O fotoğrafın acı sırrı ortaya çıktı..!

'Dersim Katliamı'nın simge fotoğraflarından biri olan görüntüyle ilgili 74 yıl sonra ortaya acı bir gerçek çıktı. Dönemin tanıklarından Salman Yeşildağ, 74 yıl sonra kendisine gösterilen fotoğraftaki herkesin aynı karede yer alan askerler tarafından katledildiğini, içlerinden birinin de kendi kız kardeşi Xatun olduğunu söyledi.

Tarih 24.12.2014, 12:03 17.02.2017, 17:17 Emre
O fotoğrafın acı sırrı ortaya çıktı..!

Mehmet Yıldız tarafından yazılan Dersim'in Etno-Kültürel Kimliği ve 1937-1938 Tertelesi adlı Kitap, "Dersim Katliamı"nda yaşanan vahşeti gözler önüne serdi. O dönem çekilen ve "Dersim Katliamı"nın simge fotoğraflarından biri olan görüntüyle ilgili 74 yıl sonra ortaya acı bir gerçek çıktı.

CNNTürk'ten Murat Aydın'ın haberine göre Recep Tayyip Erdoğan 'ın başbakanlığı döneminde 23 Kasım 2011'de yaptığı konuşmada, 9 Ağustos 1939 tarihli bir belgede Dersim'de 13 bin 806 kişinin öldürüldüğünün ifade edildiğini belirtmiş ve Dersim'de yaşananlar için; "eğer devlet adına özür dilenecekse, böyle bir literatür varsa ben özür dilerim, diliyorum" diyerek "devlet adına" özür dilemeyi kabul edebileceğini belirtmişti.
Erdoğan, daha sonra yaptığı açıklamalarda "Dersim'de, adım adım çerçevesi çizilmiş, bahaneleri hazırlanmış bir operasyon var.

Çeşitli tarihlerde dersim raporları hazırlanıyor'' demiş ve "Mesela ceza mahkemelerinde verilen kararların temyizine gerek yoktur. İşte bu kanunun ardından, hazırlıklar yapılıyor, 1937,1938 ve 1939 yıllarında Dersim;de maalesef büyük bir dram yaşanıyor. Havadan, karadan, toplarla, hatta gaz bombalarıyla, Dersim;de hareket eden her şey, çocuklar, kadınlar katlediliyor'' ifadelerini kullanmıştı.

DERSİM TARTIŞMASI ALEVLENDİ

Erdoğan'ın bu sözlerinden sonra Dersim ile ilgili tartışmalar hiç bitmedi. 1937 ve 1938'de yaşanan "Dersim Katliamı" ile ilgili sözlü ve yazılı bir çok kaynak mevcut. Ancak Chiviyazıları Yayınevi'nden çıkan ve Mehmet Yıldız tarafından yazılan Dersim'in Etno-Kültürel Kimliği ve 1937-1938 Tertelesi adlı kitap , o dönemde yaşanan katliamları belgeleriyle gözler önüne serdi.
Kitabın en çarpıcı bölümünü ise Dersim 1937-1938 Sözlü Tarih Projesi Yönetici Yaşar Kaya tarafından "Bir Fotoğrafın Tanıklığı" başlıklı önsöz oluşturuyor.

Dersim'e yönelik yapılan askeri harekat döneminde çekilen ve "Dersim katliamı" görüntülerinde simgeleşen bir fotoğrafın perde arkasını yazan Yaşar Kaya, o fotoğrafta askerlerin önünde yer alan herkesin kurşuna dizildiğini, sadece bir kişinin kurtulduğunu belirtiyor.

Kurtulan kişi ise o fotoğrafta yok, ama 74 yıl sonra yapılan bir yüzleşme o fotoğrafın sırrını da ortaya çıkardı. Yaşar Kaya'ya konuşan Salman Yeşildağ, bu katliamdan sağ kurtulduğunu ve 74 yıl sonra kendisine gösterilen fotoğraftaki herkesin katledildiğini, içlerinden birinin ise kendi kız kardeşi olduğunu söyledi. Yeşildağ, o fotoğrafta ayrıca 4-5 kişiyi daha tanıdığını gözleri dolarak anlatıyor.

