Kara tahtaya bunu yazıp...

17 yaşındaki öğrencilerini cepheye gönderen Sivas Lisesi'nde öğrenciler hocalarına hitaben tahtalara; bunu yazdılar ve bir daha geri dönmediler...

Hikaye 18.03.2015, 14:06 20.01.2017, 11:55 Emre
Kara tahtaya bunu yazıp...

Dünya tarihinin en kahraman ve kanlı muharebelerine sahne olan Çanakkale Savaşları'nda, yeni kurulmakta olan birliklerin subay ihtiyacı İstanbul'daki üniversite ile Anadolu'daki liselerden karşılandı. Seferberlik başlangıcında ilk silah altına alınanların üniversite ve medrese öğrencileri olması nedeniyle, Çanakkale Savaşı için "Subaylar Savaşı" da denildi.

Çanakkale Savaşı'nda 100 binden fazla okumuş ve aydın Türk'ü kaybedildi, bu kaybın olumsuz etkileri Türk İstiklal Harbi'nde ve Cumhuriyet Türkiye'sinde görüldü. Mustafa Kemal Atatürk bu kaybı şöyle ifade etmiştir: 'Biz Çanakkale'de bir dar-ül fünün (üniversite) gömdük 'Savaşta yüz binden fazla okumuş ve Aydın Türk kaybedildi. Atatürk, bu durumu "Biz, Çanakkale'de bir Dar-ülfünun (Üniversite) gömdük" diye anlatmıştır. Atatürk, ayrıca Çanakkale'yi şeyle özetlemiştir: Balkan harbinde alnımıza sürülen lekeyi Çanakkale'de temizleyebildik...

Galatasaray'dan 5 mezun

1912'de 60 mezun veren Galatasaray Lisesi, 1915 yılında 18, 1916'da 4 ve 1917'de 5 öğrencisini mezun edebildi. Çanakkale'ye gönüllü olarak gitmek üzere başvuran İstanbul Lisesi öğrencileri, 13 Mayıs 1915'te Arıburnu'na sevk edilen ikinci tümene katıldılar. Lise öğrencilerinin kolunda sarı kurdele bağlıydı. 19 Mayıs Taarruzu'nda, “hedef olmamaları” için bu kurdeleleri çıkarmaları emredilmişti onlara... Ama sadece İstanbul Lisesi bu taarruzda 50 öğrencisini kaybetti.

Yoklama: Şehit

Bu haber duyulunca okuldaki öğrenciler, okulun kapılarını ve pervazlarını siyaha boyadılar ve Çanakkale Zaferi'nden sonra okulda yapılan yoklamada şehitlerin ismi okunduğunda “Şehit... Cennet-i Âlâ'da!” diye bağırdılar. Vefa Lisesi ve Çapa Erkek Öğretmen Okulu da bu yıllarda Çanakkale Savaşı'na katılan ve şehit düşen öğrencileri nedeniyle mezun verememişti. 1916-1917 öğretim yılında Balıkesir Lisesi, Çanakkale Savaşları'nda 94 şehit verdi. Balıkesir Erkek Muallim Mektebi'nden de büyük miktarda öğrenci harbe dâhil oldu ve bu okul, 1914-1918 yılları arasında yalnızca 2 mezun verebildi. Balıkesir'de yayınlanan Karesi Gazetesi'nin o günlerde verdiği bir habere göre, babaları Balkan Savaşı'nda şehit düşen ve Edirne Lisesi'nden Balıkesir Lisesi'ne yatılı olarak nakledilen 25 izci öğrencinin tamamı gönüllü olarak Çanakkale'ye gitmiş ve orada şehit olmuştu.

Sivas mezun veremedi

17 yaşındaki öğrencilerini cepheye gönderen Sivas Lisesi'nde öğrenciler okuldan ayrılırken, hocalarına hitaben tahtalara; “Hocam biz Çanakkale'ye gidiyoruz. Hakkınızı helal edin.” diye yazdılar. Savaşa giden öğrencilerin geri dönmemesi nedeniyle 1915'te Sivas Lisesi'nde hiç mezun verilmedi. Edirne Lisesi'nin öğretmen ve öğrencileri de harbe katılmıştı, onlar da geri dönemedi.
1911'de 64 öğrencisini mezun eden Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi 1916- 1917'de cepheye gidenler nedeniyle hiç mezun veremedi. Trabzon, Erzurum ve Konya Gazi liselerinde de durum bundan farksızdı. Bu savaş “Çanakkale İçinde Aynalı Çarşı” türküsündeki gibi ülkeye “gençliğim eyvah” dedirtti ama o öğrencilerin cesaret aşılayan mücadelesi hem Çanakkale'den zaferle dönenlerin hem de sonraki kuşakların vatanı müdafaa kararlılığını artırdı. 

100 binden fazla aydını kaybettik 

- Çanakkale muharebelerine Türkler 310 bin, İngilizler 460 bin (yabancı kaynaklara göre 410 bin), Fransızlar 79 bin kişilik kuvvetlerle katıldı.

- Bu muharebelerde İtilaf kuvvetleri, Türk kaynaklarına göre toplam 180 bin (İngilizler 155 bin, Fransızlar 25 bin), yabancı kaynaklara göre de toplam 252 bin (İngilizler 205 bin, Fransızlar 47 bin) zayiat verdi. Türkler ise kara muharebelerinde 57.084, deniz muharebelerinde 179, toplam 57.263'ü şehit, geri kalanı yaralı, esir ve kayıp olmak üzere 211 bin kayıp verdi.

- İstanbul'un elden çıkma korkusu silindi.

- 18 Mart Deniz Zaferi, Gelibolu Yarımadası'nda cereyan eden kara muharebelerinde, Türk askeri için büyük bir moral kaynağı oldu.

- Çanakkale Zaferinin Türk ulusuna en büyük armağanı, Mustafa Kemal Atatürk'ü ve onun askerî dehasını ortaya çıkardı.

- İtilaf devletlerinin planı boşa çıktı, savaşın en az iki yıl daha uzamasına neden oldu.

- Çanakkale savaşlarında 100 binden fazla okumuş ve aydın Türk kaybedildi, bu kaybın olumsuz etkileri Türk İstiklal Harbi'nde ve Cumhuriyet Türkiyesi'nde görüldü. Mustafa Kemal Atatürk bu durumu şöyle ifade etmiştir: "Biz Çanakkale'de bir Dar-ülfünun (Üniversite) gömdük."



#cumhuriyet #istanbul #şehit #türk #Haberler #kayıp #erkek #çanakkale #yaralı #üniversite #anadolu #hedef #fransız #ingiliz #18 mart #Mustafa Kemal Atatürk #emir #medrese #esir #çanakkale zaferi #ankkale savaşı #18 martın bilinmeyenleri #çanakkale savaşının bilinmeyenleri #seferberlik #subaylar savaşı #Türk İstiklal Harbi #lise öğrencileri #taaruz #Vefa Lisesi #Çapa Erkek Öğretmen Okulu #Balıkesir Erkek Muallim Mektebi #Edirne Lisesi #Balkan Savaşı #Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi #kara muharebeleri #Gelibolu Yarımadası
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 24 Nisan 2024
İmsak 04:29
Güneş 06:04
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:00
Yatsı 21:29
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 33 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 33 43
12. Fulham 34 42
13. Bournemouth 33 42
14. Crystal Palace 33 36
15. Brentford 34 35
16. Everton 33 30
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 33 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14