Kıdem tazminatı için ilk şart bu..

Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için iş sözleşmesinin fesih nedeni önemlidir. İstifa eden kıdem tazminatı alamaz. Fakat yine de çalışan, bazı koşulları taşımak koşuluyla istifa edip kıdem tazminatını patronundan alabiliyor.

Yaşam 27.04.2015, 15:51 27.04.2015, 15:54 Emre
Kıdem tazminatı için ilk şart bu..

Kıdem tazminatı, geçtiğimiz dönemde fon tartışmalarıyla gündemdeydi. Kıdem tazminatı fonu tartışmalarının şimdilik rafa kalkması, kıdemin bugünkü haliyle devam edeceğini gösteriyor. 

İLK ŞARTI: EN AZ 1 YIL 

Bir yıldan daha kısa süre çalışan işçi, hangi nedenle işten çıkmış olursa olsun kıdem tazminatı alamaz. Bir yıl ve daha uzun sürelerle aynı işverene bağlı olarak çalışan işçinin kıdem tazminatı alıp alamayacağı ise iş sözleşmesinin fesih nedenine bağlıdır. Yani bir yılı tamamlayıp işten ayrılan herkes kıdem tazminatı alamaz. Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işten çıkış nedeninin kanunda belirtilen nedenlerden biri olması gerekir. 

İŞYERİNİN DEVRİNDE KIDEM SÜRER 

Kıdem tazminatı alabilmek için gerekli bir yıllık sürenin hesabında işçinin aynı işyerinde değil, aynı işverene bağlı olarak geçirdiği süreler dikkate alınır. Yani aynı işverene bağlı olarak iki ayrı işyerinde altı aylık sürelerle çalışan bir işçi, işten çıkarken kıdem tazminatına hak kazanabilir. Bunun dışında işyerinin devri halinde, aynı işyerinde çalışmaya devam eden işçilerin kıdemi kesilmez. Yani işyerini devreden patronun kıdem tazminatı sorumluluğu devam eder. İşyerinde çalışmaya devam eden ve kıdem tazminatına hak kazanan işçinin kıdem tazminatı ödemesinden eski işveren işçiyi çalıştırdığı süre kadar sorumludur. 

HANGİ HALLERDE KIDEM ALINIR? 

Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için iş sözleşmesinin fesih nedeni önemlidir. İstifa eden kıdem tazminatı alamaz. Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için genel olarak işveren tarafından işten çıkarılmak gerekmektedir. Aşağıda sıralanan nedenler iş sözleşmesinin feshi halinde ise kıdem tazminatı alınabilir.

- İşverenin işçisini ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında bir nedenle işten çıkartırsa,
- İşçi işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması sebebiyle, sağlık nedenleriyle ve zorlayıcı nedenlerle işten ayrılırsa
- Erkek işçiler askere giderse,
- Emekliliğe hak kazanma veya emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurursa 
- Kadın işçiler evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrılırsa 
- İşçinin ölümü halinde. 

HANGİ HALDE ÖDENMEZ

Yani işçi eğer işveren tarafından performansının düşük olması, iş arkadaşlarıyla anlaşamaması, hastalığa yakalanması nedeniyle işten çıkartılırsa kıdem tazminatı alabilir. Ancak işveren işçisini başka bir işçiye cinsel tacizde bulunması, hırsızlık yapması, işyerine sarhoş gelmesi gibi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle işten çıkartırsa kıdem tazminatı ödemez. 

İŞÇİ İSTİFA EDERSE ALABİLİR Mİ? 

İşçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde de kıdem tazminatı hakkı doğar. Yani işçi iş sözleşmesini işyerinde birlikte çalıştığı bir işçinin bulaşıcı bir hastalığı varsa, işyerinde cinsel tacize uğramışsa, işveren kendisine hakarette bulunmuş ve tehdit etmişse, işyerinde bir haftadan fazla süre iş durmuşsa iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatını alabilir. 

Kadınlar nikahtan bir yıl sonra bu tazminatı alabilir

Kadın sigortalılar evlendikten sonra 1 yıl içinde istifa ederek kıdem tazminatı alabilirler. Evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde işinden ayrılan kadın işçi, kıdem tazminatına hak kazanır. Yani evlendikten sonraki ilk gün de işten ayrılsa, 10. ayın sonunda da işten ayrılsa kadın işçi kıdem tazminatını alır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, evlilik tarihinin resmi nikah tarihi olduğudur.

İhbar tazminatı ne demek? 

Kıdem tazminatı çalışma hayatının en hassas konularından bir tanesi. En az kıdem tazminatı kadar önemli bir diğer tazminat da ihbar tazminatı. Aynı şekilde yeni bir iş bulan işçi hemen işyerinden ayrılıp bu işe başlayabileceğini düşünüyor.

İhbar süresi olarak ifade edilen bu süre işçinin o işyerindeki kıdemine göre belirleniyor. Buna göre;  İşi altı aydan az sürmüş işçi için 2 hafta  İşi altı aydan bir yıla kadar sürmüş işçi için 4 hafta,  İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş işçi için 6 hafta l İşi üç yıldan uzun sürmüş işçi için 8 hafta ihbar süresi söz konusudur. Yani işçi yazılı olarak belirsiz süreli iş sözleşmesini feshettiğini işverene bildirdikten sonra feshin geçerli olabilmesi için yukarıda belirtilen sürelerin geçmesini beklemek zorunda. Bildirim sürelerine uymak istemeyen taraf, bu sürelerin ücretini karşı tarafa peşin ödeyerek iş sözleşmesini hemen sonlandırabilir.

