Yeni Bir Dil Nasıl Öğrenilir?

1.  Dil ile Bütünleşmek

 Ana dili konuşan biriyle bağlantıya geç. Şüphesiz, yeni bir dil öğrenmenin en iyi yolu o dili konuşmaktır. Çoğu zaman, insanlar zamanlarının tümünü kelimeleri öğrenmek ve öğrendiklerini uygulamaya koymak yerine, dil bilgisi çalışarak ve kelime listelerini ezberleyerek harcarlar. Gerçek ve canlı bir kişiyle konuşmak, dili öğrenmek konusunda bir kitaba veya bilgisayar ekranına bakmaktan çok daha fazla motive olmana yardımcı olacaktır.

•  Öğrenmek istediğin dili konuşan, seninle oturmaya istekli ve pratik yapmana yardımcı olacak bir arkadaş veya meslektaş bulmaya çalış. Alternatif olarak, yerel internet forumlarında veya gazetelerde sana özel ders verecek ya da bir dil değişimine katılacak birini bulmak için ilan vermeyi deneyebilirsin.
•  Yakınında senin dilini konuşan birini bulamıyorsan Skype'taki birisiyle bağlantı kurmayı dene. Yabancı ülkelerdeki insanlar genellikle ana dillerinde konuşmanın yarım saatini, İngilizce konuşmanın yarım saatiyle değiştirmeye isteklidir. Bir Hellotalk hesabı diğer bir seçenektir.

 Öğrenmek istediğin dili her gün çalış. İnsanlar genellikle bir dili "beş yıldır" çalıştıklarını ve hâlâ dilde akıcı olmadıklarını iddia eder. Ancak beş yıl derken, muhtemelen bütün bu zaman dilimi boyunca haftada sadece birkaç saat dil çalıştıklarını kastediyorlar. Bir şeyi açıklığa kavuşturalım, yeni bir dili çabucak öğrenmek istiyorsan, yani birkaç haftada veya ayda, kendini bu dili her gün birkaç saat çalışmaya adaman gerekecek.

• Dil öğrenme tekrara dayanır, bir şeyi hatırlayana dek onu beynine tekrar tekrar kazımak demektir. Çalışma oturumları arasında çok uzun süre ara verirsen en son öğrendiklerini unutmaya daha yatkın olursun ve daha önce öğrendiklerine geri dönerek değerli çalışma zamanını boşa harcarsın.
•  Her gün çalışarak bu boşa harcanan zamanı azaltabilirsin. Dil öğrenme söz konusu olduğunda mucizevi kestirme yollar yoktur, yalnızca kendini adaman gerekir.

Her zaman bir sözlük taşı. Yanında bir sözlük bulundurman sana çokça zaman kazandıracak ve gerginlikten kurtaracaktır, bu yüzden en kısa zamanda bir sözlük edin!

• Bu sözlük gerçek, fiziksel bir sözlük veya telefonundaki bir sözlük uygulaması olabilir. Ne zaman bir kelimeye ihtiyaç duysan ona hızlı bir şekilde başvurabilmelisin.
•   Bir sözlük taşımak, ihtiyaç duyulan kelimeyi çabucak bulmanı sağlar. Bu, özellikle öğrendiğin dili ana dilde konuşan biriyle sohbet ederken ve bir kelimeyi hatırlayamayıp konuşma akışını bozmak istemediğinde önemlidir. Ayrıca, kelimeyi aramak ve bir cümlede hemen kullanmak, kelimeyi hafızaya almana yardımcı olacaktır.
•   Sözlüğü gün boyunca rastgele anlarda da inceleyebilirsin. Markette sırada beklerken, iş yerinde kahve molası verdiğinde ya da trafikte beklerken. Bu şekilde günde fazladan 20 veya 30 kelime öğrenebilirsin!

Seçtiğin dilde izle, dinle, oku ve yaz. Bir dil ile bütünleşmek, normalde ana dilinde yapıyor olduğun tüm etkinlikleri; ister okumak, yazmak veya dinlemek olsun bunları yeni dilde yapman demektir.

