İsrail, Mavi Marmara’da kendi kendine zarar verdi

ABD’nin eski Savunma Bakanı Robert Gates’in yeni piyasaya çıkan anılarında Türkiye’ye dair gözlemleri de yer alıyor. Robert Gates, İsrail’in Mavi Marmara operasyonunun stratejik olarak hatalı olduğunu, İsrailli muhataplarını Türkiye ile barışmaya teşvik ettiğini yazıyor

Manşet 15.01.2014, 09:12 15.01.2014, 13:34 Emre
İsrail, Mavi Marmara’da kendi kendine zarar verdi

 ABD’de hem George W. Bush hem de Barack Obama döneminde Savunma Bakanı olarak görev yapan Robert Gates anılarını yazdığı “Görev” isimli kitabında Türkiye’ye de yer verdi. İsrail’in İran’a düzenleyeceği olası bir saldırıda Türkiye’nin pozisyonu, Türkiye-İsrail ilişkileri, Ankara’nın Kuzey Irak’a düzenlediği sınır ötesi operasyonlar Gates’in kitapta değindiği konulardan bazıları oldu.


Robert Gates,  kitabın “Zor düşmanlar, zor dostlar” bölümünde İsrail’den bahsederken Türkiye de gündeme geliyor. Gates “İsrail’in stratejik durumunun kötüye gittiğini, kendi eylemlerinin izole olmasına daha da katkı sağladığını düşünüyorum” yorumunu yapıyor.

Gates buna Mavi Marmara olayını örnek gösteriyor. Gates, “İsrail’in 31 Mayıs 2010’da, çatışması aktivistleri Gazze’ye taşıyan gemiye saldırması ve bunun sonucunda 8 Türk’ün ölmesi, İsrail’in takip eden boyun eğmez tavırla birleşince, İsrail’le sessizce iyi bir askeri ilişki kuran Türkiye ile kırılmaya neden oldu” yorumunu yapıyor.

Barak’a barış telkini

Gates bu ve benzeri olayların taktiksel olarak arzu edilir, hatta gerekli bile olsa stratejik etkilerinin negatif olduğu yorumunu yapıyor. Gates “İsrail’in güçlü bir dostu ve destekçisi olarak Kudüs’ün, stratejik durumunu yeniden düşünmesi gerektiğine inanıyorum” diyor. Gates kitabın bir başka bölümünde Mart 2011’de İsrail’e yaptığı ziyarette dönemin İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak’ı Türkiye konusunda uyardığını anlatıyor.

Gates “Bir dost olarak, İsrail için şimdi geri gitme değil bölgede daha cesur adımlar atma -Filistin’le barış sürecinde ilerleme, Türkiye ile barışma,Ürdün’e yardım etme- zamanı olduğunu söyledim” diyor.
 
Toplantının ortasında eşiyle telefonlaştı

Robert Gates kitapta Fransa’nın eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile ilgili de ilginç bir anısını anlatıyor. Şubat 2010’da Gates ve Sarkozy, İran’ı konuşurken cumhurbaşkanın şahsi telefonu çalıyor.

Sarkozy telefonu açıp eşi Carla Bruni ile görüşüyor. Gates kitapta bunu “Daha önce bir hükümet liderinin toplantıyı şahsi telefon konuşması için böldüğünü ne görmüş, ne de işitmiştim. İtiraf etmeliyim, olay akşam ekibi ve benim aramda eğlenceli sohbetlere konu oldu” sözleriyle anlatıyor.

Operasyonları haber vermeye ikna edemedik

Robert Gates, kitabın Irak Savaşı ile ilgili kısmında 2007 yılında Türkiye ile PKK nedeni ile yaşanan sıkıntılara da değiniyor. Gates, Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlara başlamasıyla durumun “kontrolden çıkmaya çok yakın hale geldiğini” söylüyor. Gates bu süreci şöyle anlatıyor: “(General David) Petraeus, Türk ve Amerikan güçlerinin yanlışlıkla çatışmasını engellemek adına, Türkleri en azından bizi önceden uyarmaları için ikna etmeye çok çalıştı. Ancak Türkler gelişigüzel ve genelde sonradan haber veriyordu. Türklerin hava saldırılarından bazıları İran sınırına çok yakındı. Birden fazla vakada İranlılar yanıt vermek için hazırlık yaptı. Bizim endişelerimizden biri ise Türk ve Amerikan uçaklarını birbirinden ayıramama ihtimalleriydi.”

Gates, bu sürecin Türk-Amerikan ilişkilerine etkisini kitapta şöyle anlattı:

“Türklere Kürt teröristlerle mücadele konusunda yardım edemememiz ve diğer ikili meseleler, ilişkilerde gerçekten bir düşüşe neden oldu. İlişkiler ancak (Ankara’ya) sınırı izleyen ve bu teröristleri çok daha kesin hedef alabilen yeni istihbarat, takip ve keşif teknolojileri sağladıktan,Kürdistan liderlerini Türklerle daha iyi işbirliği yapmaya ikna ettikten ve Başkan Bush, Başbakan Erdoğan’la daha kapsamlı bir işbirliği planı yaptıktan sonra düzelmeye başladı.”

Robert Gates kimdir

Robert Gates (70) 1966 yılında Sovyetler Birliği üzerine mastır tezini hazırlarken Amerikan Haber Alma Teşkilatı’na (CIA) girdi. Bu kurumda zirveye çıkaran 1991-93 yılları arasında direktörlük yaptı. Çeşitli dönemlerde Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nde görev alan Gates, Başkan George W. Bush döneminde, 2006 yılında Savunma Bakanı oldu. Barack Obama başkan olduktan sonra 2011 yılına kadar Gates ile çalışmaya devam etti.

Erdoğan’a ‘savaş çıkabilir’ uyarısı’

Gates, kitapta İran’ın nükleer programına karşı bölgedeki ülkelere gelişmiş füze savunma sistemleri ve silahlar satarak askeri ilişkileri güçlendirme kararı aldıklarını anlatıyor. Gates, Şubat 2010’da Ankara’ya yaptığı ziyarette Başbakan Tayyip Erdoğan ile İran konusunu uzun uzun tartıştıklarını söylüyor. Gates, “Her zamanki üstü kapalı diplomatik üslubumla, İranlıların nükleer silah tutkusundan vazgeçmemesi halinde bölgede nükleer silahlanmanın kaçınılmaz olacağı, İsrail’in askeri olarak harekete geçmesinin muhtemel olacağı ve bölgesinde bir savaş yaşanacağı konusunda başbakanı uyardım” diyor.  Gates, Erdoğan’la füze kalkanı konusunda yaptığı sohbeti de şöyle aktarıyor:

“Erdoğan Türkiye’ye koruma sağlayacak füze savunma sistemleriyle ilgileniyordu. Ancak bu yöndeki herhangi bir girişimin (İran gibi) belli bir tehdide karşı değil müttefikler arasında ‘ortak güvenlik’ adı altında tertip edilmesini istiyordu. Erdoğan’la biraz yol aldığımı hissetmiştim; sadece İran’ı provoke edebilecek her konuda fazla ihtiyatlıydı.”



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 24 Nisan 2024
İmsak 04:29
Güneş 06:04
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:00
Yatsı 21:29
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 33 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 33 43
12. Fulham 34 42
13. Bournemouth 33 42
14. Crystal Palace 33 36
15. Brentford 34 35
16. Everton 33 30
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 33 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14