı’ olmak istiyorum deyip, giriş bildirgesini doldurmanız yeterli. Böylece, ‘yaşlanınca emekli aylığı, bugün de genel sağlık sigortasından da yararlanmak istiyorum her ay primlerimi de ben kendim ödeyeceğim’ demiş oluyorsunuz. Söylememe gerek yok ama ben yine de belirteyim; öncesinde ya da bugün sosyal güvencenizin olmaması, babanızdan ya da eşinizden yani herhangi bir nedenden dolayı yaşlılık aylığı almamanız gerekiyor.

Giriş bildirgesini doldurup, SGK’ya teslim ettikten sonra artık isteğe bağlı sigortalısınız. Bundan sonra size düşen her ay priminizi düzenli ödemek. Hemen, ‘ne zaman emekli olurum?’ diye soracaksınız.

... Bugün isteğe bağlı emeklilik sistemine girerseniz, 9 bin gün prim ödemek durumundasınız. Tabi bu normal emeklilik; bir de yaş haddi var. Bunun için de 5.400 gün prim ödeyip; erkeklerde 63 yaş kadınlarda da 61 yaş haddini doldurmak yeterli.

İÇİNDE SAĞLIK DA VAR

Eminim, ‘bu işin sağlık boyutu da var mı?’ diye soracaksınız. Var, isteğe bağlı emeklilik GSS’yi de kapsıyor. Nitekim her ay yatırdığınız primin yüzde 12’sini sağlık sigortası için ödüyorsunuz. Yani, isteğe bağlı emeklilik sistemine girdiğinizde, devletin sunduğu tüm sağlık hizmetlerinden de yararlanıyorsunuz. Tek bir şart var; o da, belli bir süre prim yatırmış olmanız gerekiyor. Şöyle ki, bugün sigortalı oldunuz, yarın hastaneye gidemiyorsunuz. Bir aylık primi yatırdıktan sonra istediğiniz gibi sağlık hizmetinden yararlanabilirsiniz.

İSTEĞE BAĞLI EMEKLİ PRİMİ NE KADAR?

İşin güzel tarafı şu ki, ödeyeceğiniz prim, tamamen size kalmış. Elbette bir sınır var; en az brüt asgari ücretin (bugün için 1.647 lira) yüzde 32’si; en çok da yine brüt asgari ücretin 6.5 katının yüzde 32’si kadar.
Minimum ödeyeceğiniz tutar: İsteğe bağlı emekli olmak isteyenler en az brüt asgari ücretin yüzde 32’sini aylık ödeyebilirler. Bugün brüt asgari ücret, 1.647 lira olduğuna göre, ödenecek en az tutar 527.4 liradır. Bunun yüzde 20’si (105.4 lira) emekli aylığı, sakatlık ya da vefat tazminatı alabilmeniz için; yüzde 12’si (63.28 lira) sağlık primi için kesiliyor.

En çok ödeyeceğiniz tutar: Brüt asgari ücretin 6,5 katının yüzde 32’sini ödeyebilirsiniz. Asgari ücretin 6,5 katı 10.705,5 lira; bunun da yüzde 32’si 3.425.7 lira ediyor. İsteğe bağlı emeklilik için aylık en fazla 3.425.7 lira ödeyebilirsiniz. Bunun 685.14 lirası emekli aylığı, sakatlık ya da vefat tazminatı; 411 lirası da sağlık primi için kesiliyor.

Ne kadar ödeyebilirsiniz: Bütçenize göre 527.4 lira ile 3.425.7 lira arasında istediğiniz rakamı ödeyebilirsiniz.