•   Muhtemelen yapabileceğin en kolay şey, televizyon programlarını veya filmleri öğrenmeye çalıştığın dilde izlemektir. Alt yazılara güvenme eğiliminde olacağından onlardan uzak durmaya çalış. İşleri kolaylaştırmak için, çocukların çizgi filmlerini veya İngilizce filmlerin dublajlı çeşitleri gibi daha önceden konusunu bildiğin programları veya filmleri izlemeye çalış. İzleyeceklerinin içeriğini bilmek, kelimelerin ve ifadelerin anlamlarını çözmene yardımcı olacaktır.
•   Ayrıca yeni dilinde okumaya ve yazmaya çalışmalısın. Bir gazete veya dergi al ve anlamadığın bütün kelimelere sözlüğünden bakarak günde bir makale okumaya çalış. Yeni dilinde, gerçek olmayan bir kartpostal ya da bir alışveriş listesi olması fark etmez, birkaç basit şey yazmayı da denemelisin.
•   Yeni dilinde yayınlar (podcast) indir veya radyo istasyonlarını ayarla. Bu, koşturmaca içindeyken dil ile bütünleşmen için mükemmel bir yoldur. Bu, sadece dinleme algına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda sık kullanılan kelime ve ifadelerin doğru telaffuzunu duymana da imkân sağlar.
• Tüm elektronik cihazlarındaki dil ayarlarını değiştir, böylece Türkçe dilinde önceden bildiğin fakat yeni dilinde bilmediğin sözcükleri anlayabilirsin.
•   Bu dildeki şarkıları dinle. Şarkı sözlerini öğrenmeye çalış, sonra da ne anlama geldiklerini kontrol et. Bu şekilde, eğer şarkıyı bir daha duyarsan sözlerin neyle ilgili olduğunu söyleyebilirsin.

Seçtiğin dilin konuşulduğu bir ülkeyi ziyaret et. Açıkçası, yeni dilinin konuşulduğu bir ülkeyi ziyaret edip orada biraz zaman geçirebilseydin bu, dil öğrenme becerilerine müthiş bir katkı sağlardı.

•   İster yol tarifleri alarak, bir mağazadaki alışverişi tamamlayarak ya da ister sadece merhaba diyerek olsun kendini yerel halkla etkileşime girmeye zorla, sonrasında o dilden yeni bir zevk alacak ve o dili konuşanların takdirini kazanacaksın.
•   Sözlü becerilerinin ne kadar temel seviyede olduğu önemli değildir. Kendini konuşmaya zorlamaya devam et. Kısa bir süre içinde kelime dağarcığında, dil bilginde ve telaffuzunda büyük bir gelişme olduğunu fark edeceksin.

2.  En Önemli Şeylere Odaklanmak

Yeni dilinin alfabesini öğrenmeden önce bu dildeki birkaç selamlama kelimesini öğren. Bu şekilde, dillerin alfabesini öğrendiğinde, bazı oldukça basit kelimeleri önceden biliyor olacaksın. Örneğin: Merhaba, Güle güle, Nasılsın?, Ben iyiyim, Adın nedir?, Benim adım ____ vb.

Gerekirse, öğrendiğin dilin alfabesini öğren. Alfabeyi öğrenmek, bu dili senin için önemli ölçüde kolaylaştıracak; kelimeleri okuyabilecek ve telaffuz edebileceksin ve bu da kelimeleri rahatlıkla ezberlemene yardımcı olacaktır. Ayrıca, kelimeleri latin harflerine çevirmek yerine onları seslendirmen daha iyidir.

Kelime öğren. Yeni bir dil öğrenirken muhtemelen yapabileceğin en önemli şeylerden biri temel kelime dağarcığına hâkim olmaktır. Cümlelerin tamamını anlayamasan bile anahtar kelimeleri seçme yeteneği, bir konuşmanın veya metnin ana fikrini anlamana yardımcı olabilir.

•   En çok kullanılan 100 kelimeye odaklan. Başlangıç için belirli bir dilde en çok kullanılan 100 kelimeyi seçmek akıllıca bir yoldur. Daha sonra, çalışmanı en çok kullanılan 1000 kelimeye kadar çıkarabilirsin. Bir dildeki en çok kullanılan 1000 kelimeyi öğrenmenin, herhangi bir metnin %70'ini anlamanı sağlayacağı tahmin edilmektedir.
•   Seninle en çok alakalı olan kelimelere odaklan. Eğer iş için bir dil öğreniyorsan iş kelimelerini öğren; zamanını farklı türlerdeki balıklarla ilgili kelimeler öğrenmekle harcama (eğer tüplü dalışa gitmek için seyahat ediyorsan bunu yapmak isteyebilirsin!)
•  Ayrıca, özellikle sana hitap eden kelimeleri ve kelime bilgilerini de öğrenmelisin, böylece tanıştığın insanlarla hayatın ve geçmişin hakkında konuşabilirsin.

Yeni dilde sayı saymayı öğren. 10’a kadar saymayı öğrenerek başla, çünkü genellikle ilk başta ezberlemesi en kolay şey budur. Seni tatmin edecek kadar sayıyı öğrenene dek, her gün yeni bir onluk sayı grubu öğrenmeye devam et. Eğer bir meydan okumaya hazırsan yüze kadar olan bütün sayıları bir günde ezberle.

 Dil bilgisi konusunda çok fazla endişelenme. Çoğu insanın okulda öğrenmeye yıllarını harcadıkları dilin çoğunu hatırlayamamasının nedeni, okul müfredatının dil bilgisi öğrenimine çok fazla ve konuşmaya çok az zaman ayırma eğiliminde olmasındandır. Bu şekilde oldukça yavaş öğrenilir, eğer bir dili hızlıca öğrenmek istiyorsan öncelikle nasıl konuşulacağını öğrenmelisin. Dil bilgisinin özellikleri daha sonra gelecektir.

