Böbrek Taşı Belirtileri ve Tedavisi

Her on böbrek taşından sekizi kendiliğinden düşmektedir. Çapı 4 mm’ye yakın olan böbrek taşı düşerken şiddetli sancıya neden olabilmektedir. Şiddetli sancı en geç birkaç saat içinde yok olacak, böbrek taşı 48 saat içinde idrarla atılacaktır. Bazı vakalarda ise doktor müdahalesi gerekli olmaktadır.

Sağlık 10.12.2020, 19:35 15.06.2022, 21:44 Emre

Böbrek Taşı Belirtileri

Çok küçük boyuttaki böbrek taşı genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Fark edilmeden idrarla birlikte gidebilirler. Ancak hareket ederek idrar yoluna giren veya böbrekte sıkışan nispeten büyük böbrek taşı aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

  • Bel veya kasıklarda sürekli hissedilen rahatsızlık hissi (bazen testislerde ve erbezi torbasında da hissedilebilir)
  • Bel, böğür, karnın arka tarafı ve bazen de kasıklarda hissedilen şiddetli sancı. Bu sancının süresi birkaç dakikadan birkaç saate kadar uzayabilir.
  • Uzanıp yatamama, genel rahatsızlık
  • Bulantı
  • Normalden daha sık beliren idrar ihtiyacı
  • İdrar yaparken yanma
  • İdrarda kan (böbrek taşı idrar yolunu çizerek indiği için görülebilir. Kanama bazen görülmeyecek kadar az, bazen de idrar rengini kızıla çevirecek kadar fazla olabilir)

Böbrek taşı, idrar kanallarını tıkarsa bakteriyel iltihaba neden olabilir. Bu durumda yüksek ateş, titreme, ishal, kötü kokulu idrar gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

Böbrek Taşı Neden Olur?

Böbrek taşı, aşağıdaki kimyasalların bir veya birkaçının böbrekte birikmesi ile ortaya çıkan sertleşmiş şekilleridir:

  • Kalsiyum
  • Amonyak
  • Ürik asit: Vücudun enerji ürettikten sonra ortaya çıkardığı atık
  • Sistein (proteinlerin yapı taşlarından biri)

Aşağıdaki etkenler böbrek taşına neden olabilir:

1) İdrarda Çok Fazla Kalsiyum Bulunması

Kalsiyum birikmesi ile ortaya çıkan böbrek taşı, en sık görülen türdür. İdrardaki kalsiyum miktarının artması ile görülür.

Aşağıdaki etkenler bu durumu tetikleyebilir:

  • Hiperkalsiüri
  • Tiroit bezinin aşırı aktif olması
  • Böbrek hastalıkları
  • Sarkoidoz hastalığı
  • Bazı kanserler

2) İdrar Yolu İltihapları

Uzun süren veya sık tekrar eden iltihaplar (özellikle de böbrek veya idrar yolu iltihapları) struvit türü böbrek taşına neden olabilmektedir. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.

3) Protein Ağırlıklı Beslenmek

Çok fazla protein alırken yeterince lifli gıda tüketmemek ürik asitten oluşan böbrek taşına neden olabilir.

Aşağıdaki durumlar bu süreci hızlandırabilir:

  • Yeterince sıvı tüketmemek
  • Gut hastalığı
  • Kemoterapi tedavisi görmek

4) Bazı İlaçlar

Aşağıdaki ilaçların böbrek taşı riskini artırdığı ispatlanmıştır:

  • Aspirin
  • Antiasitler
  • İdrar söktürücüler
  • Bazı antibiyotikler
  • HIV virüsüne karşı kullanılan antiretroviral ilaçlar
  • Bazı epilepsi ilaçları

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki şartları taşıyan kişilerde böbrek taşı oluşması riski daha yüksektir:

  • Hareketsiz olmak (yatalak hastalar daha büyük risk altındadır)
  • Ailede böbrek taşı olan birinin olması
  • Daha önceden en az bir kez böbrek taşı düşürmüş olmak (özellikle de 25 yaşından önce düşürülmüş ise)
  • Böbreklerden sadece birinin çalışıyor olması
  • Bağırsak bypass ameliyatı geçirmiş olmak

Böbrek Taşı Tedavisi

Çoğu böbrek taşının çapı 4 milimetreden küçük olduğu için evde tedavi mümkündür. Ancak bu boyuttaki böbrek taşı bile düşerken sancıya neden olabilir. Böbrek taşı birkaç gün içinde idrarla birlikte atılacaktır.

1) Sancıdan Kurtulun

Küçük olan böbrek taşı düşerken ağrı kesici almak genellikle yeterli bir önlem olmaktadır.

  • Şiddetli sancılarda yakınınızdaki hastane veya sağlık ocağına giderek ağrı kesici iğne yapılmasını talep edebilirsiniz. Sancı devam ederse ikinci doz iğne yarım saat sonra vurulabilir.
  • Antiemetik (kusma giderici) ilaçlar alınabilir.

2) Bol Bol Su İçin

Sıvı tüketmek idrara çıkmanızı sağlar; her idrar ise böbrek taşının düşmesini kolaylaştırır. Her on böbrek taşından sadece biri veya ikisi bol su içmekten başka bir tedaviye ihtiyaç duyar.

Not: Böbrek taşı olan kişilerin yarısı, sonraki on yıl içinde en az bir kez daha böbrek taşı düşürmektelerdir. Ancak bu durum bol sıvı (özellikle de su) tüketen kişiler için geçerli değildir. Su idrarı seyreltir, kimyasalların kristalize olarak böbrek taşına dönüşmesini engeller.

3) Ses Dalgası İle Kırma

Kendiliğinden düşmeyen böbrek taşı vakalarında en sık kullanılan yöntem “şok dalga litotripsi”dir (ESWL). Tedavide böbrek taşının üzerine yüksek frekanslı ses dalgaları (ultrason) gönderilir. Bu sayede böbrek taşı ufak parçalara ayrılır ve idrarla dışarı atılabilir.

  • Biraz rahatsız edici olabilir, ağrı kesici aldıktan sonra prosedüre başlanmalıdır.
  • Tam tedavi için birden fazla seans gerekebilir.
  • 20 mm’ye kadar olan böbrek taşında 99% etkili bir yöntemdir.

4) Cerrahi Müdahale

Çapı 6-7 milimetreden büyük olan böbrek taşı doğal şekilde düşmez. Müdahale gerektirir. Doktorunuz aşağıdaki seçeneklerden uygun olanını önerecektir:

  • Üretereskopi: Cerrah idrar çıkış noktasından üretereskop adı verilen ince bir cihaz ile girerek mesaneye ve böbreğe erişir. Böbrek taşını hafifçe hareket ettirerek idrar yoluna düşürmeye çalışabilir veya lazer yardımı ile küçük parçalara ayırabilir.
  • Perkütan Nefrolitotripsi: Belde açılan ufak bir kesikten nefroskop adı verilen cihazla girilerek böbrek taşı alınır veya küçük parçalara ayrılır. Çok büyük böbrek taşlarında veya ESWL’nin uygun olmadığı vakalarda tercih edilir.
  • Açık Cerrahi: Artık çok nadiren kullanılmaktadır.



Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 28 Mart 2024
İmsak 05:20
Güneş 06:47
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:31
Yatsı 20:52
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13