Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin, beynin alt tarafında bulunan hipofiz bezinde üretilen bir hormondur. Temel görevi hamile ve emziren kadınlarda süt üretimini başlatmak ve devam ettirmektir.

Sağlık 29.05.2018, 02:22 29.05.2018, 03:40
Prolaktin Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Bir prolaktin hormonu testinin sonucunda aşağıdaki konularda fikir sahibi olunabilir:

  • Gebelik harici süt üretiminin (galaktore) nedeni
  • Erkeklerde kısırlık veya sertleşme bozukluğunun kaynağı
  • Kadınlardaki adet düzensizliğinin veya kısırlığın nedeni
  • Hipofiz bezi sorunları

Normal Prolaktin Hormonu Değerleri Nedir?

Kan testlerinde okunan prolaktin seviyesinin normal değer aralıkları aşağıdaki gibidir:

  • Hamile olmayan kadınlarda: 2-29 ng/mL
  • Hamilelerde: 10-209 ng/mL (hamileliğin farklı dönemlerinde farklı değerler alabilir)
  • Erkeklerde: 2-18 ng/mL (nanogram/mililitre)

Prolaktin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Erkeklerin ve gebe olmayan kadınların kanlarındaki prolaktin seviyesi normal şartlarda çok düşüktür. Çoğu kısırlık vakası prolaktin hormonu yüksekliği ile ilişkili olmaktadır.

  • Hamilelikte prolaktin seviyesi yükselmeye başlar, emzirme esnasında prolaktin yüksekliği devam eder.
  • Gebelik dışında olan prolaktin yüksekliği hamile kalamamanın nedeni olabilir. Sık sık düzensiz adetlere neden olur.
  • Erkekteki prolaktin yüksekliği sertleşme bozukluğuna, kısırlığa ve göğüslerinden süt gelmesine neden olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Neden Olur?

1) Hamilelik

Prolaktin gebe kalan kadınlarda memenin büyümesini, süt vermeye hazır hale gelmesini ve doğum sonrasında sütün devamlılığını sağlar. Sağlıklı bir durumdur.

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar hamilelik dışı prolaktin yüksekliğinin nedeni olabilir:

  • Prolaktinoma: Prolaktin üreten ve salgılayan tümör oluşumu
  • Anoreksiya nevroza: Beslenememe ile karakterize olan yeme bozukluğu
  • Hipotalamusta ortaya çıkan hastalıklar
  • Böbrek hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Polikistik over sendromu: Kadınlarda yumurtlama işlevinin yarım kalmasına neden olan hastalık
  • Hipofiz bezi tümörü

3) Bazı Bitkiler

  • Çemen otu, rezene tohumu ve çayır üçgülü prolaktin yüksekliğine neden olabilir.

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların kullanımı prolaktin yüksekliğine neden olabilir:

  • Östrojen hapları ve uygulamaları
  • Trisiklik içeren antidepresanlar
  • Risperidon
  • Opioidler (haşhaştan elde edilen, tıpta ağrı kesici olarak kullanılabildiği gibi uyuşturucu olarak istismar da edilebilen maddeler)
  • Amfetamin
  • Reserpin, verapamil, metildopa gibi yüksek tansiyon ilaçları
  • Simetidin gibi asit reflüsü tedavisinde kullanılan ilaçlar
  • H2 blokerleri
  • Metoklopramid
  • Fenotiazinler

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de orta seviyede prolaktin yüksekliğine neden olabilirler:

  • Meme ucuna dokunulması veya göğüslerin uyarılması
  • Hastalıklardan veya duygusal nedenlerden kaynaklanan stres
  • Yüksek proteinli öğünler tüketmek, uzun süreli veya ağır egzersiz yapmak (geçici yüksekliğe neden olur)
  • Göğüs duvarına alınan darbeler
  • Akciğer kanseri
  • Bazı uyuşturucu maddelerin kullanımı

Prolaktin Yüksekliği Tedavisi

  • Kabergolin ve bromokriptin içerikli ilaçlar kullanılabilir. Düşük dozda başlatılarak seviye normale çekilene kadar doz artırılır.
  • İlaçların yeterli etki etmediği tümör oluşumu gibi vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir.
  • B6 vitamini içerikli besinler tüketilmelidir. Çekirdekte, patates ve muzda bol miktarda bulunur.
  • Yeterince çinko alabilmek için balık, et, ıspanak ve kabak tohumu tüketilmelidir.
  • Yeterince uyku uyumak dopamin seviyelerini dengeleyip prolaktin seviyesini normale çeker.
  • Stressiz bir yaşam sürebilmek için gerekli önlemlerinizi alın.

Prolaktin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Prolaktin hormonu düşüklüğü yüksekliğine kıyasla çok daha nadir görülen bir durumdur. 2 ng/mL altındaki çoğu vaka hipofiz bezi fonksiyon bozukluğu nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

  • Emziren annelerdeki prolaktin düşüklüğü yetersiz süt üretiminin nedeni olabilir.
  • Kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarının düşmesine yol açabilir.
  • Erkeklerde erken boşalmaya ve aterojenik sertleşme bozukluğuna neden olabilir.

Prolaktin Düşüklüğü Neden Olur?

1) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki etken maddeleri içeren ilaçların kullanımı prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Dopamin
  • Levodopa
  • Çavdarmahmuzundan elde edilen ergot alkaloit türevleri
  • Bromokriptin ve pergolit gibi D2 reseptörlerini aktifleştiren ilaçlar
  • Amfetamin
  • Bazı uyuşturucular

2) Bazı Hastalıklar

Aşağıdaki hastalıklar prolaktin düşüklüğüne yol açabilir:

  • Bağışıklık sistemi bozukluklarından kaynaklanan bazı hastalıklar
  • Hipopitüitarizm: Hipofiz bezinin yeterli miktarda hormon salgılamaması
  • Büyüme hormonu yetersizliği
  • Vücutta aşırı dopamin salgılanması

Prolaktin Düşüklüğü Tedavisi

Prolaktin düşüklüğünde ilaç tedavisi istenen ölçüde etkili olmamaktadır. Prolaktin düşüklüğüne neden olabilecek etkenlerden uzak durulmalı, hipofiz bezi sorunlarından kaynaklanan vakalarda hastalık nedeni tespit edilerek tedavi yoluna gidilmelidir.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 29 Mart 2024
İmsak 05:18
Güneş 06:45
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:32
Yatsı 20:54
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13