Ruhani'yi yoğun bir gündem bekliyor

İran'da önceki gün yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanarak ülkenin yeni cumhurbaşkanı olan Hasan Ruhani'yi zorlu bir gündem bekliyor

Dünya 16.06.2013, 12:13 16.06.2013, 12:15

ANKARA- Ayşe Sarıoğlu

İran'da önceki gün yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanarak ülkenin yeni cumhurbaşkanı olan Hasan Ruhani'yi, başta ekonomi olmak üzere zorlu bir gündem bekliyor.

Ülkeyi 8 yıldır yöneten Mahmud Ahmedinejad'dan görevi devralacak olan Ruhani, ilk etapta İran'ın nükleer programı yüzünden Batı ile yaşadığı gerginlik, bunların yol açtığı ekonomik yaptırımlar, bozulan ülke ekonomisi gibi öncelikli sorunlara çözüm aramak zorunda kalacak.

İran'da cumhurbaşkanının yetkileri, ülke gündeminin belkemiğini oluşturan, nükleer program, Batı'yla ilişkiler ve Suriye politikası gibi ulusal stratejiyle ilgili konularla sınırlıyken, bu alanlarda tek söz sahibi dini lider Ayetullah Ali Hamaney.

Hareket alanının kısıtlı olmasına rağmen nükleer program nedeniyle gittikçe daralan ekonominin yönetimiyse cumhurbaşkanına düşüyor.

Cumhurbaşkanının, dini otoriteyle yürütme erki arasında elçi görevi gördüğü İran'da, dini liderle cumhurbaşkanının iyi ilişkilere sahip olması, stratejik kararların alınmasında ortak hareket etme açısından önem taşıyor.

Ruhani'yi ekonomide zor günler bekliyor

Ahmedinejad'ın cumhurbaşkanlığı yaptığı sekiz yıllık döneme, Batı'nın İran'a nükleer programı yüzünden uyguladığı katı yaptırımların neden olduğu ekonomik çalkantılar damgasını vurdu. Özellikle son dönemde doğrudan İran parası, nükleer program, savunma sanayisi ve otomotiv sektörünü hedef alan ekonomik yaptırımlar nedeniyle enflasyon hızla yükselirken, işsizlik aşırı derecede arttı.

ABD'nin, İran parasını "yurt dışında kullanılamaz hale getirme" hedefini büyük oranda başardığı görülürken, geçen yıl eylül ayında, sadece bir haftada İran riyalinin yüzde 59 değer kaybettiği kayıtlara geçti.

ABD'nin öncülük ettiği Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlarla İran'da enerji sektöründen sonra ülkenin en büyük istihdam alanı olan otomotiv endüstrisine mal ve hizmet satışı yasaklanırken, İran riyali son iki yılda üçte iki oranında değer kaybetti.

Pek iç açıcı olmayan böylesine bir ekonomik tabloyu devralacak olan Ruhani'nin, gidişattan son derece bunalan İran halkını kısa vadede rahatlatmasının kolay olmayacağı ifade ediliyor.

Nükleer konusunda dil yumuşar, program değişmez

Yeni cumhurbaşkanının, İran'ın nükleer programının kaderini belirleme noktasında doğrudan etkisinin olmayacağı, fakat Ruhani'nin, Ahmedinejad döneminde Batı'yla ilişkilerin iyice gerilmesine neden olan sert dili yumuşatabileceği belirtiliyor.

Eski cumhurbaşkanları Haşimi Rafsancani ve Muhammed Hatemi dönemlerinde Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreterliği yapmış, Batı'yla müzakerelerde "yumuşak" ve "müsamahakar" dil kullanmakla eleştirilmiş bir isim olan Ruhani'nin, gerek BM ile müzakere etme gerek Batı'yla diyalog kurma konusundaki tecrübesinin, uzun vadede, nükleer program konusunda diplomatik kapıların açılmasına imkan verebileceği ifade ediliyor.

