Türkiye'de üretimine 2014 yılında başlanan ve bu yıl yaş çay sezonunda yaklaşık 600 kilogram üretilebilen beyaz çayda üretim az, talep fazla olunca yurt dışına ihracat yapılamıyor.
Yaklaşık beş yıl süren araştırma ve geliştirme çalışmalarının ardından üretimine başlanan beyaz çayda ilk yıl 400 kilogram, 2015 yılında ise 350 kilogram üretim gerçekleşti. Günün ilk ışıkları ile güneş ışığına fazla bırakılmadan, yaş çayın beyaz tüylerle kaplı tepe tomurcuklarını özenle elle toplayan üretici, yaş beyaz çayın kilogramını 400-450 liraya satıyor. Özel yöntemlerle muhafaza edilerek üretimi gerçekleştirilen beyaz çayın 20 gramı 80 liradan, kilogramı ise 4 ile 4 bin 500 lira arasında değişen fiyatlarla satışa sunuluyor.
"TALEBİ KARŞILAMADA YETERSİZ"
Rize Ticaret Borsası (RTB) Başkanı Mehmet Erdoğan yaptığı açıklamada, beyaz çayda üretimin beklenen oranda artmadığını ancak talebin her yıl artış gösterdiğini söyledi. Arzın, talebi karşılayamayacak durumda olması nedeniyle zorlandıklarını ifade eden Erdoğan, "Aktarlar ve özellikle de doktorların önermesi ile talep karşılanamaz hale geldi. Bu yıl ikinci ve üçüncü sürgündeki beyaz çay üretimi ile talebin belli kısmına cevap verebiliyoruz. Üreticilerimiz artık, 'Ben kurutarak pazarlayayım, daha fazla para kazanayım.' mantığında hareket etmeye başladı." dedi.
Erdoğan, yaş beyaz çayı kurutma tekniğinin çok farklı olduğuna dikkati çekerek, bu çayın gün ışığı görmeden kurutulması gerektiğini anlattı.
Yüksek derece ısı görmediği için mikroorganizma da barındırmaması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, ayrıca saklama koşullarının çok iyi olması lazım geldiğini söyledi. Erdoğan, beyaz çay üretiminin talep için yeterli olmadığını dile getirerek, "ÇAYKUR'da ve özel sektörde 300'er kilogram olmak üzere toplam 600 kilogram beyaz çay üretimi gerçekleşti. Yurt içi talebinin tamamını karşılayamasak da 2016 yılını rahatlıkla kapatabiliriz. Yurt dışı taleplere cevap veremiyoruz. Özellikle Fransa'dan gelen talepler var ve bunları karşılayamadığımız için geriye bıraktık." değerlendirmesinde bulundu.
Beyaz çayda her yıl yaklaşık 300 kilogramlık talebin karşılanamadığının altını çizen Erdoğan, "Gelecek talepleri karşılayamayacağımız için ürünün tanıtımını da yapmıyoruz. Katıldığımız gıda fuarlarında ürünü özellikle öne çıkarmıyoruz. İyi bir tanıtımla yurt içi ve yurt dışından yılda 3 bin tona yakın talep gelir." diye konuştu. Erdoğan, bölgede yılda en fazla bir ton beyaz çay üretilebileceğini, bu yıl ise yaklaşık 600 kilogram ürün elde edilebildiğini yineleyerek, üretimin artması için kalıcı çalışmalar yapılması gerektiğini kaydetti. Beyaz çayın, müstahsil ve sanayici açısından son derece verimli gelir getirici ürün olduğunu aktaran Erdoğan, ayrıca sağlık açısından da değerli kabul edildiğini söyledi. Erdoğan, beyaz çayın sağlığa etkisinin tespiti noktasında çeşitli çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, çok güzel sonuçlar elde edileceğine inandığı çalışmaları tamamlanmasının ardından kamuoyu ile paylaşacaklarını aktardı.
