Sorumlu Eskişehir Belediyesi

TCDD'den yapılan yazılı açıklamada, "Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen'in kent esnafını TCDD'nin mağdur ettiği iddialarının" basında yer alması üzerine açıklama yapılması gereği duyulduğu ifade edildi.

"Başkan Büyükerşen'in sözünü tutmamasından ve Belediyenin çıkardığı engellerden kaynaklanan gecikme nedenleri ve zorluklar aşağıda sıralanmıştır" ifadesine yer verilen açıklamada, 3 Mart 2008 tarihinde sözleşmesi imzalanan Gar Geçiş Projesinin iş bitirme süresinin 18 aya, fiili olarak Belediyenin çıkardığı engellerden ve bu engellerin sürece sari sonuçları nedeniyle yaşanan zaman kaybının sözleşme süresinin iki katından fazla olduğu ve 49 aya tekabül ettiği belirtildi. TCDD'nin, Eskişehir İstanbul YHT projesi kapsamında Eskişehir şehir kimliğini ve Eskişehir halkını düşünerek trafiği rahatlatmak için dünyada hızlı trene sahip şehirler arasında sadece Kordoba’da bulunan şehir geçişini Eskişehir için yapmaya karar verdiği kaydedilen getirilen açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Proje uygulama ve işe başlama safhasında kamuoyu oluşturma adına Büyükerşen projeye sahip çıkıyor görüntüsü vermiş, her türlü kolaylığı sağlayacağını taahhüt etmiş, ancak projenin başlamasıyla birlikte her türlü zorluğu ve engeli çıkarmıştır. Henüz projeye başlanmadan önce, 31 Mayıs 2007 tarihinde, Büyükşehir Belediyesi TCDD arasında yapılan görüşmede, Büyükşehir Belediyesi, proje güzergahındaki yer altı ve yer üstü yapılarının Belediye koordinesinde deplase edileceğini, Belediyenin her türlü kolaylığı göstereceğini, Muttalip ve Tramvay köprülerinin yıkım işlerinin Belediyece yapılacağını tutanakla teyit etmiştir. Altyapı aktarımları da köprü yıkımları da Belediyenin taahhüdünün aksine TCDD tarafından yapılmış; Belediye sözünde durmamıştır."

"Geçici yol için 10 aylık zaman kaybı yaşandı"

TCDD açıklamasında, işe başlanmasını müteakip 10 Temmuz 2008 tarihinde geçici kenar yol yapımı için Eskişehir Büyükşehir Belediyesinden, Başkanlığını Büyükerşen'in yürüttüğü UKOME kararı alınması istendiği, bu karar istenilen tarihte alınmadığından ve karar alımı kışa (12 Kasım 2008) denk geldiğinden sadece geçici yol için 10 aylık zaman kaybı yaşandığı kaydedildi.

Çalışma süresince yer altında diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla Eskişehir Büyükşehir Belediyesine ait yer altı altyapı tesislerinin, su, kanalizasyon vs borularının taşınması/deplase edilmesi, Belediye tarafından yapılması gerekirken TCDD tarafından yapıldığı, belediyenin ilk görüşme tutanaklarının aksine herhangi bir bilgilendirme, yardım ve destekte bulunmadığı ifade edildi. Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Proje başladıktan iki yıl sonra çalışma devam ederken, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, TCDD’nin ve Bakanlığın görüşüne ve bilgisine başvurmadan Belediye Meclisinden alanla ilgili imar kararı geçirmiştir. Söz konusu imar planı, yürütülmekte ve sonuçlanmak üzere olan projeyi dikkate almadan hazırlanmıştır. TCDD imar planına itiraz etmiş, konu yargıya taşınmış, 2013 yılında yargı TCDD’yi haklı bularak, Büyükşehir Belediyesinin tesis ettiği işlemi iptal etmiştir. Dünyanın hiçbir yerinde ulusal demiryolu ağı projelerinde, demiryolu idarelerine sorulmadan, görüşü alınmadan, yerel yönetimlerin böylesine keyfi bir tasarrufta bulunmaları söz konusu değildir. Bu örnek sadece Eskişehir’de görülmektedir. Bu süreçte, TCDD’nin bütün uğraşına rağmen, Büyükşehir Belediyesi’nin keyfi işleminden kaynaklanan 2 yıllık bir zaman kaybı yaşanmıştır. İş takvimi ve planlaması çerçevesinde bugüne kadar tamamlanması ve hazır hale gelmesi gereken Eskişehir Gar Geçişi Projesinin, Bağlar Geçidi-Gar kesiminde maalesef demiryollarına sorulmadan hazırlanan ve yargının iptal ettiği imar planı nedeniyle işe başlanamamıştır. Dolayısıyla sözleşme gereği her iki taraftan yapılması gereken çalışma söz konusu imar planı nedeniyle tek taraflı sürdürülebilmiştir. Bu işlem doğal olarak iş yapım süresini iki katına çıkarmıştır."

"Bu proje için tek kuruş harcamam, yardımda bulunamam"

Açıklamada, Belediyenin Muttalip ve Tramvay köprülerini yıkımıyla ilgili görüşme tutanaklarında yer alan taahhütlerini yerine getirmesinin beklendiği ancak bu taahhütlerin yerine getirilmediği  için 6 ay zaman kaybı yaşandığı ve daha fazla zaman kaybı olmaması için yıkım işinin TCDD tarafından yapıldığı bildirildi.