•   Şüphesiz dil bilgisinin önemli olduğu inkâr edilemez. Temel günlük fiillerin nasıl çekimlendiğini öğrenmen ve bir cümledeki doğru kelime sıralanışı hakkında biraz fikir sahibi olman gerekir.
•   Mesele şu ki, saatlerini fiil tablolarını ezberlemek ya da belirli bir edatın kullanılabileceği özel durumlar hakkında endişelenmek için harcamamalısın. Bu şeyleri dilde ilerledikçe öğreneceksin!

Telaffuz üzerinde çalış. Telaffuz, enerjini odaklaman gereken diğer bir konudur. Kelimeleri ve ifadeleri anlaşılamayacak kadar garip bir şekilde telaffuz ediyorsan yüzlerce kelimeyi ve ifadeyi ezberlemenin bir anlamı yoktur. Bu nedenle, bir kelime öğrenirken telaffuzuyla beraber öğrenmen önemlidir.

• Telaffuzu bir kitaptan öğrenmek zor olabilir. Bu yüzden ana dili konuşanlar ile sohbet etmenin (veya etkileşimli yazılım programları ve uygulamaları kullanmanın) işe yaradığı yer burasıdır. Kelimeyi doğru bir şekilde telaffuz etmeyi öğrenmek için onu yüksek sesle söylemen gerekir.
• Gerçek bir kişiyle pratik yapıyorsan bir kelimeyi yanlış telaffuz ettiğinde seni düzeltmek için çok fazla çekingen olmadıklarından emin ol, aksi hâlde kelimeyi asla tam olarak öğrenemeyebilirsin. Telaffuzun, bir dili iyi konuşmak ve akıcı konuşmak arasındaki fark olabileceğini unutma.

Hatalar yapmaktan korkma. Yeni bir dil öğrenirken hatalar yapmaktan korkmamalısın aksi hâlde çok fazla yol katedemezsin.

• Kendini birkaç utanç verici duruma sokman kaçınılmazdır ama en fazla ne olabilir ki? Ana dili konuşanlar kıkır kıkır gülebilirler ancak yine de gösterdiğin çabayı takdir edeceklerdir ve sana yardımcı olmaya istekli olacaklardır.
• Burada mükemmelliği hedeflemiyorsun, ilerlemeyi hedefliyorsun. Hatalar yapmak (ve hatalardan öğrenmek) ilerlemene yardımcı olacaktır.

İpuçları

1. Kelimeler için yapışkanlı etiketler kullan. Bunları evin her köşesine yapıştır. Bu, kelimeyi daha hızlı öğrenmene yardımcı olan görsel çağrışımla öğrenmeni sağlar.
2. Başlarda, hızlı ya da doğru konuşma konusunda aşırı strese girme. İlk başta başaramayabilirsin, bu yüzden sabırlı ol.
3. Kelimeleri yeni dilde ve anlamlarıyla yaz ve onları kolayca ezberlemek için her zaman yakınında bulundur.
4. Bir dili öğrenmenin en iyi yolu kendini o dil ile bütünleşmektir ancak genellikle her şeyi bırakıp o dilin konuşulduğu yeni bir ülkeye taşınamazsın. Oysa pratik yapmak için bu dili konuşan insanlarla konuşmana imkân veren birçok web  sitesi vardır.
5. Google Translate, telaffuzunda sana yardımcı olabilecek iyi bir kaynaktır. Buna karşılık, Google Translate’in kelime çevirileri her zaman %100 doğru değildir.
6. Üç ay boyunca her gün on kelime (fiilleri veya sıfatları) öğrenerek başla. Bu zor görünebilir ama oldukça basittir çünkü her gün kelime dağarcığını geliştirecek az miktarda kelimeyi çalışıyorsun. Ne kadar çok kelime öğrenirsen o kadar  çok cümle kurabiliyor olacaksın.
7. Temel bilgileri anlar anlamaz, beğendiğin ve daha önce izlediğin bir filmi bu dilde izlemek en iyisidir. Alt yazılar da bu dilde olacaktır. Eğer bu çok zor geldiyse ikisinden birini kendi diline uyarlayarak başla.
8. Pek çok insan öğrenirken müziği faydalı bulur, bu nedenle öğrenmek istediğin dildeki bir şarkıyı dinlemeye ve şarkının kelimelerini anlamaya çalış.
9. Tek kelimeyi veya ifadeleri çevirmek dışında Google Translate'den kaçın çünkü Google Translate doğru dil bilgisi kullanmaz.
10. Öğrenmene yardımcı olacak bir dil uygulaması kullanabilirsin.