Bit Nasıl Bulaşır ve Nasıl Temizlenir?

Bitlenmek çoğu zaman utanç verici bir durum olarak görülmüştür. Halk arasında bu durumun sebebi temizlik kurallarına uymamak olarak bilinir. Peki, bu ne kadar doğru ve bit nasıl temizlenir?

Sağlık 20.10.2022, 11:25 20.10.2022, 12:39 Emre
Bit Nasıl Bulaşır ve Nasıl Temizlenir?

Bit adını duyunca sakin kalan, çocuğunun bitlenmesini doğal kabul eden, bunu çevresi ile paylaşan anne var mıdır bilinmez. Gerçek hayatta bit konusu adeta bir gurur meselesine döner. Okuldan aranırsınız, çocuğunuzun bitlendiği ancak bunun kimseye belli edilmediği söylenir, siz de bu bilgiyi güvenle korur, mümkünse yabancı bir eczaneden bit karşıtı ürünler satın alırsınız ve başlasın mücadele! Aslında bir hastalık mikrobunu birbirine yaymaktan farkı olmasa da yıllardır böyle gelmiş böyle gidiyor. Oysa bitlenmek aslında bu kadar da büyük bir mesele değil. Dünyayı ne kendinize ne çocuğunuza dar edin; gerekli önlemleri alın yeter. Bitin nasıl bulaştığını, bitlenme durumunda neler yapılabileceğini ve korunma yöntemlerini Medilife Beylikdüzü Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Saadet Rızaoğlu’na sorduk.

Bit nedir, nasıl bulaşır?

Bitler, yaşamak ve çoğalmak için insan kanına gereksinim duyan parazitlerdir. Olgun bir bit yaklaşık bir susam tanesi büyüklüğünde olur. Bit, asalak bir canlı olduğundan yaşamını sürdürebilmesi için her zaman konaklayabileceği bir yere ihtiyacı vardır. Bu nedenle, insan vücudu dışında sadece 48 saat canlı kalabilir. Yaşamak için kafa derisindeki en sıcak yerleri, yani kulak arkalarını veya ense çukurunu tercih ederler. Bitler uçamazlar, zıplayamazlar ancak yakın bir temasla bir kafadan başka bir kafaya kolayca geçerler. Başında bit bulunan bir kişi ile yakın temas, oyun oynarken veya okulda kafaların birbirine yaslanması bitlerin bulaşması için yeterlidir. Şapka, şal, yastık, tarak, saç fırçası, toka hatta pelüş oyuncakların ortak kullanımı bile bitlerin yayılmasına aracı olur. Dolaplarda yan yana asılmış durumda olan giyim eşyaları da bitlerin kolayca yayılmasına imkan sağlar.

Saçta bit olduğu nasıl anlaşılır?

Başın kaşınması bitlenmenin ilk belirtisidir. Kaşıntı, özellikle bitlerin beslenmek için kan emdiği gece saatleri daha şiddetli olur. Kaşıntının nedeni, bitin kafa derisine yapıştıktan sonra kan emerken, onun salyasına karşı vücudun geliştirdiği alerjik reaksiyondur. Saçlı derideki bitler yaklaşık 30 gün kadar canlı kalabilirler. Bitler kafa derisinde görülebilir. Ancak çoğu zaman yumurtalarını yakalamak daha kolaydır. Bit sirkesi diye adlandırdığımız küçük gri beyaz kabukçuklar bitlerin yumurtalarıdır. Yumurtaların büyüklüğü yaklaşık 0.8-1 mm’dir. Sirkeler saça sıkı tutunur, kepekten farklı olarak silkelemekle veya fırçalamakla saçtan ayrılmazlar. 7-10 gün sonra canlı parazite dönüşürler. Şüpheli durumlarda, özellikle kulak arkası ve ense saç dipleri iyi aydınlatılmış bir ortamda araştırılmalı.

Bit temizliği nasıl yapılır?

Yuvaya veya okula giden çocuklarınız varsa bit salgını size de uğrayabilir. Unutulmaması gereken; bu durumla herkesin karşı karşıya kalabileceği... Bitler zengin, fakir, temiz, pis ayırımı yapmazlar. Daha çok çocukları ve uzun saçlı olanları dolayısıyla da kız çocukları tercih etseler de herkese bulaşabilir. Çocukların kalabalıklar halinde oldukları okul, anaokulu gibi mekanlarda salgın görülebilir. Tedavisi, tam bir ekip çalışması gerektirir. Evde veya okulda bir kişide bit tespit edildiğinde herkesin kontrol edilmesi şart. Bitlenmeden şüphelenildiği durumlarda, öncelikle doktora başvurulması gerekiyor.

