Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır?

Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır, kıdem tazminatı alma şartları nelerdir, işten çıkan kıdem tazminatı alır mı?

Yaşam 30.05.2014, 10:45 23.01.2017, 12:30 Emre
Çalışanlar hangi hallerde kıdem tazminatı alır?

Merak edilen soruların cevabını memurhaber.com yazarı Bünyamin Esen cevaplıyor.

İstanbul’dan okurumuz Ayşe Elif Sercan soruyor: “Bünyamin bey, dört yıldır bir şirkette sekreter olarak çalışıyorum.

Geçen Mart ayında evlendim, eşim çalışmamı istemiyor. İşten ayrılsam kıdem tazminatı alır mıyım? Nasıl yapmam lazım? Dikkat etmem gereken bir şey var mı? Bana bilgi verirseniz sevinirim.”

Sayın okurum, kıdem tazminatı çalışanlara iş hukuku tarafından getirilmiş haklardan birini oluşturuyor.

Çeşitli durumlarda işten ayrılan veya işten çıkartılan çalışanların kıdem tazminatı hakkı bulunmakta.

Evlilik dolayısıyla iş akdini feshetmek de halen mevcut olan düzenlemeye göre kıdem tazminatını almayı gerektiren hallerden biri olarak düzenlenmiş bulunmakta.
Kıdem tazminatı almayı gerektirecek haller hangileri, nelere dikkat etmek gerekiyor? Bu soruların cevaplarını tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde cevaplayalım. 

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminatı işverenin belirli koşullarda çalışana ödemesi gereken 1475 sayılı İş Kanunu gereğince getirilmiş bir tazminat hakkıdır.

1475 sayılı İş Kanununun diğer maddeleri yürürlükten kaldırılmış olsa da kıdem tazminatı düzenlemesi halen yürürlüktedir.
Kıdem tazminatı prensip ve kural olarak işten kendi isteği ile ayrılmayan, yani işverence çıkartılan/ işten atılan, çalışanlara verilen bir haktır.
Bu kapsamda, İş Kanunu kapsamındaki çalışanların kıdem tazminatına hak kazanabileceği ilk durum; çalışanın işveren tarafından “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” sebebi dışında herhangi bir sebeple işten çıkartılmasıdır.
Ahlak veya iyi niyet kurallarına uymama hali varsa (hırsızlık, ahlaksızlık, güveni sarsma, işyerinin ticari sırlarını ifşa gibi) bu takdirde işveren tarafından işten çıkartılsa bile çalışan kıdem tazminatını hak edemez.

İşçi Haklı Nedenle Feshederse Ne Olur?

İş Kanunu kapsamındaki çalışanların kıdem tazminatı hakkını doğuran ikinci neden çalışanın haklı nedenle derhal fesih hakkı doğuran bir gerekçe ile ya da “işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” gerekçesi ile istifa etmesidir.

Bu halde çalışan kendisi işten ayrılmıştır, ancak yine de kıdem tazminatını hak edebilecektir.

Örneğin işverenin çalışana olan iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gözetim borcunu yerine getirmemesi, çalışanın sürekli iş kazası riski altında çalışması halinde işçinin haklı nedenle fesih hakkı doğarsa kıdem tazminatı alabilecektir.

Bir başka örnek olarak işçinin namus ve şerefine dokunacak söz ve davranışlar işçiye derhal fesih hakkı doğurur ve işçi kendisi isteyerek işten ayrılsa da kıdem tazminatını hak eder.

Çalışanın ölmesi halinde de yasal varisleri kıdem tazminatı hakkını kazanacaktır.

Çalışan kendi istifa ederse ne olur?

Kendi isteğiyle işten çıkan çalışan, başka bir deyişle istifa eden ya da “işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” hali dışında olmak üzere kendi arzusu ile çalışmamayı tercih eden işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Ancak bunun dört istisnası vardır:

1- İşçinin zorunlu askerlik hizmeti için istifa etmesi.

2- Kadın çalışanın evlendiği için istifa etmesi.
3- Çalışanın yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla, başka bir deyişle emekli olmak için işten çıkması.
4- 08.09.1999 öncesinde işe giren çalışanın 3600 gün prim ödeme gün sayısı şartını doldurup emeklilik için çalışmadan yaşı beklemek istemesi ya da sigortalılık süresi ve gün şartını yerine getirmiş olması.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 25 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 34 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 32 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14