Üzerinde hala kan izleri var..

1. Dünya, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı'nda cephelerdeki yaralıları taşımak için kullanılan ve hala savaşın izlerini üzerlerinde taşıyan 100 yıllık sedyeler günyüzüne çıkarıldı. Atatürk'e takılan serum da var...

Tarih 22.04.2014, 16:07 22.04.2014, 16:10 Emre
Üzerinde hala kan izleri var..

Yararıların at, kağnı, kızak ve tekerlek üstünde taşınması için titiz  bir mühendislikle tasarlanmış sedyeler, Ortadoğu Teknik Üniversitesinin (ODTÜ)  Bilim ve Teknoloji Müzesi'nde ziyarete açıldı. 

 
ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi'nin Kurucusu Öğretim Üyesi Prof. Dr.  Ural Akbulut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Çanakkale'den Milli Mücadeleye  Sıhhiye Çadırı 1914-1922" adını taşıyan koleksiyonun kısa bir süre önce ziyarete  açıldığını söyledi. 
 
Sıhhiye Çadırı'ndaki sedyelerin Birinci Dünya, Çanakkale ve Kurtuluş  Savaşı'nda cephedeki yaralıları taşımak için kullanıldığını ve hala savaşın  izlerini üzerlerinde taşıdığını ifade eden Akbulut, şöyle devam etti: 
 
"Bu sedyeler, 100 yıl önceki tarihi günümüze yansıtıyor. Sedyeler,  İkinci Dünya Savaşı yıllarında olası bir savaş hazırlığı için tüm birliklerden  toplanmış. Tabii Türkiye savaşa girmediği için depolarda çürümeye başlamış. Bu  nedenle pek çoğunun deri ve branda kısımları çürümeye başlamış. Bunlar çok sayıda  olduğu için daha sonra Kızılay'da hurdaya çıkarılmış. Müzemize bu koleksiyon,  Gülhane Askeri Hastanesi'nin müzesinin küçültülmesi sırasında geldi." 


 
Dönemin mühendisliğini bulmaca gibi çözdük 
 
Akbulut, yer sıkıntısı nedeniyle bir süre depoda beklettikleri  sedyeleri altı ay önce restore etmeye başladıklarını anlattı. Sedyelerin  yaralıların at, kağnı, kızak ve tekerlek üstünde taşınması için titiz bir  mühendislikle tasarlandığını dile getiren Akbulut, çoğu bölümü birbirinden  ayrılmış haldeki sedye parçalarını biraraya getirmekte oldukça zorlandıklarını  söyledi. 
 
Akbulut, şöyle konuştu: 
 
"Sedyeler, deri, branda ve metalden yapılmış. Parçaların bir kısmının  ne işe yaradığını anlayamadık. İlk olarak at üzerinde iki yaralının  oturtulabildiği sedye modelini çözdük.

Fakat atın üzerinde tek hastayı yatar  halde taşıyan sedyeyi uzun süre birleştiremedik. Bunun için 6-7 ay uğraştık,  Sonunda büyük bir tesadüfle parçaları birbirine bağlayabildik. Adeta, dönemin  mühendisliğini bulmaca çözer gibi çözdük.


At ya da katır üzerinde hastaların  güvenle taşınmasını sağlayan mükemmel bir sistem çıktı ortaya. 
 
At üstündeki sedyeler, hastanın ayaklarını aşağı indirip yukarı  kaldırılabileceği, sırtını öne eğip arkaya yaslayabileceği bir sistem. Kötü hava  koşulları için minik bir çadırı bile var. Kızaklı sedyeler de yaralıları kar  koşullarında dağlardan indirmek için kullanılmış. Sedyelerin Almanya'dan  Türkiye'ye getirildiğini düşünüyoruz. " 
 
-Atatürk'e takılan serumların berzerleri de sergide 
 
Prof. Dr. Akbulut, koleksiyonda, 1930'lu yıllardan kalma Almanlar  tarafından üretilen serumların da yer aldığını belirterek, "Bunlar da yine  Kızılay'ın deposundan ulaştı. Bunların benzerinin Mustafa Kemal Atatürk'ün  hastalığı sırasında kullanıldığı eczacılar tarafından ifade ediliyor. Tamamen cam  olan bu serumların iki tarafı kesilerek hastaya takılıyor" bilgilerini aktardı. 
 
Sıhhıye Çadırı'nda üç katlı sedye sisteminin sahra hastanesine  dönüştürülebileceğini belirten Akbulut, katlanabilir bu malzemenin savaş  koşullarında rahatlıkla taşınabilir özellikte olduğunu söyledi. O dönemde su  ihtiyacının da yine musluklu özel torbalarda depolandığını dile getiren Akbulut,  torbalara kar da dolduralarak suyun elde edilebildiğini anlattı. 

 
-Sedye üzerinde "kan ve ilaç" izleri 
 
Akbulut, sedyelerin tamamının savaşın ve yaralıların izlerini  taşıdığını ifade ederek, "Sedyelerin üzerindeki 100 yıllık lekelerin dönemin  yaralı askerlerinin kan ve ilaç lekeleri olduğunu düşünüyoruz.

Bu sedyelerin  sadece parçalarını birleştirdik, orijinalini bozmadık, küçük restorasyonlar  yaptık. Tabii 100 yıllık bu lekeleri görmek insanı çok etkiliyor. Acaba hangi  akrabamızın Çanakkale Savaşı'nda bıraktığı izler olabilir? diye düşünüyorsunuz"  dedi. 
 
ODTÜ'deki sedyelerin benzerinin başka müzelerde de bulunabileceğine  işaret eden Akbulut, "İsviçre'de Kızılay ve Kızılhaç'ın ortak bir müzesine hayran  kalmıştım.

Hafızam yanıltmıyorsa bu sedyelerden orada gördüğümü hatırlamıyorum  ama belki başka müzelerde olabilir. Umarım Kızılay'ın dağıttığı sırada almış  olanlar varsa bunları gördüğü zaman onlar da ellerindekileri onarır ve  sergilerler. Gerçekten bunların ender parçalar olduğunu düşünüyorum"  değerlendirmesinde bulundu. 



#piramit haber #odtü #almanya #İsviçre #Ortadoğu #çanakkale #Kızılay #atatürk #Mustafa Kemal Atatürk #Kızılhaç #Kurtuluş Savaşı #sedye
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 26 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14