Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin yüzey dokularında iltihaba neden olan uzun dönemli bir hastalıktır. Çoğu vaka ilaç tedavisi ile kontrol altında tutulabilmektedir.

Sağlık 27.05.2018, 02:50 27.05.2018, 04:18
Crohn Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Crohn Hastalığının Belirtileri

Crohn hastalığının belirtileri, iltihaba neden olduğu sindirim sistemi bölgesine göre değişir.

Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

  • Tekrarlayan ishal
  • Karın ağrısı, krampları (genellikle yemekten sonra kötüleşir)
  • Aşırı yorgun hissetme
  • Nedensiz kilo kaybı
  • Dışkıda kan ve mukus

Bu belirtilerden biri veya hepsi görülebilir. Belirtilerin şiddeti vakadan vakaya değişkenlik gösterir. Crohn hastalığı olanlarda bu belirtiler aylarca görülmeyip (veya hafif seyredip) sonrasında birden şiddetlenebilir. Hastalığın şiddetli veya sakin periyotları bu şekilde arka arkaya düzensiz şekilde devam edebilir.

Crohn hastalığının nadir görülen belirtileri ise şunlardır:

  • Yüksek ateş
  • Bulantı, kusma
  • Eklem ağrısı, eklemlerde şişme
  • Gözlerde iltihap veya tahriş (üveit)
  • Ciltte (özellikle bacaklarda) kızaran, ağrılı veya şişkin bölgeler
  • Ağızda aft

Crohn hastalığı besinlerin emilimini azaltabildiği için, hasta çocuklarda bir miktar büyüme geriliği görülebilir.

Crohn Hastalığı Neden Olur?

Crohn hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Çoğu araştırmacı, aşağıdaki etkenlerin bir araya gelerek Crohn hastalığına zemin hazırladığını düşünüyor:

1) Genetik

Uzmanlar, Crohn hastalığı olanlarda daha sık görülen 200’den fazla gen tespit ettiler. Ayrıca her 20 Crohn hastasının 3’ünün anne, baba veya kardeşlerinden birinde de Crohn hastalığı görülüyor.

  • Tek yumurta ikizlerinden birinde Crohn hastalığı varsa, diğer bireyde de görülme riski %70’tir.
  • Crohn hastalığı bazı etnik gruplarda daha sık görülüyor.

2) Sigara

Sigara, kalıtsal etkenlerden sonra Crohn hastalığının en büyük risk faktörüdür. Sigara içenlerde Crohn hastalığının görülme riski, içmeyenlerin iki katıdır.

  • Sigara içenlerdeki Crohn hastalığı belirtileri daha şiddetli seyretmektedir.
  • Yine bu kişilere cerrahi müdahale yapılması daha sık gerekli olmaktadır.

3) Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sistemimiz, sindirim sistemine girmesi muhtemel olan zararlı canlılara karşı vücudumuzu korur. Ancak Crohn hastalarının bağışıklık sistemi, sindirim sisteminde bulunup da sindirime yardımcı olan “yararlı” bakterileri de öldürmektedir. Crohn hastalığının yol açtığı belirtilerin büyük çoğunluğuna bu durum yol açmaktadır. Bağışıklık sisteminin neden böyle hareket ettiği bilinmiyor.

4) Bulaşıcı Hastalıklar

Genetik olarak Crohn hastalığına yatkın olan kişiler, çocukken şiddetli bir bulaşıcı hastalığa yakalandıklarında anormal bir bağışıklık sistemi tepkisi oluşturabiliyor. Bu tepki Crohn hastalığını tetikleyebiliyor.

Crohn Hastalığı Tedavisi

Crohn hastalığının kesin çözümü yoktur. Tedavi belirtilerin yok edilmesine yöneliktir.

1) İlk Tedavi

Çoğu vakada ilk önerilen müdahale, steroid ilaç kullanımıdır. Prednizolon hapları veya hidrokortizon şırıngaları yapılabilir.

  • Bu tedaviler şiddetli yan etki doğurabileceği için kesinlikle doktor tavsiyesi ile ve doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
  • Budezonid gibi daha hafif ama daha az etkili ilaçlar da tercih edilebilir.

2) Elemental – Polimerik Diyet

Büyüme ve gelişmesinden endişe edilen çocuklarda ve gençlerde elemental diyetler veya polimerik diyetler uygulanabilir. Bu beslenme şekillerinde kişiye özel bir sıvı şeklinde hazırlanan, sindirimi ve emilimi kolay gıdalar verilir.

  • Bütün (parçalanmamış) proteinler kullanılır. Kaynağı yumurta beyazı, kazein olabilir.
  • Karbonhidrat kaynakları mısır şurubu veya mısır nişastası olabilir.
  • Yağ kaynağı olarak ayçiçek yağı, kanola veya soya yağı kullanılabilir.

3) Bağışıklık Baskılayıcılar

Hastalık belirtileri bir yılda iki veya daha çok kez şiddetlenirse, ya da steroid kullanımı azaltıldıktan sonra şiddetlenirse bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımı gerekli olabilir. Azatiyoprin veya merkaptopürin kullanılabilir.

  • Bu ilaçlar herkes için uygun olmayabilir, öncesinde kan tahlilleri yapılmalıdır. Uygun değilse metrotreksat kullanılabilir.
  • Hamilelerin, bebek düşünenlerin veya emziren kadınların bu ilaçları kullanmadan önce durumlarını doktorları ile görüşmeleri gerekmektedir.

4) Ağır Vaka Tedavileri

Çok şiddetli belirtileri olan hastalarda (veya yukarıdaki tedavilerin sonuçsuz kaldığı vakalarda) biyolojik terapi ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçlar çok kuvvetli bağışıklık baskılayıcılardır.

  • İlaçların iki örneği infliximab ve adalimumab’tır.
  • Şırınga veya serum yolu ile verilirler.

Yan etkileri konusunda doktorunuzdan bilgi isteyerek görüş alışverişi yapınız.

5) Cerrahi Müdahale

Sağlık açısından faydalarının risklerinden daha büyük olduğuna karar verilirse cerrahi müdahale uygulanabilir. Bazı türleri şunlardır:

  • Rezeksiyon: İltihaplı bağırsak bölgesi kesilerek alınır. Açıkta kalan sağlıklı uçlar bağlanır.
  • İlyostomi: İnce bağırsağın sonu karındaki bir açıklığa (stoma) bağlanarak kalın bağırsağa iyileşmesi için fırsat verilir. Birkaç ay sonra kalın bağırsak tamamen iyileşince tekrar ince bağırsağa bağlanır.

Not: Herhangi bir beslenme programının Crohn hastalığını tetiklediği bilinmiyor. Ancak kişisel tecrübelerinizle kötü geldiğine kanaat getirdiğiniz gıdaları not tutarak onlardan uzak durabilirsiniz.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 18 Mart 2024
İmsak 05:39
Güneş 07:04
Öğle 13:17
İkindi 16:40
Akşam 19:21
Yatsı 20:40
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Nottingham Forest 29 25
18. Luton Town 29 22
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13