Yaşar Kaya, kitabın önsözünde "Bir Fotoğrafın Tanıklığı" adlı bölümü şu sözlerle anlatıyor:
"Kapaktaki fotoğrafta görülen Dersimliler, 1938 yılında Koo Sıpe/Hopıke mevkiinde topluca katledildiler. O zamanlar küçük bir çocuk olan Salman Yaşildağ bu katliamdan kurtuldu.
Tanığın anlatımına göre Ağustos 1938'de asker, Xeçe, Oxe, Sırce, Galvosu, Pax ve diğer çevre köylerden yüzlerce sivili toplayarak Koo Sıpe/Hopıke mevkiine getirdi. Kadın ve çocukları erkeklerden ayırarak iki ayrı kafile oluşturdular. Kadınları ve çocukları tepenin arka tarafına götürdüler.
Salman Yeşildağ'ın babası oğluna "Git Hozatlı çerçinin arkasında otur, çerçinin oğlu olduğunu söyle" diyor. Salman Yeşildağ, babasının söylediğini yapıyor. Hozatlı çerçi, "evet, bu çocuk benim oğlumdur" dediği için Salman Yeşildağ öldürülmekten kurtuluyor.
Bir süre sonra erkek kafilesi ağır makinelilerle taramak suretiyle öldürülüyor. Kadın ve çocukların bulunduğu kafile de aynı anda yani bu fotoğrafın çekilmesinden hemen sonra fotoğrafta görülen askerler tarafından topluca kurşuna diziliyor.

Kurşuna dizilen insanlar, tüm kurbanların öldüğünden emin olmak için askerler tarafından tek tek kontrol ediliyor.

Can çekişen yaralılar süngülenerek öldürülüyor. Kadınların üzerinde bulanan altın ve değerli ziynet eşyalarına el koyuluyor. Ölüler günlerce güneşte çürümeye terkediliyor. Bazı şahıslar akrabalarının cesetlerini aile mezarlığına taşıyarak defnediyorlar. Cesetleri bir kısmı da kurda kuşa yem oluyor. 

KIZ KARDEŞİNİ O FOTOĞRAFTA GÖRDÜ

Israrla tekrarladığımız tüm tekliflerimize rağmen, Salman Yeşildağ Dersim 1937-38 sözlü Tarih Projesi çerçevesinde mülakat yapmayı ilk sıralar kabul etmedi. 2011 Temmuz ayında Dersim merkezinde bulunan Dersim 1937-38 Sözlü Tarip Projesi bürosunu ziyaret etti. Söz konusu fotoğrafı bilgisayardan göstererek fotoğrafta görünen insanlardan kimseyi tanıyıp tanımadığını sorduk.

Fotoğrafa dikkatlice baktıktan sonra, uzun bir süre sessiz kaldı. Sonra gözyaşları içinde "Wuy phepo, phepo!" dedi. Fotoğraftaki 12-13 yaşlarındaki kız kardeşini tanımıştı. Xatun o zamanlar o yaşlarda olmasına rağmen nişanlıymış. Ayrıca Salman Yeşildağ, Xeca Qendıce, Duza Khali, Gulusa çena Ap Memede Yauji, Mela Rayveri, analığa xo Gule, Ağze adlı şahısları da tanımıştı.
Salman Amca, 74 yıl sonra kız kardeşinin fotoğrafını görmüştü...." Mehmet Yıldız, kitabında ayrıca Genelkurmay Başkanlığı'nın belgelerinden bir derleme yapıp, Dersim harekatının evrelerini belgeleriyle ortaya çıkarmış.



#kitap #recep tayyip erdoğan #genelkurmay #Haberler #AYDIN #tayyip erdoğan #genelkurmay başkanlığı #temmuz #Yaşar Kaya #Mehmet Yıldız
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 25 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 34 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 32 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14