Yeni iş aramak için izni de var 

İşveren belirlenen ihbar süresi içinde işçiye, yeni iş araması için günde 2 saat yeni iş arama izni vermek zorunda. Yani ihbar süresi içinde işçinin her gün 2 saat süreyle yeni iş arama izni söz konusudur. İşçi bu sürede işe devam etmez ve yeni iş aramak için bu zamanı kullanır. 

İstifa ederek tazminatı kimler alır?

Erkek işçiler askere gitmeleri halinde istifa ederek kıdem tazminatı alabilirler. Kadın işçiler için de evlilik nedeniyle işten ayrılmaları halinde istifa ederek kıdem tazminatı alabilirler. İstifa ile kıdem tazminatı alınabilen bir diğer durum ise, emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurup, emeklilik için gerekli yaş şartını çalışmadan beklemek istemektir.

Mobbing nasıl olur?

İşyerinde sistematik halde, kişinin sağlığında ve kişiliğinde zarar doğuran bütün davranışlar mobbingdir. Mobbing bazen bir çalışanın başka bir çalışana yaptığı bir davranış, bazen de bir grup çalışanın tek bir çalışana aldığı bir tavırdır. Bu psikolojik taciz uygulanarak kişinin yıldırılması ve istifaya zorlanması söz konusu olabiliyor.

Mobbinge uğrayan ne yapmalı? 

Mobbinge uğradığını düşünen çalışanlar ALO 170 hattına şikayette bulunabilirler. Mobbing eğer katlanılamaz durumlara gelmişse dava açılması yoluna gidilmelidir. Son dönemde bu konudaki Yargıtay kararları işçilerin lehine. Dolayısıyla işverenlerin gerçekten mobbing olarak değerlendirilebilecek davranışlarına maruz kalan işçiler bu davayı açmaktan çekinmemeliler.

Mobbingi kanıtlayanlar kıdem ve ihbarın yanında manevi tazminat da alır

Mobbing konusunda çalışma hayatında ciddi önlemler bulunuyor. Mobbing'e uğrayan çalışan bu durumu kanıtlarsa kıdem, ihbar gibi tazminatların yanında maddi ve manevi tazminatlara da hak kazanıyor. İşverenin işçilerine eşit davranma borcunu ihlal ettiği iddiasıyla maddi tazminatlar yüksek miktarlara çıkabiliyor. Diğer yandan mobbinge uğrayan çalışanın bu durumu mahkeme nezdinde ispat etmesi çok zor olabiliyor. 

Bu nedenle mobbing davası açmak isteyen çalışanlar kendilerine uygulanan bütün davranışların kanıtlarını saklamalılar. E – mailler, toplantı tutanakları, iş arkadaşlarının şahitliği gibi bütün deliller mobbing konusunda çok önemli. Mobbingi kanıtlayan çalışan yüksek manevi tazminatlar elde edebilir. Bu yüzden bu konudaki bütün delilleri sabırla ve titizlikle toplaması kendi yararına olacaktır. 



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 19 Nisan 2024
İmsak 04:38
Güneş 06:12
Öğle 13:08
İkindi 16:53
Akşam 19:55
Yatsı 21:22
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 87
2. Fenerbahçe 32 85
3. Trabzonspor 32 52
4. Beşiktaş 32 48
5. Rizespor 32 48
6. Başakşehir 32 46
7. Kasımpasa 32 46
8. Sivasspor 32 44
9. Antalyaspor 32 42
10. Alanyaspor 32 42
11. A.Demirspor 32 40
12. Samsunspor 32 38
13. Ankaragücü 32 37
14. Kayserispor 32 37
15. Konyaspor 32 36
16. Hatayspor 32 33
17. Gaziantep FK 32 31
18. Karagümrük 32 30
19. Pendikspor 32 30
20. İstanbulspor 32 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 30 68
2. Göztepe 30 60
3. Kocaelispor 30 52
4. Ahlatçı Çorum FK 30 52
5. Sakaryaspor 30 51
6. Bodrumspor 30 49
7. Boluspor 30 46
8. Bandırmaspor 30 46
9. Gençlerbirliği 30 44
10. Erzurumspor 30 41
11. Keçiörengücü 30 36
12. Şanlıurfaspor 30 34
13. Ümraniye 30 34
14. Manisa FK 30 33
15. Tuzlaspor 30 32
16. Adanaspor 30 32
17. Altay 30 15
18. Giresunspor 30 7
Takımlar O P
1. M.City 32 73
2. Arsenal 32 71
3. Liverpool 32 71
4. Aston Villa 33 63
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 33 48
9. Chelsea 31 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 32 43
12. Fulham 33 42
13. Bournemouth 32 42
14. Crystal Palace 32 33
15. Brentford 33 32
16. Everton 32 27
17. Nottingham Forest 33 26
18. Luton Town 33 25
19. Burnley 33 20
20. Sheffield United 32 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 31 78
2. Barcelona 31 70
3. Girona 31 65
4. Atletico Madrid 31 61
5. Athletic Bilbao 31 57
6. Real Sociedad 31 50
7. Valencia 31 47
8. Real Betis 31 45
9. Villarreal 31 39
10. Getafe 31 39
11. Osasuna 31 39
12. Las Palmas 31 37
13. Sevilla 31 34
14. Deportivo Alaves 31 32
15. Mallorca 31 31
16. Rayo Vallecano 31 31
17. Celta Vigo 31 28
18. Cadiz 31 25
19. Granada 31 17
20. Almeria 31 14