İran'ın ısrarla "barışçıl" amaçlarla geliştirdiğini söylediği nükleer teknolojisinden geri adım atmasının ise cumhurbaşkanı kim olursa olsun söz konusu olmadığı, bilinen bir gerçek.

İçeride Ahmedinejad döneminin tartışmaları sona erecek

Aday listesinin açıklanmasıyla hayal kırıklığına uğrayan reformcu kesimin seçimlere katılan tek adayının "sürpriz" zaferi, Ahmedinejad döneminden kalma iç siyaset alanında devam eden tartışmaların sona ereceği umudunu da beraberinde getirdi.

İran devriminden bu yana, en ciddi sokak olaylarının yaşandığı 2009 seçimlerinin galibi Ahmedinejad'ın, özellikle reformcu kesim üzerindeki baskısının bu seçimlerde zafere dönüşmesi, ülkede sosyal alanda bir "rahatlama" beklentisi doğurdu.

Oyların yüzde 51'ine yakınını alan Ruhani'nin sadece reformculardan değil muhafazakar kesimden de destek aldığı gözlenirken, dini lider Hamaney'le uzun yıllar çalışmış bir isim olması da avantaj olarak değerlendiriliyor.

Ruhani'nin Avrupa'da eğitim görümüş, beş dil bilen tecrübeli bir diplomat olması, aldığı dini eğitimle değerlendirildiğinde, hem içeride hem de dışarıda farklı kesimlere "sempatik" gelebilecek, birleştirici bir figür olacağı yorumları yapılıyor.

	İmsak	04:07
	Güneş	05:49
	Öğle	13:06
	İkindi	16:58
	Akşam	20:13
	Yatsı	21:47

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	35	96
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	35	58
4. Başakşehir	35	55
5. Beşiktaş	35	54
6. Alanyaspor	35	49
7. Kasımpasa	35	49
8. Rizespor	35	49
9. Sivasspor	35	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	35	44
12. Samsunspor	35	42
13. Kayserispor	35	41
14. Ankaragücü	35	39
15. Karagümrük	35	37
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	35	35
18. Hatayspor	35	34
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	35	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	33	72
2. Göztepe	33	69
3. Sakaryaspor	33	57
4. Bodrumspor	33	56
5. Ahlatçı Çorum FK	33	56
6. Kocaelispor	33	55
7. Bandırmaspor	33	50
8. Boluspor	33	50
9. Gençlerbirliği	33	50
10. Erzurumspor	33	44
11. Manisa FK	33	40
12. Ümraniye	33	40
13. Keçiörengücü	33	39
14. Tuzlaspor	33	37
15. Adanaspor	33	36
16. Şanlıurfaspor	33	35
17. Altay	33	9
18. Giresunspor	33	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	36	83
2. M.City	35	82
3. Liverpool	36	78
4. Aston Villa	36	67
5. Tottenham	35	60
6. Newcastle	35	56
7. Chelsea	35	54
8. M. United	34	54
9. West Ham United	36	49
10. Bournemouth	36	48
11. Brighton	35	47
12. Wolves	36	46
13. Fulham	36	44
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	36	37
16. Brentford	36	36
17. Nottingham Forest	36	29
18. Luton Town	36	26
19. Burnley	36	24
20. Sheffield United	36	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	34	87
2. Girona	34	74
3. Barcelona	34	73
4. Atletico Madrid	34	67
5. Athletic Bilbao	34	61
6. Real Sociedad	34	54
7. Real Betis	34	52
8. Valencia	34	47
9. Villarreal	34	45
10. Getafe	34	43
11. Deportivo Alaves	34	41
12. Sevilla	34	41
13. Osasuna	34	39
14. Las Palmas	34	37
15. Celta Vigo	34	34
16. Rayo Vallecano	34	34
17. Mallorca	34	32
18. Cadiz	34	26
19. Granada	34	21
20. Almeria	34	17