Eskişehir Garı'nın batı kesiminde, Büyükşehir Belediyesinin talebiyle iki karayolu üst geçidinin TCDD tarafından yapılmaya başlandığı, bu geçitlerden birinin tamamlanarak trafiğe hazır hale getirildiği belirtilerek, UKOME kararı çerçevesinde yapılan Ulusal Egemenlik Köprüsünün trafiğe açıldıktan sonra Çamlıca hemzemin geçidinin diğer köprü yapımı için trafiğe kapatılması gerekirken belediyenin  bu işlemi yapmadığı, ikinci köprünün yapımının kış aylarına denk gelmesi nedeniyle geciktiği dile getirildi. Bu kesimdeki belediye altyapılarının da TCDD tarafından deplase edildiği kaydedildi. Açıklamada, şu değerlendirmelere yer verildi:

"TCDD Genel Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi ile sürekli iletişim halinde olmuş, bunun için gayret sarf etmiş, üst düzeyde defalarca görüşme gerçekleştirilmiş; en son TCDD Genel Müdürü başkanlığında bir heyet Eskişehir Valisiyle birlikte Belediye Başkanını gar geçiş projesinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerilerini görüşmek üzere sadece bu konuya münhasır tekrar ziyaret etmiş, Başkan çözüm önerilerinin hiç birine yanaşmadığı, kendileri çözüm önerisi sunmadığı gibi 'ben bu proje için tek kuruş harcamam, yardımda bulunamam' ifadesini kullanmıştır. 21 Ağustos 2013 tarihinde Muttalip Geçidi TCDD’ce yapılıp trafiğe hazır hale getirilmesine, Belediyeye geçidin trafiğe açılması konusunda yazı yazılmasına rağmen trafiğe açma işlemi 3 ay geciktirilmiş, geçidin açılmamasından kaynaklanan trafik sorununun faturası da haksız şekilde TCDD’ye çıkarılmıştır. Bütün bunlar yetmediği gibi, projenin yapımı esnasında 'yol ve asfalt bozulması' gerekçesiyle Büyükşehir Belediyesi TCDD'ye dava açarak projeyi geciktirme eylemlerini sürdürmüştür."

"Yasalar gereği Büyükşehir Belediyesi ve UKOME kararına ihtiyaç duyuluyor"

TCDD'den yapılan açıklamada mevcut yasalar gereği projede bazı işlem ve imalatlar için Büyükşehir Belediyesi ve UKOME kararına ihtiyaç duyulduğu belirtilerek, şöyle devam edildi:

"Ancak, Büyükşehir Belediyesi küçük hesaplarla projenin aksamasına yol açmakta ve bu aksaklıkları TCDD’ye mal etme yoluna gitmektedir. Örneğin TCDD Bağlar Geçidinin 27 Temmuz 2012 tarihinde, 1 Eylül tarihinden itibaren 3 ay süreyle kapatılması için Belediyeye başvurmuştur. Konu UKOME gündemine alınmadığından, 10 Eylül 2012 tarihinde geçidin kapatılması için ikinci kez başvurmuştur. 20 Eylül 2012 tarihinde alınan UKOME kararında 1 Ekim 2012 tarihinden itibaren geçidin üç ay süreyle kapatılmasına izin verilmiştir. Kış şartlarından dolayı 'çalışılamayacak günler' nedeniyle zamanında tamamlanamamış, Büyükşehir Belediyesi kendi geç kararından kaynaklanan gecikmeyi de TCDD kusuru olarak kamuoyuna lanse etmiştir. 3 Mart 2008 tarihinde sözleşmesi imzalanan projede, aradan beş buçuk yıldan fazla zaman geçmesine rağmen, bilfiil çalışılabilen süre sadece 25 aydır. Çalışılabilen sürelerin bir kısmı ise yukarıda zikredilen zorluklar ve engellemelerden dolayı TCDD’nin planladığı gibi yürüyememiştir. Projenin 18 ayda bitmemesinin yegane sorumlusu Büyükşehir Belediyesidir. Çünkü yargıca iptal edilen imar planından ve Tramvay köprüsünün yıkımdan dolayı Belediyece çıkarılan zorluklardan çift taraflı çalışma imkanı olmamıştır. 

TCDD, birlikte çalışabilirlik niyetiyle bugüne kadar Büyükerşen'in şahsi ve Belediyenin kurumsal olarak çıkardığı zorlukları kamuoyuyla paylaşmaktan imtina etmiştir. Ancak, Kuruluşumuz, Büyükerşen’in en son tamamen asılsız ve TCDD’yi yıpratmaya yönelik açıklamaları, kent esnafını bir kamu kurumuna karşı kışkırtan tavrı nedeniyle çıkarılan engel ve zorlukları kamuoyu ile paylaşmaya mecbur kalmıştır. TCDD, Büyükşehir Belediyesi'nin çıkardığı zorluklara ve bütün bu süreçlere rağmen Ankara-İstanbul yüksek hızlı tren hattıyla eş zamanlı olarak projeyi yetiştirmek için olağanüstü gayret göstermektedir."