103 otobüs şirketi kontak kapattı

Uçak fiyatları düştü, trenler hızlandı. Otobüsçüler hızlı tren ve uçaklar karşısında rekabette zorlanmaya başladı. Dünya Gazetesi'nde yer alan habere göre son 10 yılda tarifeli yolcu taşıma belgeli firma sayısı 600'den 336'ya düştü.

Manşet 07.06.2013, 11:11 07.06.2013, 11:23
103 otobüs şirketi kontak kapattı

 Otobüsçüler, uzun yol müşterilerini uçaklara ve hızlı trenlere kaptırdı. Bundan 10 yıl önce sektörde D1 yetki belgesi olan firma sayısı 600 iken bugün bu sayı 336. Bu 336 şirkete ait yaklaşık 7 bin 600 otobüs var. Türkiye Otobüsçüler Federasyonu'nun (TOFED) verilerine göre son 10 yılda 103 otobüs firması kapısına kilit vurdu. 6 firma el değiştirdi. Bu markalar Türkiye'nin önemli markalarıydı fakat şu anda sektörde yoklar. Bunlar arasında Köseoğlu, As, Hazar, Sezer, Süzer, Habur, Radar Turizm gibi pek çok ünlü marka var. Diğer yandan, sefer sayılarındaki azalma ve doluluk oranlarının yüzde 50'lere düşmesi, D1 yetki belgeli otobüs firmalarının D2'ye geçmelerine neden oluyor. Böylece otobüsçüler boş otobüslerle az sayıda sefer yaparak zarar etmek yerine D2 yetki belgesiyle gerçekleştirilen ve şehirlerarasında zaman tarifesine bağlı olmaksızın yapılan turlar düzenlemeye, yani turizme yöneldiler. D2 yetki belgesine sahip olan bin 394 şirket ve 26 bin otobüs var.

'Artık taksici mantığı var' Yüksek ÖTV'li mazotun, özellikle D1 belgeli zaman tarifesine bağlı olan firmaları etkilediğini ifade eden TOFED Başkanı Mehmet Erdoğan, D2 belgesine geçişler ile ilgili şöyle konuştu: "Biz belli bir saat aralığına göre hareket etmek zorundayız. Örneğin akşam 7'de Kayseri'ye sefer açtınız. Listede 5 kişi var. Daha yola çıkamadan kağıt üstünde bin lira zararı görerek yola çıkıyorsunuz. İki seçeneğiniz var ya seferi iptal edeceksiniz ya da yolcunuzu yan firmaya vereceksiniz. Bu da firmanızın ticari sonu demektir. Bayramlarda, yaz döneminde, yılbaşlarında, hafta sonlarında yoğunlukla birlikte yılda toplamda 4-5 ay iş sezonu oluyor. Burada kazandıklarınız ve diğer aylardaki zararlarınızla birlikte bütün bir seneyi idare ettirmeniz gerekiyor. Buna dayanamayan küçük işletmeler D2 belgesine geçiyorlar. Çünkü firma işi aldığında hareket etmek istiyor. Taksici mantığı gibi. Ya da kamyoncu mantığıyla hareket ediyor. Kamyoncu boş dolaşıp da yük arar mı, maliyetini hesaplar, üstüne karını koyar ve böyle hareket eder. Zararına gitmez. D2'de böyle." 'Yöresel firmalar büyük firmaların altında çalışıyor' Büyük firmalar, yöresel, yani Anadolu'ya sefer yapan küçük firmaları topluyor. Şirketler maliyet baskısı altındaki işletmelerini kapatmak yerine büyük kurumsal şirketlerin altına giriyor.

Erdoğan, "Örneğin Niğde'de 10 otobüsle çalışan bir firma İstanbul'a geldiğinde yolcusunu İstanbul'a indirdi diyelim. Servisle yolcusunu evlerine bırakması gerekiyor. Ayrıca o semtlerde biletlerini sattırması lazım. Dolayısıyla, kendi imkanı olmadığı için büyük firmaların altyapısından yararlanıyor. Pamukkale'de, Kamil Koç'ta, Ulusoy'da bu durum vardır" diye konuştu.

'Otobüsçüler yoluna devam edecek' Erdoğan, sektörün gelişimi hakkında da şunları söyledi: "Neredeyse bütün otobüslerde özellikle uzun yollarda koltuk arkası televizyon var. Bu da doyum noktasına bile geldi. Artık uzun mesafelerde otobüs işletmeciliği yapmak gerçekten zor. Doğru, 6-7 saatin üzerindeki yolculuklarda insanlar sıkılıyor, yoruluyor olabilir. Ama Trabzon'dan Antalya'ya kim çalışacak? Samsun'dan Diyarbakır'a kim götürecek, Diyarbakır'dan Adana'ya kim inecek? Buralara hızlı tren yapma şansınız yok. Dolasıyla yine otobüs işletmeciliği kalacak hem de büyüyerek kalacak. Bunu son 5 yılda da taşınan yolcu sayılarındaki yüzde 10-15'in üzerinde bir artıştan da görüyoruz. Cirolar da arttı. Bizim hem fiyat hem de servis ağımızın çok geniş olması en büyük avantajımız.

Uçak şirketleri halka haksızlık ediyor. Yolcu sayısı 50 milyonlara ulaşmış, fert başına gelir arttı. Zaman çok önemli, ülke büyüyor ama... Bu rüzgarın böyle gitmeyeceği kesin. Siste, buzda, karda, uçaklar kalkmadığında yine insanları yine otobüsçüler taşıyacak. Genel olarak uzun yol seferlerinde azalma fakat orta ve kısa mesafeli seferlerde artış bekleyebiliriz.



 



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 26 Nisan 2024
İmsak 04:25
Güneş 06:02
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:02
Yatsı 21:32
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14