Taşeron işçisine sektör ortalaması kadar ücret

Pazartesi günü Üçlü Danışma Kurulu’nda çalışma hayatının tarafları biraraya geldi. Ancak daha önce de yazdığımız gibi Üçlü Danışma Kurulu’nda ele alınan tek konu kıdem tazminatı değildi.

Manşet 14.11.2013, 09:18 14.11.2013, 09:30 Emre
Taşeron işçisine sektör ortalaması kadar ücret

 Tartışılan diğer konular arasında “taşeron sistemi” ve yeni “esnek çalışma modelleri” bulunuyordu.

Kıdem tazminatında taraflar 10 gün sonra yeniden toplanma kararı alırlarken, taşeron konusunda çalışmalara başlanması konusunda fikir birliğine varıldı.

En az 3 yıllık sözleşme

Toplantıda taşeron sistemine dair çok önemli adımlar atıldı ve taşeron sisteminin mevcut durumuve sorunları ile yapılması gerekenler planlandı.

İşçi ücret ve sosyal haklarının geliştirilmesinin önündeki en büyük engellerden birinin “kamu ihalemevzuatı” olduğu vurgulanarak, mevzuatta yapılacak değişikliklerle işçi haklarının geliştirilmesi hedefleniyor. Bu kapsamda yapılacak düzenlemeler şöyle sıralandı:

Mevcut durumda; kamuya hizmet alımları genellikle bir yılın altındaki sürelerle yapılıyor. Yapılacak değişiklikle; süreklilik arzeden hizmetlerin sözleşmesi en az 3 yıllık dönemi kapsayacak.

Mevcut durumda; işçi ücretinde, her ihalede asgari ücret esas alınıyor. Yapılacak değişiklikten sonra; taşeron işçilerin ücreti, sektördeki ortalama ücretin altında olamayacak.

1 milyon taşeron işçisi var

Mevcut durumda; asgari ücret artışı olursa alt işverene fiyat farkı verilmiyor. Yapılacak değişiklikten sonra ise; toplu iş sözleşmesine taraf olunması halinde alt işverene de fiyat farkı verilecek.

Taşeron sistemi ülkemizde maalesef çok yaygın. Özel sektörde 572 bin, kamuda 661 civarında taşeron işçisi bulunuyor. Yani 1 milyondan fazla taşeron işçisi var ve bu kişiler pek çok haktan mahrum olarak çalışmak zorunda kalıyorlar.

Peki taşeron sisteminde genel olarak sorunlar neler?

Taşeron işçilerinin en büyük problemleri; yıllık ücretli izne hak kazanamama, ücretlerin tam ve zamanında ödenmemesi, kıdem tazminatını alamama, ihalelerin kısa süreli yapılmasıyla çok sıkişyeri değiştirmeleri ve sendikal örgütlenme imkanının bulunmaması.

Bu sorunların yanısıra taşeron işçilerinin çoğu zaman yasal çalışma sürelerinin çok üzerinde çalıştıklarını ve fazla mesaialamadıklarını, sık sık bağlı oldukları şirket değiştiği için şirket değişimlerinde 1  2 aylık ücretlerini alamadıklarını görüyoruz. Dolayısıyla taşeron sisteminde sorunlar çok büyük.

Alt işveren tanımı karmaşık

Taşeron işçilerinin sorunlarının kaynağı alt işveren tanımı. Alt işverenlik tanımlanırken çok uzun ve anlaşılması zor bir tanım kullanılması nedeniyle hangi işlerde taşeron işçisinin kullanılabileceği konusu net değil. Dolayısıyla muvazaalı bir ilişki kurulup kurulmadığı çok uzun denetimler vemahkeme kararları sonrası ancak anlaşılabiliyor.

Muvazaalı alt işveren ilişkisinde sözleşme imzalandığı andan itibaren taşeron işçilerinin asıl işveren işçisi sayılması durumu nedeniyle alt işveren tanımı çok önemli. Planlanan düzenleme ile alt işveren tanımının değiştirilmesi öngörülüyor.

Bu yöndeki öneriler yardımcı işler ve asıl işin bir bölümünde taşeron işçisinin çalıştırılabileceği bir düzenlemenin yapılması yönünde şekilleniyor. Kamu kesiminde ise alt işverenlik için farklıdüzenlemenin korunması fakat açık ve anlaşılır hale getirilmesi hedefleniyor.

Asıl işveren işçisi sayılmıyor

Alt işveren ilişkisinin muvazaalı kurulması halinde şu anki uygulamaya göre taşeron işçileri sözleşmenin başından itibaren asıl işverenin işçisi sayılıyor. Ancak bu yönde mahkeme kararlarının bile uygulanamadığı görülüyor.

Yeni düzenleme ile muvazaalı alt işveren ilişkisinde taşeron işçilerine kendisi ile aynı işi yapan emsal işçinin haklarının tümünün ödenmesi hakkı getiriliyor. Yani taşeron işçisi asıl işverenin kadrosuna geçirilmiyor, ancak asıl işverende aynı işi yapan işçi hangi haklara sahipse taşeron işçisine de aynı hakların verilmesi sağlanıyor.

Yıllık izinde işyeri şartı

Taşeron işçilerinin yıllık izin sorununu çözmek için yeni düzenlemede aynı işverene bağlı bir yıl geçirme şartı yerine, taşeron işçisinin aynı işyerinde işe giriş tarihi esas alınarak geçirdiği süre dikkate alınacak. Dolayısıyla işveren değişse de taşeron işçisinin yıllık izin hakkının yanması engellenecek.

Asıl işveren ücretten sorumlu

Taşeron işçilerinin ücretlerini tam alamama sorununu çözmek adına, asıl işverenler doğrudan ve aylık olarak ücretlerden sorumlu hale getirilecek.

Bu yöndeki düzenleme ile taşeron işçisinin yatmayan ücretini asıl işveren doğrudan banka hesabına yatırmakla yükümlü olacak. Asıl işveren ödediği ücretler için taşerona rücu edebilecek.

Bireysel kıdem hesabı getirilecek

Taşerona bağlı çalışan işçiler, bir yıl aynı işverene bağlı çalışamadıkları için kıdem tazminatı hakkından mahrum kalıyor. Bu sorunun çözülmesi için taşeron işçilerinin kıdem tazminatlarının bireysel hesaplarında birikmesi yöntemine geçilecek.

Kıdem tazminatı fonunun taşeron işçilerinde uygulanmaya başlanabileceğini pek çok kez bu köşeden ifade etmiştik. Hazırlanan düzenleme ile taşeron işçilerinin kıdem tazminatı hakkının fon şeklinde düzenlenmesi öngörülüyor.

Çözüm mutlaka sağlanmalı

Bakanlık bu büyük sorunların bir an önce çözülmesi için kararlı gözüküyor. Bu çerçevede bahsettiğimiz sorun alanları ve çözüm önerileri gündeme geldi. Bu sorunların çözüleceği ve taşeron işçilerine yeni haklar tanıyan düzenlemenin yeni yılın ilk günlerinde Meclis gündemine gelmesi bekleniyor.

Cem Kılıç/Milliyet



#en son haber #son dakika haber #ücret #yıllık izin #taşeron işçi #danışma kurulu #bireysel kıdem
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 26 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14