Euro krizi G. Kıbrıs'ı Türkiye'ye mi itiyor?

Euro Bölgesi ülkeleri ve IMF ile tıklayın "acılı" bir borç anlaşması imzalayan Güney Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin, ekonomisini yeniden kurabilmek için Türkiye ile ilişkilerini normalleştirmeli mi tartışmaları öne çıktı.

Manşet 30.03.2013, 09:46 30.03.2013, 09:52
Euro krizi G. Kıbrıs'ı Türkiye'ye mi itiyor?

 Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, borç karşılığında teminat olarak gösterilen yeraltı kaynaklarının  Kıbrıs'ın güneyinden Avrupa'ya nakil yolunun Türkiye'den geçtiğini vurguluyor.

Kıbrıslı ekonomi uzmanlarına göre de, Kıbrıs sorununun çözümü, adanın kuzey ve güney kesimi ekonomilerinin canlanması için en faydalı yol olarak gözüküyor.
BBC Türkçe'ye konuşan uzmanlar, borç anlaşmanın kısa vadede Kıbrıslı Rumları ve Türkleri yoksullaştıracağına kesin gözüyle bakıyor.
Ekonomiyi yeniden büyütme meselesi
Kıbrıs'ın güneyinde tıklayın bankalar dün açıldı. Ancak Euro Bölgesi ülkeleri ve IMF ile yapılan anlaşma uyarınca, birçok kısıtlama tıklayın en az bir ay yürürlükte kalacak.
Bu süreçte, Kıbrıs ekonomisinin nasıl yeniden yapılandırılacağı, hem ada halkının, hem Türkiye'nin, hem de Avrupa ülkelerinin başlıca gündem maddelerinden biri olacak.
Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkan Vekili Seda Yavaş, hızla küçülecek ekonominin yeniden büyümeye geçmesi için muhtemelen ön plana çıkacak sektörleri şöyle sıralıyor: Turizm, tarım ve tarıma dayalı endüstriler ile konut-inşaat.
Özellikle Rus yatırımcıların vergi cenneti olarak gördükleri Kıbrıs bankalarındaki yüklü yatırımlarına gönderme yapan Yavaş, güney kesiminde yaşayan Rumların "nereden geldiği tam olarak belli olmayan bir refahı yaşamaya alıştıklarını" belirterek şöyle diyor: "Sanırız, Kıbrıslı Rum dostlarımız da, sonunda bu sektörlerde yoğunlaşacaklardır ve özellikle bu sektörlerde yeni istihdam olanakları bulacaklardır. Bundan böyle, daha çok üretmek, daha az tüketmek zorunda kalacakları bir döneme girdiklerini kabul etmeleri gerekecektir."
Kuzeyde yaşamalarına karşın, güneyde görece yüksek ücretler karşılığında çalışan birkaç bin Kıbrıslı Türk ise büyük ihtimalle işlerini kaybedecek.
Kuzey kesimindeki Cumhuriyetçi Türk Partisi'nden milletvekili seçilen işadamı Özdil Nami, anlaşmanın Kıbrıslı Türklere etkisinin bununla sınırlı kalmayacağını söylüyor.
Zira, güneyden kuzey kesimindeki eğlence yerlerine ve otellere gelenler azalacak, Lefkoşa'nın Türk bölgesine alışveriş için gelenlerin de azalmasıyla esnafın durumu kötüleşecek.
Nami, güneydeki mevduat sahiplerinin yüklü miktardaki sıcak parayı kuzeye taşımasını ise olası görmüyor. "Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin düştüğü hataya kuzey kesimi yönetiminin düşmeyeceğini" belirten Nami, "Parasını kaçırmak isteyenler başka adresler arayacaktır diye düşünüyorum" diyor.
'Türkiye ile işbirliği gözardı edilemez'
Belki, Kıbrıs Cumhuriyeti tarihinin en önemli dönüm noktalarından birindeyken kuzey kesiminde 'bekle-gör' havasının hakim olmasının sebebi biraz bu beklentisizlik.
Bir diğer sebep ise, "sular durulunca", tarafların Kıbrıs sorununun çözümüne tıklayın daha içten eğileceği beklentisi.
Özdil Nami, adanın her iki kesiminde ekonomik sorunların uzun vadeli çözümünün, Kıbrıs sorununun çözümünden geçtiği görüşünde. "Kıbrıs'ın 20 yılını ipotek altına alan" krizin nasıl atlatılabileceğini şu gerçeklere dayandırıyor:
Güneydeki doğal gaz kaynaklarının Avrupa'ya nakli Türkiye üzerinden mümkün,Kıbrıs sorunu çözülürse, büyük miktardaki askeri harcamalar azalacaktır,Kıbrıs'taki yatırım ortamı düzelecektir,Türkiye ile ticaretin önü açılacaktır; denizciliğin ön planda olduğu Kıbrıs için Türk limanlarının açılması çok önemlidir.
Seda Yavaş da, krizi aşmanın en etkili yolunun, "bölgesel entegrasyon" olduğunu dile getiriyor:
"Halk krizden yılmış ve bunun sonucunda içine kapanma eğilimleri güçlenmiş olsa da, siyasi liderler, çağdaş dünyanın da yönelimi olan bölgesel entegrasyonu ve işbirliğini güçlendirmenin ne kadar gerekli olduğunu bu krizle bir kez daha anlamış olmalıdırlar.''
''Kıbrıslı Rumlar, Kıbrıslı Türkleri göz ardı etseler bile Türkiye ile işbirliğinin gerekliliğini göz ardı edemez bir konuma gelmişlerdir. Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon kaynaklarının değerlendirilmesi için Türkiye ile işbirliği gerektiğini belirten görüşleri bir kenara koysak bile; Kıbrıs ekonomisinin büyüyebilmesi için, her hâlükârda en yakın ana kara olan Türkiye ile işbirliği zorunludur. Böyle bir vizyon, ayni zamanda Kıbrıs sorununa çözüm bulmayı da gerektirir. Kıbrıslı Rum siyasiler ve özellikle ekonomistler, bunu anlayabilecek durumdadırlar. Umarım, bu konuda halklarını ikna edebilirler."
Özdil Nami, seçimden yeni çıkmış olan Rum liderlerin Kıbrıs sorunu müzakerelerine yeniden başlamak için "elinin kolunun bağlı olduğunu" düşünüyor.
Nami'ye göre, "suların durulması" beklenirken, tarafların özel temsilcilerini görevlendirerek yeni müzakere sürecini hazırlaması en doğrusu.
Davutoğlu: Gazın gidebileceği tek yer Türkiye
Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, 17 milyar euro dolayında paraya ihtiyaç duyan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin, Avrupa ülkelerinde 10 milyar euro alırken, geri kalan parayı da doğal gaz kaynaklarının bonolarıyla karşılamayı planlandığına dikkat çekiyor.
Buna itiraz ettiklerini belirten Davutoğlu, Star gazetesine verdiği demeçte, Kıbrıs sorunuyla ilgili üç seçenekten söz ediyor:
Kıbrıs sorununun BM gözetiminde çözümü, doğal kaynakların yeni devlet tarafından kullanılması,Müzakereler sürerken, adanın iki kesimi arasında kurulacak komitenin, doğal kaynakların çıkarılmasını ve pazarlanmasını yönetmesi,Bunlar olmazsa, iki devletli çözümün masaya getirilmesi ve kurulacak iki devletin AB çatısı altında buluşması.
''Doğalgazın gidebileceği tek yerin Türkiye'' olduğunu savunan Davutoğlu, sözlerini şöyle tamamlıyor:
"Başka hiçbir yere gidemez. Bu çevreye baktığınızda, enerji açığı olan ve enerji ihtiyacı olan hangi ülke var? Peki transit gelip Avrupa'ya gitmek istese nereden gidecek? Ya denizin altından Girit'e, oradan Yunanistan'a... Orada öyle büyük fay kırıkları var ki oradan geçmesi mümkün değil. Yani mecburlar."