Temizlikte en etkili yöntem nedir?

Bit tedavisinde kullanılan ilaçlar mutlaka bir doktor önerisiyle ve doktorun anlattığı şekilde kullanılmalı. Bu amaçla kullanılan kimyasal içerikli farklı şampuan ve losyonlar var. Ancak hiçbir ilacın sirkeleri öldürücü etkisi yüzde 100 değil. Bu nedenle ilaç tedavisinin yanı sıra sirkelerin de sık dişli özel taraklar kullanılarak uzaklaştırılması gerekiyor. Yumurtalar da bir süre sonra canlı bitler haline geleceği için tedavinin her iki basamağının da eşit derecede önemli olduğu unutulmamalı.

Aileden biri bitlendiğinde herkes risk altında mı?

Ailede bir kişide bit tespit edildiği zaman herkesin kontrol edilmesi şart. Bitlenen kişiyle yakın temastan kaçınmak; ortak kullanılan eşyaların temiz tutulması ve kontrolü önemli.

Durumun tekrarlanmaması için neler yapılmalı?

Kalıcı ve güvenli bir uygulama olması açısından tüm prosedürün sekiz gün sonra tekrarlanması gerek. Çünkü hayatta kalmış olan bit sirkeleri bu zaman zarfında parazite dönüşmeye başlar. Başarılı bir müdahelenin ardından, özellikle çocuklar bir süre boyunca düzenli olarak kontrol edilmeli.

Saç dışında hangi eşyalar, nasıl temizlenmeli?

Giysiler, yastık kılıfları, çarşaflar, saça temas eden tüm eşyalar en az 60 derecede yıkanmalı. Yıkanamayan malzemeler için kuru temizleme veya kızgın ütü uygun seçenekler. Bunların da uygulanamayacağı eşyalar iki kat büyük plastik poşet içine konulup, ağzı sıkıca bağlanarak hava alması engellenip 3-4 hafta bu şekilde tutulursa bitlerden ve yumurtalardan kurtulmak mümkün olur. Saç tarakları ve fırçalar da sıcak suda bekletilerek temizlenmeli.

Bir de saça gaz sürmek, saçı boyamak gibi yöntemler var. Bunlar hakkında ne düşünüyorsunuz?

Geleneksel tedavilerde, sirkelerin ortadan kaldırılması için üzüm sirkesi önerilir. Bunun için sulandırılmış sirke ve formik asit solüsyonları içeren karışımla saçlar taranır. 1 litre suya 1 litre üzüm sirkesi karıştırılarak çocuğun saçları her akşam bu su ile taranabilir. Saça gaz sürmek, saçı boyamak gibi yöntemler ise kimyasal içeriklerinden dolayı zararlı olabileceğinden önermiyoruz.

Peki, bitten korunmak için neler yapılabilir?

Kişisel hijyen kurallarına uyulması önemli. Bitlenme tedavisinde kullanılan bazı şampuanların aynı zamanda koruyucu etkisi de mevcut. Önerilen sıklıkta bunları kullanmak faydalı olabilir. Bit tokası, rozeti gibi lanse edilen ürünlerin içeriğinde kafur maddesi bulunuyor ve bitler bu maddenin bulunduğu ortama gelmiyor. Ancak bu maddenin deri ile direkt temas etmemesine özen gösterilmeli. Ayrıca bitler lavanta kokusundan da hoşlanmaz.

Çocuğa durum nasıl anlatılmalı?

Okulda fark edildiyse öncelikle çocuğun ailesi bilgilendirilmeli. Aileler çocuğu suçlayıcı bir tavırda bulunmamalı. Bunda utanılacak bir şey olmadığı ve herkesin başına gelebileceği, tedavisinin mümkün olduğu anlatılmalı. Ayrıca bitten kurtulmak için çocukların saçlarının kestirilmesi de doğru değil. Bu durum çocuk üzerinde ruhsal huzursuzluk ve sıkıntı yaratabilir.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 28 Mart 2024
İmsak 05:20
Güneş 06:47
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:31
Yatsı 20:52
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13