Büyüdükçe bencillik seviyesi artış gösteriyorsa dikkat!
Gittikçe azalması gereken bu benmerkezcilik artış gösteriyorsa dikkat etmekte fayda var. Bu durumun mümkün olabilmesi için ve sağlıklı ve uzun süreli özgüven geliştirmeleri gerekir. Özgüven sahibi olmak benmerkezci olmak değildir çünkü özgüven sahibi olmak kişinin başkalarının ihtiyaç ve haklarına zarar verecek ya da onları ihlal edecek şekilde kendisini herkesin önüne koymasına sebep olmaz.
Empati kurmakta güçlük çekiyorsa…
Sağlıklı çocukların giderek başkalarının iyiliğini daha çok düşündüklerini gösteren samimi işaretler vermeleri beklenir. Bir çocuğun büyüme süreci içinde başkalarına yönelik empati hislerinin gelişmemesi yetişkinlikte aralarında narsistik kişilik bozukluğunun da olduğu bir dizi ciddi kişilik bozukluğu geliştirme riskinin erken uyarı sinyallerindendir.”
Israrlı bir biçimde insanları rahatsız edici ve bezdirici davranışlar sergiliyorsa...
Örneğin (kendi anne-babaları ve başka yetişkinler de dahil olmak üzere) insanlarla dalga geçme, onları tehdit etme, aşağılama -ısrarlı bir biçimde ve başkasının zarar görüp görmediğini önemsemeden kazanma isteği.
- Israrla kendi çıkarı için yalan söyleme (yalan söylediğini kabul etmeme, yalanlarını başkasının hatası olarak gösterme, yalanlarını yüzüne vuran kişilere saldırma.)
- Kendisini egoist bir bakış açısıyla aşırı derecede değerli görme.
- Başkalarının ihtiyaçlarından çok kendi ihtiyaçlarının karşılanması konusunda ısrarcı olma.
- Şartlar ne olursa olsun kendisinin her zaman özel bir muamele görme ve istediklerini elde etme hakkının olduğunu düşünme.
- Kötü sonuçlar için ısrarla başkalarını suçlama.
- İnsanlarla işbirliği yapmaktan ziyade onlarla rekabet içine girme.
Peki, çocuğum narsist ise ne yapmam gerekir?
- Çocuğunuza empati yapmayı öğretin - Kaba ya da baskın karakter özelliklerine kıyasla dürüstlük ve kibarlık gibi karakter özelliklerine değer verdiğinizi gösterin
- Çocuğunuzun özel muamele bekleyen davranışlarını değiştirmeye çalışın ve ona prensmiş, prensesmiş gibi özel muamelede bulunmayı bırakın.
- Açgözlülük ve hırslı olmayı onaylamadığınızı gösterin, bunu anlayabilmesini sağlayan sözler söyleyin (mesela, "bencilce davranıyorsun ve bu yaptığın doğru değil" deyin.)
- Israrlı bir biçimde çocuklarınıza hep diğer insanların da hakkını, hukukunu ön plana koymasını öğretmeye gayret edin.
Onlara her zaman eylemlerin sözlerden daha güçlü olduğunu hatırlatın (narsist kişiler yaptıkları bir şeyi genelde başkalarına faydası olması için yaptıklarını söylerler ama aslında onu kendi çıkarları için yaparlar)
- Sağlıklı bir özgüven gelişimini destekleyin (düşük özgüven de kişinin kendisini üstün görmesine ve kendi egosunu desteklemek için başka insanları kullanmasına sebep olabilir.)
- Çocuğunuzun kendi problemleri ve başarısızlıkları yüzünden başka insanları haksız yere suçlamasına izin vermeyin
- Ayrıca çocuğunuzda narsistik kişilik bozukluğu gelişimine sebebiyet verecek ebeveynlik tavırlarından kaçının.
Örneğin, çocuğunuzu ihmal etme, ona çok aşırı müsamahalı davranma, bazı ayrıcalıklar tanıyarak ve bir şeyler alarak kendini haklı gören tavırları besleme ya da çocuk eğitiminde hep mükemmeliyetçiliği, kazanmayı ve sertliği vurgulayan aşırı kontrolcü ve otoriter metotlar kullanmak gibi...