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 20 Nisan 2024
İmsak 04:36
Güneş 06:10
Öğle 13:08
İkindi 16:54
Akşam 19:56
Yatsı 21:23
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 87
2. Fenerbahçe 32 85
3. Trabzonspor 32 52
4. Beşiktaş 33 51
5. Rizespor 32 48
6. Başakşehir 32 46
7. Kasımpasa 32 46
8. Sivasspor 32 44
9. Antalyaspor 32 42
10. Alanyaspor 32 42
11. A.Demirspor 32 40
12. Samsunspor 32 38
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 32 37
15. Konyaspor 32 36
16. Hatayspor 32 33
17. Gaziantep FK 32 31
18. Karagümrük 32 30
19. Pendikspor 32 30
20. İstanbulspor 32 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 30 68
2. Göztepe 30 60
3. Kocaelispor 30 52
4. Ahlatçı Çorum FK 30 52
5. Sakaryaspor 30 51
6. Bodrumspor 30 49
7. Boluspor 30 46
8. Bandırmaspor 30 46
9. Gençlerbirliği 30 44
10. Erzurumspor 30 41
11. Manisa FK 31 36
12. Keçiörengücü 30 36
13. Şanlıurfaspor 30 34
14. Ümraniye 30 34
15. Tuzlaspor 30 32
16. Adanaspor 30 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 30 7
Takımlar O P
1. M.City 32 73
2. Arsenal 32 71
3. Liverpool 32 71
4. Aston Villa 33 63
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 33 48
9. Chelsea 31 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 32 43
12. Fulham 33 42
13. Bournemouth 32 42
14. Crystal Palace 32 33
15. Brentford 33 32
16. Everton 32 27
17. Nottingham Forest 33 26
18. Luton Town 33 25
19. Burnley 33 20
20. Sheffield United 32 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 31 78
2. Barcelona 31 70
3. Girona 31 65
4. Atletico Madrid 31 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 31 50
7. Valencia 31 47
8. Real Betis 31 45
9. Villarreal 31 39
10. Getafe 31 39
11. Osasuna 31 39
12. Las Palmas 31 37
13. Sevilla 31 34
14. Deportivo Alaves 31 32
15. Mallorca 31 31
16. Rayo Vallecano 31 31
17. Celta Vigo 31 28
18. Cadiz 31 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 31 14